Objawy grypy – jakie są początki choroby? Jak rozpoznać symptomy?

Sezon zachorowań na grypę rozpoczyna się w październiku i trwa do kwietnia, jednak szczyt zachorowań na grypę przypada na przełomie lutego i marca. W tym samym okresie jesteśmy szczególnie narażeni także na inne infekcje sezonowe m.in. przeziębienie i zakażenie wirusem SARS-CoV-2. Warto poznać typowe objawy grypy, typowe objawy przeziębienia oraz typowe objawy zakażenia koronawirusem, aby nie zbagatelizować symptomów, które powinny skłonić do pilnej konsultacji z lekarzem.

Infekcje sezonowe mają podobne objawy, ale różny przebieg…

Sezon infekcyjny, który rozpoczyna się jesienią i trwa do wczesnej wiosny, sprzyja chorobom górnych i dolnych dróg oddechowych. Organizm narażony jest wówczas na kontakt z różnymi drobnoustrojami, wśród których znajdują się m.in. wirusy grypy (wirus grypy typu A i wirus grypy typu B), wirusy przeziębienia (objawy przeziębienia pojawiają się na skutek wniknięcia do organizmu około 200 różnych wirusów) oraz wirus SARS-CoV-2, który stał się przyczyną pandemii choroby COVID-19.

Większość uaktywniających się jesienią, zimą i wczesną wiosną wirusów wywołuje infekcje dróg oddechowych, których pierwsze symptomy są bardzo podobne. Zaliczamy do nich objawy ogólne np. osłabienie, uczucie rozbicia, bóle mięśniowo-stawowe i podwyższoną temperaturę ciała, a także objawy ze strony układu oddechowego np. katar, ból gardła, kaszel.

Wstępnie przyczynę wystąpienia objawów ogólnych i objawów ze strony dróg oddechowych można zdiagnozować na podstawie rodzaju i stopnia nasilenia dolegliwości oraz przebiegu choroby – przeziębienie ma zwykle łagodny przebieg, grypa to infekcja o umiarkowanym lub ciężkim przebiegu, a choroba COVID-19, w zależności od wariantu koronawirusa, może mieć przebieg łagodny, umiarkowany lub ciężki. W celu wykrycia wirusa grypy lub innych wirusów niezbędne jest wykonanie badań diagnostycznych np. testów antygenowych.

Warto wiedzieć, że na ciężki przebieg grypy oraz choroby COVID-19 narażone są w szczególności osoby z chorobami przewlekłymi, osoby z wrodzonym lub nabytym niedoborem odporności, a także osoby przechodzące leczenie antynowotworowe.

Co warto wiedzieć o grypie?

Grypa jest ostrym zakażeniem układu oddechowego, wywoływanym przez wirusy grypy. Można wyróżnić trzy rodzaje grypy, które diagnozowane są u ludzi. Mogą wywołać ją wirusy typu A, B lub C. U osób chorujących na grypę mogą wystąpić poważne powikłania. Grypa sezonowa w znacznym stopniu utrudnia normalne funkcjonowanie – jej objawy mają umiarkowane lub duże nasilenie.

Grypa rozwija się w ciągu 18–72 godzin od momentu wniknięcia wirusa do organizmu. Jeśli nie dojdzie do powikłań, to choroba trwa ok. 7 dni. Grypa jest chorobą zakaźną. Chory zakażony wirusem grypy może zarażać innych przez różny czas od chwili pojawienia się pierwszych objawów, w przypadku:

• osoby dorosłej – od 3 do 5 dni,
• dziecka – ponad 10 dni,
• osoby cierpiącej na poważne niedobory odporności – tygodniami, a nawet miesiącami.

Objawy grypy. Jak wyglądają początki choroby?

W przeciwieństwie do przeziębienia grypa rozpoczyna się nagle. W przebiegu choroby dominują objawy ogólne. Do objawów grypy należą:

• gorączka lub subiektywne poczucie gorączki,
• dreszcze,
• suchy kaszel,
• ból gardła,
• nieżyt nosa (katar i uczucie zatkanego nosa),
• bóle mięśniowo-stawowe,
• bóle głowy,
• ogólne złe samopoczucie.

Grypa u dzieci – objawy

Symptomy grypy u dzieci niewiele różnią się od symptomów choroby, które występują u dorosłych. U dzieci częściej oprócz objawów ogólnych i objawów ze strony dróg oddechowych występują dodatkowo objawy ze strony układu pokarmowego np. wymioty i biegunka.

W przypadku grypy dotkliwe objawy zaczynają ustępować po około 7 dniach. Suchy kaszel utrzymuje się dłużej – nawet powyżej 2 tygodni. Rozpoznanie grypy bywa trudne, dlatego zalecane jest wykonanie badań diagnostycznych, które pozwalają określić podłoże dolegliwości np. test serologiczny.

Jak wygląda leczenie grypy?

Leczenie grypy uwzględnia stosowanie leków o działaniu przeciwbólowym, przeciwzapalnym i przeciwgorączkowym, łagodzących kaszel syropów, leków na ból gardła, a także preparatów łagodzących katar oraz udrożniających zatkany nos i zatoki. Niekiedy zalecane jest stosowanie leków przeciwwirusowych.

Zarówno w przebiegu grypy, jak i przeziębienia wdrożone leczenie ma za zadanie złagodzić objawy choroby. W większości przypadków grypa nie wymaga specjalistycznego leczenia.

Grypa – powikłania

Na skutek zakażenia wirusami grypy mogą wystąpić poważne powikłania np. zapalenie płuc i zapalenie mięśnia sercowego. Są one diagnozowane nie tylko u osób z grup ryzyka ciężkiego przebiegu grypy, czyli m.in. osób z chorobami przewlekłymi, seniorów, kobiet w ciąży i dzieci, które nie ukończyły 5. roku życia, ale także u osób w doskonałej kondycji zdrowotnej.

Objawy grypy a objawy przeziębienia. Jak je odróżnić?

Przeziębienie jest łagodną chorobą, którą wywołuje ponad 200 wirusów, najczęściej rinowirusy. Charakterystyczne dla przeziębienia jest stopniowe narastanie objawów, a nie nagłe, jak ma to miejsce w przypadku grypy. W większości przypadków przeziębienie nie uniemożliwia normalnego funkcjonowania.

Początkowo przeziębienie powoduje uczucie rozbicia i lekkie osłabienie. W przebiegu choroby dominują objawy ze strony dróg oddechowych – a nie jak w przypadku grypy objawy ogólne – które powodują ogólne złe samopoczucie. Do grupy typowych objawów przeziębienia należą:

• uczucie łaskotania lub drapania w gardle,
• ból gardła,
• świąd nosa,
• kichanie,
• nieżyt nosa (katar początkowo wodnisty, który z czasem staje się gęsty),
• kaszel (początkowo suchy, który z czasem staje się mokry),
• bóle mięśniowe.

W przebiegu przeziębienia rzadko występują bóle głowy oraz umiarkowana lub wysoka gorączka – infekcja zwykle nieznacznie podwyższa temperaturę ciała, wywołując stan podgorączkowy.

W przypadku dzieci typowym objawom przeziębienia mogą początkowo towarzyszyć ból brzucha, nudności, wymioty i biegunka. Zdarza się, że wymioty utrzymują się przez kilka dni -mają związek z drażniącym działaniem spływającej po ścianie gardła wydzieliny z nosa oraz jej połykaniem.

Przeziębienie – leczenie i powikłania

Przeziębienie trwa najczęściej 7–10 dni i nie wymaga specjalistycznego leczenia. W celu łagodzenia objawów przeziębienia u osób dorosłych oraz dzieci, które ukończyły 15. rok życia, stosowany jest m.in. kwas acetylosalicylowy i inne niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ), preparaty oczyszczające i udrażniające zatkany nos oraz zatoki, syropy na kaszel oraz preparaty na ból gardła np. tabletki do ssania. Czasami zalecane jest stosowanie leków przeciwwirusowych.

Przeziębienie, w przeciwieństwie do grypy, rzadko powoduje powikłania. W niektórych przypadkach nieleczone lub nieprawidłowo leczone przeziębienie może doprowadzić do:

• zapalenia oskrzeli,
• zapalenia płuc,
• zapalenia zatok,
• zapalenia ucha środkowego.

Na powikłania przeziębienia w szczególności narażone są osoby z obniżoną odpornością i osoby cierpiące na przewlekłe choroby układu oddechowego np. astmę oskrzelową.

Objawy grypy a objawy COVID-19. Jak je odróżnić?

COVID-19 to choroba rozwijająca się na skutek zakażenia wirusem SARS-CoV-2, który związany jest z ciężkim zespołem niewydolności oddechowej.

Choroba COVID-19 może mieć różny przebieg, co jest związane z możliwością zakażenia kilkoma wariantami koronawirusa. Zdarza się, że zakażenie koronawirusem wywołuje podobne objawy jak przeziębienie i grypa. W niektórych przypadkach choroba ma bardzo ciężki przebieg i jest przyczyną zagrażających życiu powikłań.

Objawy zakażenia koronawirusem to m.in.:

• umiarkowana lub wysoka gorączka,
• dreszcze,
• ból gardła,
• ból głowy,
• zatkany nos,
• suchy kaszel,
• bóle mięśni,
• ból pleców np. bóle w dole pleców.

Inne objawy, które mogą wskazywać na chorobę COVID-19, to np. ból oczu, brak apetytu, zaburzenia lub utrata smaku i węchu, silne zmęczenie i ogólne osłabienie, ból klatki piersiowej, powiększone węzły chłonne, duszność.

Jak już zostało wspomniane, objawy zakażenia koronawirusem różnią się w zależności od jego wariantu. U zakażonych nowymi wariantami koronawirusa rzadko występuje utrata smaku i węchu.

Choroba COVID-19 – leczenie i powikłania

Objawy wskazujące na zakażenie koronawirusem, tak jak objawy grypy, powinny skłonić do wizyty u lekarza. Leczenie choroby COVID-19 dobierane jest do stanu zdrowia pacjenta oraz występujących objawów.

Powikłania zakażenia koronawirusem pojawiają się m.in. w przypadku osób z chorobami współistniejącymi np. u osób, u których występują choroby serca i układu krążenia. Poważnym powikłaniem choroby, które wymaga leczenia na oddziale intensywnej terapii, jest niewydolność oddechowo-krążeniowa.

Choroba COVID-19 może wiązać się także z innymi powikłaniami, które pojawiają się po ustąpieniu jej objawów. Zaliczamy do nich np. zaburzenia koncentracji, przewlekłe zmęczenie, problemy z pamięcią oraz duszność wysiłkową.

Źródła:

• Anna Baumann-Popczyk, Małgorzata Sadkowska-Todys, Andrzej Zieliński, Choroby zakaźne i pasożytnicze epidemiologia i profilaktyka, Wydawnictwo Alfa-Medica Press, 2014
• Virella G., Mikrobiologia i choroby zakaźne, Wydawnictwo Medyczne Urban & Partner, Wrocław, 2000
• A. Antczak, A. Dutkowska, Czym jest, a czym nie jest grypa
• Przeziębienie, grypa czy COVID-19? Jak to rozpoznać? pacjent.gov.pl