Z okna Wojewódzkiego Specjalistycznego Zespołu Zakładów Opieki Zdrowotnej Chorób Płuc i Gruźlicy w Wolicy spogląda się na zielone drzewa. Ten widok uspokaja i relaksuje – placówkę otacza 22 ha lasu. To tu, w tej niewielkiej miejscowości i wręcz uzdrowiskowym klimacie, rozpoczęła się zielona rewolucja w polskich szpitalach. Pierwsze metry, które “Wolica” pokonywała w tym wyścigu odbywały się bez kibiców i aplauzu. Dziś Sławomir Wysocki mówi głośno o każdym zielonym projekcie realizowanym w placówce i daje przykład innym. To tu, w Wolicy, odbywają się międzynarodowe konferencje “Rola zielonych szpitali w przeciwdziałaniu zmianom klimatu”. Efektem ostatniej było podpisanie deklaracji o współpracy między Urzędem Marszałkowskim Województwa Wielkopolskiego a wszystkimi szpitalami Samorządu Województwa Wielkopolskiego.
Szpital w Wolicy przyjmuje rocznie niemal 5 tys. pacjentów, z poradni natomiast każdego roku korzysta od 10 do 12 tys. osób. W 2000 roku było ich o połowę mniej, to pokazuje jak ważne jest zapobieganie chorobom układu oddechowego. I to cel Sławomira Wysockiego i jego zespołu.
– Jako datę osiągnięcia samowystarczalności energetycznej przez nasz szpital, wskazaliśmy 2050 rok. Jednak nie mamy tyle czasu. Klimat zmienia się w zastraszającym tempie. Chcę, by już w najbliższych kilku latach była to placówka, która jest w pełni niezależna. Chcemy być 121. zeroemisyjnym szpitalem na świecie. To nasz cel. Robimy to dla kolejnych pokoleń – naszych dzieci i wnuków – mówi Sławomir Wysocki, dyrektor Wojewódzkiego Specjalistycznego ZZOZ Chorób Płuc i Gruźlicy w Wolicy.
Ambitne plany szpitala realizowane są krok po kroku. Te największe to uruchomienie farmy fotowoltaicznej oraz zakup energooszczędnego tomografu komputerowego. Panele działają od kilku miesięcy i już teraz farma zapewnia 80% zapotrzebowania energii. Niemal równa zeru jest też emisja gazów cieplarnianych do atmosfery przez szpital. Kolejna ważna inwestycja to zakup tomografu komputerowego. Tu korzyści jest sporo. Wśród najważniejszych, dyrektor Wysocki wymienia, komfort pacjentów, ale i ekologię. Kilkunastokilometrowe dojazdy będzie można w końcu zamienić na badania na miejscu. To oszczędność czasu, mniejszy stres pacjentów, ale i niższa emisja CO2.
– Zgodnie z naszymi obliczeniami, w skali roku, dojazdy na wspomniane badania to emisja 1 225 kg CO2. Nowy sprzęt pozwoli nam na wyeliminowanie tych wartości. Trwa przygotowanie pomieszczenia. Ruszamy już wkrótce – wyjaśnia dyrektor placówki.
Szpital inwestuje jednak wielotorowo. Gotowy jest nowy podjazd dla karetek przed Izbą Przyjęć, a w trakcie jest droga dojazdowa. Wszczepiane są również pierwsze porty naczyniowe w nowej pracowni. Takie porty stosuje się w kilku przypadkach: stosowania chemioterapeutyków podawanych dożylnie, czy u osób, które wymagają intensywnego leczenia dożylnego – w każdym z nich to zwiększenie bezpieczeństwa i komfortu pacjentów. O tym, jak potrzebna było to miejsce świadczą liczby – miesięcznie to kilkadziesiąt wszczepionych portów, a każdy dzień to kolejne zapisy.
– Ostatnie trzy lata to wielki krok w stronę samowystarczalności energetycznej i rozwoju placówki w Wolicy. Jesteśmy zmęczeni, ale szczęśliwi. Wsparcie Urzędu Marszałkowskiego dla naszego szpitala w ostatnich latach jest bardzo duże – zaznacza dyrektor Sławomir Wysocki.
I choć działań jest wiele, to i planów nie brakuje. Wymiana karetek na elektryczne, stworzenie kotłowni wodorowej lub wykorzystującej źródła geotermalne, remonty oddziałów – to zadania na liście “do odhaczenia”, które wymienia dyrektor szpitala w Wolicy. To też kolejne odcinki do pokonania w wyścigu o przyszłość.
Realizowane działa podkaliskiej placówki są zauważane w świecie, bo szpital ma na swoim koncie wiele nagród i wyróżnień. Wiosną zostali docenieni w Rankingu Zielonych Inicjatyw, a już wkrótce otrzymają kolejną nobilitację.
– Ani ja, ani mój zespół nie robimy tego dla nagród. To miłe, że nasze działania są zauważane i doceniane, ale nie statuetki są tu ważne. Profilaktyka zdrowotna jest wpisana w nasze działania i po prostu to robimy – podkreśla Sławomir Wysocki.
Najważniejsze jednak nie jest to, kto pierwszy dotrze na metę tego wyścigu i ile medali otrzyma po drodze. Najważniejsze jest, byśmy wszyscy wzięli w nim udział i zadbali o przyszłość naszą i kolejnych pokoleń. Jak szpital w Wolicy.
Koszty opieki zdrowotnej – te dotyczące zmian klimatu i zanieczyszczeń powietrza – to ponad 800 mld dol. rocznie, a według Światowej Organizacji Zdrowia co roku zanieczyszczenie powietrza przyczynia się do 4,2 mln przedwczesnych śmierci. To dane z raportu „Zielone szpitale” UN Global Compact Network Poland. Zmiany klimatu to jednocześnie obciążenie i wyzwanie dla systemu opieki zdrowotnej.
Z drugiej strony ten sektor sam się do nich przyczynia: odpowiada za 4,4 % globalnych emisji CO2 do atmosfery, a mają one wciąż rosnąć, by w 2050 roku osiągnąć poziom aż 6 gigaton rocznie. Czy uda się to zatrzymać?
Autor: Sandra Jankowska