„Tabletka tabletce nierówna, czyli o nowoczesnych postaciach leku” to edukacyjny film, w którym występują specjaliści z Uniwersytetu Medycznego w Białymstoku. To już piąty z cyklu takich filmów, a tym razem eksperci w przystępny sposób tłumaczą najważniejsze zagadnienia dotyczące leków.
Leki? Tu nic nie jest przypadkowe
"To, czy dana substancja lecznicza zamknięta jest w kapsułce, czy występuje w postaci płynnej, nie jest przypadkowe. Wynika to z właściwości substancji leczniczej, substancji pomocniczych oraz choroby pacjenta, w której ma być stosowana. Odpowiednio zaprojektowana postać leku umożliwia działanie substancji czynnej w odpowiednim miejscu i czasie" – mówi w filmie dr Marta Szekalska z Zakładu Farmacji Stosowanej UMB.
Jak podkreśla, tabletki, kapsułki i drażetki to najpopularniejsze postaci leków. Obecnie istnieje kilkadziesiąt rodzajów form lekarstw.
Jak wyjaśniła w nagraniu prof. Katarzyna Winnicka, kierująca Zakładem Farmacji Stosowanej UMB, sam lek jest substancją lub mieszaniną substancji leczniczych, które są stosowane w celach terapeutycznych w chorobie, ale też w profilaktyce chorób czy w diagnostyce. Ekspertka zaznaczyła, że substancji leczniczych nie stosuje się nigdy samodzielnie, a w procesie produkcji leków łączy się je z substancjami pomocniczymi, substancjami obojętnymi, dzięki którym uzyskuje się pożądaną dla danego leku postać. „I to właśnie postać leku decyduje o skuteczności, o trwałości i bezpieczeństwie substancji leczniczej”– mówi prof. Winnicka.
Czym się różni tabletka od kapsułki?
Jak tłumaczy w filmie dr Katarzyna Sosnowska, również ekspertka z Zakładu Farmacji Stosowanej UMB, kapsułki są alternatywą dla powszechnie stosowanych tabletek. „Jest to stała postać leku, która rzeczywiście stosowana głównie jest doustnie, ale może być także aplikowana do jam ciała, czyli doodbytniczo, dopochwowo. Kapsułka może także stanowić opakowanie dla substancji leczniczych stosowanych do użytku zewnętrznego, do rozpuszczania oraz do inhalacji. W przeciwieństwie do tabletek, substancja lecznicza nie jest sprasowana w kapsułce” – wyjaśnia dr Sosnowska. Zwraca uwagę, że kapsułka stanowi swego rodzaju otoczkę zbudowaną głównie z żelatyny, ale również weganie i wegetarianie mają tu wybór, bo są również kapsułki zrobione na bazie roślinnych składników.
Kapsułek się nie dzieli, a jeśli chodzi o ich budowę, wyróżniamy kapsułki twarde i miękkie. Jak mówi dr Sosnowska, kapsułki twarde są dwuczęściowe i można je otworzyć, jeśli pacjent np. ma problem z połknięciem całek kapsułki. „Nie można tego robić w przypadku kapsułek miękkich, które są już formami zamkniętymi, jednoczęściowymi” – mówi Katarzyna Sosnowska.
Projekt „Teraz już wiem – cykl filmów edukacyjnych” realizowany przez Uniwersytet Medyczny w Białymstoku otrzymał dofinansowanie ze środków budżetu państwa w ramach programu Społeczna Odpowiedzialność Nauki – Popularyzacja Nauki i Promocja Sportu.W ramach projektu powstanie w sumie 6 filmów edukacyjnych.