Z różnych badań wynika, że większość Polaków czyta ulotki leków. Na przykład badanie zrealizowane przez Fundację Obywatele Zdrowo Zaangażowani pokazuje, że 63 procent Polaków czyta ulotki dołączone do leków dostępnych bez recepty, a 66 procent czyta ulotki dołączone do leków na receptę. Jednocześnie z danych WHO wynika, że połowa pacjentów nie stosuje się do zaleceń lekarskich. Dotyczy to również prawidłowego przyjmowania leków.
Najczęstsze błędy w przyjmowaniu leków
Lista błędów, jakie może popełnić pacjent przyjmując leki, jest długa. To niewłaściwe dawkowanie, branie leku o niewłaściwych porach (np. leków moczopędnych wieczorem), samodzielne modyfikacje dawek leków przepisanych przez lekarza, łączenie preparatów, które mogą wchodzić w interakcję między sobą, niewłaściwe przyjmowanie leków, czyli na przykład niezrozumienie pojęcia „na czczo”, albo popijanie leków innymi płynami, niż woda.
Co to znaczy, że lek trzeba przyjąć na czczo?
Większość leków trzeba przyjmować w trakcie lub po posiłku. To minimalizuje ich niekorzystne działanie m.in. na układ pokarmowy. Dotyczy to chociażby popularnych leków przeciwbólowych. Jednak są leki, które trzeba przyjmować na czczo. Z jednej strony chodzi o ich odpowiednie wchłanianie i szybkość działania, z drugiej – niektóre leki mogą wchodzić w niepożądane interakcje z pożywieniem. Do leków, które trzeba przyjmować na pusty żołądek zaliczają się niektóre leki obniżające ciśnienie, niektóre preparaty przeciwalergiczne, na anemię czy leki na zgagę.
Na czczo nie oznacza, że wystarczy wziąć tabletki przed śniadaniem. To oznacza, że należy być minimum 8 godzin po ostatnim posiłku i minimum pół godziny przed kolejnym. Dlatego najlepiej przyjąć lek krótko po przebudzeniu.
Ważne jest także, aby doprecyzować określenie „przed posiłkiem”, ponieważ niektóre leki trzeba przyjmować więcej niż raz dziennie. W tym przypadku mówimy o około dwóch godzinach przed jedzeniem.
Kluczowy jest też sposób, w jaki pacjent przyjmuje leki, a dokładnie: czym je popija. Jedyny słuszny wybór to woda. Żadnych leków nie wolno popijać sokami, kawą, herbatą, gazowanymi napojami czy tym bardziej przyjmować je w towarzystwie alkoholu. Wszelkie wątpliwości dotyczące przyjmowania lekarstw – zarówno tych na receptę, jak i tych dostępnych bez recepty – można skonsultować z lekarzem i farmaceutą. Tu nie ma niewłaściwych pytań – każde niedopowiedzenie czy niezrozumienie może oznaczać, że zastosowana terapia nie przyniesie oczekiwanych efektów, a w niektórych sytuacjach nawet zaszkodzi.
Czytaj też:
Restrykcyjne diety szkodzą chorym na Hashimoto. Co jeść, by wspomóc tarczycę?