Jak ograniczyć dziecku czas przed ekranem? Jedna rzecz jest kluczowa

Kluczowa w działaniu dorosłych jest spójność – uważają eksperci. Im wcześniej zaczną wyznaczać dzieciom granice w kwestii spędzania czasu przed ekranem, tym mają większe szanse na powodzenie. Nie oznacza to jednak, że ze starszymi dziećmi nie można pracować w tej kwestii.

Jak używanie ekranów wpływa na mózg dziecka?

Stawiałeś sobie ambitny cel, aby twoje dziecko zamiast przed ekranem spędzało czas na świeżym powietrzu, bawiło się z rówieśnikami na podwórku i czytało książki? Cóż, pewnie i ciebie dopadła rzeczywistość: dziecko błagające o tablet, bo przecież wszyscy przyjaciele grają w tę grę... A do ego odrabianie zadań domowym, zdalne lekcje. I tak postawione ograniczenia czasowe dotyczące ekranów rozluźniają się.

Według badania opublikowanego w JAMA Pediatrics w 2019 r. używanie ekranów zmienia mózgi dzieci. „Dzieci, które spędzają więcej czasu przed ekranem, mają niższą integralność strukturalną obszarów istoty białej w częściach mózgu, które wspierają język i inne pojawiające się umiejętności czytania i pisania. Te dzieci mają również niższe wyniki w zakresie miar językowych i umiejętności czytania i pisania” – stwierdzają autorzy badania.

Jak podkreślają specjaliści, nie cały czas spędzony przed ekranem jest zły. Dzieci w ten sposób odkrywają swoje pasje, tworzą kreatywne rzeczy. Jak zachować w tym wszystkim zdrowy rozsądek?

Według innego badania opublikowanego w JAMA Pediatrics im więcej dzieci korzysta z ekranów w dzieciństwie, tym częściej będą korzystać z ekranów w miarę dorastania i starzenia się. Jednocześnie jeśli potrafisz pozbyć się nałogu od samego początku, masz większą szansę na powodzenie. – To odkrycie sugeruje , że interwencje mające na celu skrócenie czasu przed ekranem mogą mieć większe szanse powodzenia, jeśli zostaną wprowadzone wcześnie – uważa dr Edwina Yeung, główna autorka badania.

Jak przekonać dzieci do odstawienia ekranów?

Amerykańska Akademia Pediatryczna zaleca, aby dzieci do 18 miesiąca życia w ogóle nie korzystały z ekranów (z wyjątkiem rozmów wideo). 1 godzina wysokiej jakości programów dziennie będzie odpowiednia dla dzieci w wieku od 2 do 5 lat, a dzieciom w wieku 6 lat i starszym warto wyznaczyć stałe limity czasowe.

Dużo trudniej jest wprowadzać ograniczenia w przypadku starszych dzieci. Eksperci uważają, że aby nie narazić się na ciągłe konflikty, warto zaangażować starsze dzieci w tworzenie rodzinnych zasad korzystania z ekranów. Tu kluczowe są spójność i konsekwencja. Co ważne – zasady można negocjować i zmieniać w miarę dorastania dziecka, istotne jest, aby o tym rozmawiać i ustalać zmiany wspólnie. To po stronie rodziców leży także to, aby tak zorganizować dzieciom czas, aby oderwać je od ekranów (np. atrakcyjna weekendowa wycieczka). Rozmawiaj też z dzieckiem na temat tego, w jaki sposób spędza czas w sieci.

Specjaliści uważają, że bardzo ważne jest, aby komunikować dzieciom, dlaczego ograniczenia są niezbędne. Istotne jest, aby dorośli również pilnowali zasad i nie spędzali czasu np. na bezwiednym scrollowaniu przy dzieciach treści w mediach społecznościowych. Jeśli bierzesz telefon poza ustalonymi zasadami, poinformuj dziecko, dlaczego – bo na przykład musisz sprawdzić pogodę, aby wiedzieć, jakie ubrania na jutro uszykować.