Choroby weneryczne – drogi zakażenia, objawy, leczenie

Choroby weneryczne to szczególna grupa chorób. Ich „patronką” była niegdyś grecka bogini Wenera, co ma bezpośredni związek ze sposobem zakażenia. Obecnie nazwa „choroby weneryczne” nie jest stosowana w terminologii medycznej – WHO zastąpiło ją nazwą „choroby przenoszone drogą płciową”, co miało na celu eliminację negatywnych skojarzeń. Choć z roku na rok spada liczba zakażeń chorobami przenoszonymi drogą płciową, to nadal jest to poważny problem, który wiele osób ukrywa. Z tego względu warto dowiedzieć się więcej na temat chorób, którymi możemy zarazić się podczas współżycia.

Choroby weneryczne – co to jest?

Choroby weneryczne to schorzenia, którymi możemy zarazić się podczas stosunku waginalnego, analnego lub oralnego. Bardzo rzadko zakażenia przenoszą się przez kontakt z zainfekowaną bielizną, ręcznikami lub np. podczas korzystania z publicznych toalet, jednak jest to możliwe. W niektórych przypadkach możliwe jest także zakażenie przez krew.

Choroby weneryczne to trudny i często bardzo wstydliwy temat, bo od wielu wieków kojarzą się z brakiem higieny, a także rozwiązłością, jednak bagatelizowanie objawów oraz ukrywanie zakażenia przed partnerem seksualnym nie powinno mieć miejsca.

Kampanie społeczne oraz powszechna dostępność prezerwatyw pozwoliły znacząco zmniejszyć liczbę zakażeń przenoszonych drogą płciową, jednak warto pamiętać, że antykoncepcja barierowa nie chroni w 100% przed zakażeniem. Jednym z najlepszych sposobów na zmniejszenie ryzyka zakażenia, jest unikanie ryzykownych kontaktów seksualnych.

Choroby weneryczne – przyczyny

Choroby weneryczne wywoływane są przez różne drobnoustroje. Najczęściej są to bakterie i wirusy, które w formie przetrwalnikowej mogą być obecne w organizmie nosiciela, choć nie wywołują objawów chorobowych. Oznacza to, że osoba zakażona nie musi mieć widocznych zmian skórnych w okolicy intymnej i innych objawów zakażenia. Niektóre z chorób wenerycznych ujawniają się dopiero po dłuższym czasie od momentu zakażenia w dość niespecyficzny sposób, dlatego trzeba zachować szczególną czujność w przypadku ryzykownego kontaktu seksualnego oraz zaobserwowania nietypowych objawów lub zmiany samopoczucia.

Przyczyną zakażenia jest wniknięcie do naszego organizmu chorobotwórczych drobnoustrojów, których, w większości przypadków, nasz organizm nie jest w stanie skutecznie zwalczyć, uruchamiając reakcję obronną. Ma to związek z dużą zjadliwością drobnoustrojów odpowiedzialnych za rozwój chorób wenerycznych, a także ich zdolnością do tworzenia form przetrwalnikowych, które mogą zacząć się namnażać w momencie, gdy nasza odporność organizmu spadnie np. z powodu sezonowej infekcji.

Czynniki ryzyka związane z zakażeniem możemy skutecznie wyeliminować, stosując się do kilku prostych zasad. Pierwszą i najważniejszą jest korzystanie z prezerwatyw podczas stosunków waginalnych, analnych i oralnych. Druga ważna zasada to rezygnacja z przygodnego seksu.

Choroby weneryczne – objawy

Choroby weneryczne kojarzymy przede wszystkim ze zmianami w okolicy narządów płciowych, jednak wywołują one także objawy ogólnoustrojowe. Typowe objawy chorób wenerycznych to m.in.

• swędzenie i pieczenie miejsc intymnych,
• pieczenie podczas oddawania moczu,
• objawy ogólnoustrojowe – osłabienie odporności, podwyższona temperatura, nawracający ból gardła, zmiany w obrębie śluzówki jamy ustnej,
• zmiany skórne w okolicy sromu, członka, jąder, odbytu i po wewnętrznej stronie ud,
• nietypowe wysypki i plamy na ciele,
• upławy u kobiet i nietypowa wydzielina z cewki moczowej u mężczyzn,
• ból podczas stosunku.

Choroby weneryczne – lista

Lista chorób wenerycznych jest dość długa. Znajdują się na niej zarówno schorzenia, które można dość szybko wyleczyć, jak i choroby przewlekłe o różnym przebiegu, które wymagają specjalistycznego postępowania medycznego, bo mogą doprowadzić do śmierci oraz zwiększać ryzyko rozwoju innych schorzeń m.in. nowotworów. Przebieg i leczenie chorób wenerycznych zależne są m.in. od rodzaju drobnoustroju, a także stopnia zaawansowania choroby, dlatego powinniśmy szybko reagować na pojawiające się po kontaktach seksualnych nietypowe objawy.

Do najczęściej diagnozowanych chorób wenerycznych zaliczamy m.in.:

• wirusowe choroby weneryczne – AIDS, wirusowe zapalenie wątroby, kłykciny kończyste, opryszczka narządów płciowych, mięczak zakaźny,
• bakteryjne choroby weneryczne – chlamydioza, wrzód weneryczny, rzeżączka, kiła, ziarnica weneryczna,
• pasożytnicze choroby weneryczne – świerzb, wszawica łonowa.

Choroby weneryczne wywołują także pierwotniaki i grzyby. Do tej grupy zaliczamy m.in. drożdżycę i rzęsistkowicę.

Wirusowe choroby weneryczne – drogi zakażenia i częste objawy

AIDS

AIDS to specyficzna choroba weneryczna, bo w tym przypadku główną drogą zakażenia jest krew. Przez długi czas chorobę tę kojarzono przede wszystkim z uzależnieniem od narkotyków i rozwiązłością, jednak wiele osób zaraziło się nią nie podczas kontaktów seksualnych, ale m.in. zabiegów medycznych, do których zaliczamy np. przetaczanie i pobieranie krwi. Choroba ta wywoływana jest przez dwa typy wirusa HIV, które wywołują różne objawy i wpływają m.in. na to, jak szybko pojawią się one od momentu zakażenia.

Wirus HIV – drogi zakażenia

Wirus HIV wnika do organizmu poprzez uszkodzoną powłokę skóry oraz błony śluzowe. Najczęściej do zakażenia dochodzi:

• podczas kontaktów seksualnych bez prezerwatywy,
• podczas zabiegów medycznych,
• podczas wniknięcia krwi zakażonego przez uszkodzoną skórę (opatrywanie ran i hamowanie krwawienia bez rękawiczek ochronnych),
• podczas ciąży, porodu i karmienia naturalnego,
• podczas korzystania z zainfekowanych narzędzi chirurgicznych, igieł, maszynek do robienia tatuażu, maszynek do golenia, narzędzi kosmetycznych.

Zakażenie możliwe jest jedynie przez kontakt z krwią i wydzielinami z narządów płciowych. Odkrycie wirusa HIV wpłynęło na zmianę podejścia m.in. do procedur medycznych. Obecnie wszystkie narzędzia zabiegowe w szpitalach, salonach tatuażu, salonach kosmetycznych itp. muszą być sterylizowane, jeżeli nie są to narzędzia jednorazowego użytku. Całkowicie zaprzestano stosowania igieł i strzykawek wielorazowego użytku.

HIV – objawy

Objawy zakażenia wirusem HIV pojawiają się zwykle po kilku tygodniach od momentu jego wniknięcia do organizmu. To m.in. typowe objawy grypopodobne, nawracające infekcje i stopniowo postępujące upośledzenie naturalnych mechanizmów odporności.

Zakażenie wirusem HPV

Wirus HPV (wirus brodawczaka ludzkiego) wywołuje kłykciny kończyste oraz zwiększa ryzyko zachorowania na raka szyjki macicy. Zakażenie objawia się zmianami w okolicy intymnej i okolicy odbytu, które mają specyficzny, kalafiorowaty wygląd. Może dojść także do powstania kłykcin kończystych w ustach.

Wirusowe zapalenie wątroby

Wirusowe zapalenie wątroby także może zostać przeniesione drogą płciową. Najczęściej diagnozowane jest zakażenie WZW typu A, WZW typu B i WZW typu C.

Opryszczka narządów płciowych

Wirus opryszczki HSV-2 to typ wirusa, który atakuje okolicę narządów płciowych. Objawy zakażenia to m.in. pojawienie się pęcherzykowatych zmian skórnych, upławów, pieczenia podczas oddawania moczu. Jeżeli do zakażenia doszło podczas stosunku oralnego, to choroba może spowodować infekcję gardła. Wirus opryszczki wargowej HSV-1 nie przenosi się na okolice intymne.

Mięczak zakaźny

W tym przypadku choroba ma zwykle bezobjawowy lub skąpoobjawowy przebieg. Mogą pojawić się np. niewielkie zmiany skórne w postaci grudek oraz świąd i pieczenie.

Wirusowe choroby weneryczne diagnozowane są najczęściej. Wśród zakażeń bakteryjnych dominują zakażenia chlamydią. Kiła, rzeżączka i inne schorzenia o podłożu bakteryjnym są obecnie znacznie rzadziej diagnozowane, niż miało to miejsce jeszcze kilka dekad temu. Zakażenia pierwotniakowe i grzybicze to jednak nadal dość duży problem, który nie zawsze ma związek z ryzykownymi kontaktami seksualnymi. W tym przypadku możemy zarazić się także np. przez korzystanie ze wspólnych ręczników i gąbek oraz korzystanie z basenu i publicznych toalet.