Parosmia jest zaburzeniem poczucia węchu. Do trochę coś innego niż jego chwilowa utrata (nazywana anosmią), spowodowana COVID-19, stanowi też jej następstwo. Choć więc węch powraca, to u części osób objawia się tym, że jedzenie – zamiast pachnieć – wydaje im się śmierdzieć. I to tak bardzo, że mają ochotę zwymiotować.
„Zgniły zapach wypełnia dom, gdy tylko włączę piekarnik”
Jedną z osób doświadczających tego jest 47-letnia Clare Fleer, która na skutek objawu nie jest w stanie gotować dla całej rodziny. Gdy tylko włączy piekarnik, ma wrażenie, że wszędzie dookoła roznosi się zapach zgnilizny. Kobieta żyje z tym objawem od 7 miesięcy. Wiele zapachów sprawia, że chce wymiotować: kawy, cebuli, mięsa, owoców, alkoholu, środków czystości, perfum. Wody również, ale nie filtrowanej. Przez to ciężko jest się jej nawet myć. Clare zaznacza, że utrata węchu była przy tym znacznie mniej dokuczliwym objawem.
Lekarz, do którego zwróciła się Clare nie wiedział, co poradzić, na szczęście znalazła ona na Facebooku stronę organizacji charytatywnej AbScent, pomagającej osobom po utracie zapachu i jego przykrym powrocie. Ludzie porównywali odzyskane zapachy do zapachu zjełczałego, mokrego psa, gorących i rozmokłych śmieci czy smrodu zgniłych owoców. Czasem nawet nie potrafili ich opisać. Przyjmuje się, że z około 65 procent osób, które doświadczają utraty zapachu, 10 procent zmaga się później z jego przykrym powrotem.
Dlaczego węch się zmienia po COVID-19?
Dlaczego tak się dzieje? Jedna z teorii mówi, że ludzie po chorobie wyczuwają tylko niektóre związki lotne, które zawiera dana substancja, a te pachną gorzej w izolacji z innymi. Np. kawa zawiera związki siarki, które pachną dobrze w połączeniu ze wszystkimi innymi cząsteczkami, nadającymi jej ten piękny aromat, ale nie gdy są wyczuwalne jako jedyne. Dr Jane Parker z Reading University podkreśla, że np. zapach kawy, który dla osoby ze zdrowym węchem unosi się w powietrzu przez kilka sekund, w nosie parosmika może się utrzymać kilka godzin lub dni.
Czy jest na to lekarstwo?
Oficjalnie nie, choć Clare radziła sobie, wąchając po kolei olejki eteryczne z różnych roślin i wyobrażając je sobie przed oczami. Trochę pomogło. Z kolei dwie siostry – Christie i Laura Keighley dodają do swoich potraw więcej przypraw, by zabić ich smak. Pomóc może też spożywanie posiłków w temperaturze pokojowej lub zimnych, a nie gorących oraz unikanie potraw smażonych, pieczonego mięsa, cebuli, czosnku, czekolady, kawy, jajek, ponieważ te produkty osoby po COVID-19 opisują jako najgorzej pachnące. Lepiej smakować będą ryże, makarony, warzywa na parze, bezsmakowe koktajle proteinowe (te nie będą smakować w ogóle).
Czytaj też:
Straciłeś węch? Tak rozróżnisz, co jest przyczyną – COVID-19 czy przeziębienie