1. Mleko mamy jest zawsze najlepsze dla dziecka.
Eksperci podkreślają, że mleko mamy to najlepszy pokarm, jaki może otrzymać niemowlę. Mleko jest ważnym elementem diety w całym okresie 1000 pierwszych dni życia. Karmienie piersią powinno być kontynuowane tak długo, jak będzie to pożądane przez matkę i dziecko.
Jeśli mama nie karmi już piersią, powinna podawać dziecku dobrane do jego potrzeb mleko modyfikowane w 1. roku życia. Po pierwszych urodzinach należy pamiętać o tym, że mleko to nadal ważny element diety malucha.
2. Dużą wagę należy przywiązywać do etapu rozszerzania diety.
Zasady rozszerzania diety są takie same zarówno dla dzieci karmionych piersią, jak i mlekiem modyfikowanym.Posiłki uzupełniające można rozpocząć wprowadzać najwcześniej w 5. miesiącu, a najpóźniej w 7. miesiącu życia dziecka (a dokładniej nie wcześniej niż po ukończeniu 17. tygodnia życia i nie później niż w 26. tygodniu). Na początek podajemy dziecku warzywa, dopiero potem owoce. Następnie dziecko powinno otrzymać kaszki oraz posiłki z dodatkiem mięsa czy jaj. W diecie dziecka po 1. roku życia powinny już pojawić się produkty ze wszystkich grup produktów żywnościowych, oczywiście z wyłączeniem takich produktów jak słodycze, dania smażone czy typu fast food. Kolejne nowości powinny być wprowadzane pojedynczo, należy przy tym obserwować reakcje dziecka.
3. Nie opóźniaj wprowadzania do diety posiłków potencjalnie alergizujących!
Rodzice często boją się podać dziecku posiłki z glutenem, ryby, truskawki czy pomidory. Nie ma jednak dowodów na to, że profilaktyczne opóźnianie wprowadzania alergenów do diety ustrzeże dzieci przed rozwojem alergii. Ważne, by posiłki potencjalnie alergizujące wprowadzać stopniowo, zaczynając od kilku łyżeczek. Należy obserwować dziecko i reagować na ewentualne nieprawidłowości.
4. Kontroluj podaż witaminy D.
Witamina D wpływa na odporność dziecka i jest bardzo ważna dla właściwego rozwoju. Dla noworodków i dzieci na etapie wyłącznego karmienia piersią właściwą dawką jest 400 IU/dobę, dla dzieci po 6. miesiącu życia – 400-600 IU/dobę, a dla dzieci powyżej 1. roku życia – 600-1000 IU/dobę.
5. Postaw na różnorodność i zbilansowanie diety malucha.
Dziecko powinno otrzymywać produkty z różnych grup – mleko i produkty mleczne, pieczywo, kasze, mięso, drób, ryby, jaja, owoce, warzywa i zdrowe tłuszcze. Na etapie rozszerzania diety wprowadzamy je stopniowo, a potem dbamy, by talerzyk dziecka był różnorodny i prawidłowo zbilansowany każdego dnia!
6. Wielkość porcji i konsystencja posiłku uzależnione są od wieku dziecka.
Dziecko to nie mały dorosły! Należy więc dostosować wielkość porcji do potrzeb malucha. Na etapie rozszerzania diety pierwsze posiłki powinny być gładkie, z czasem w zupce dziecka powinny pojawić się grudki. Po 1. roku życia maluch musi już otrzymywać posiłki z większymi cząstkami. Nauka gryzienia i żucia pokarmów stałych to ważny krok w rozwoju dziecka.
7. Należy wybierać produkty bez dodatku cukru i soli.
Unikajmy słonych potraw, a także dosalania posiłków przeznaczonych dla dziecka. Zrezygnujmy z produktów z dodatkiem cukru, ze słodzenia i podawania dziecku słodyczy. Wyniki badań pokazują, że ¾ dzieci po 1. roku życia spożywa za dużo cukru, a 83 proc. z nich dostaje posiłki dosalane[1]!
8. Należy wybierać bezpieczne produkty, zawsze najwyższej jakości.
Delikatny organizm dziecka jest szczególnie wrażliwy na wszelkie zanieczyszczenia w żywności. Z drugiej strony potrzebuje odpowiedniej ilości składników odżywczych, nawet w pojedynczym posiłku. Najlepszą opcją są produkty ze wskazaniem wieku na opakowaniu. Eksperci dopasowują ich skład do wyjątkowych potrzeb dziecka, a znacznie wyższa jakość niż w przypadku żywności ogólnego spożycia jest gwarantowana przez prawo polskie i unijne.
9. Pragnienie najlepiej zaspokoi woda.
Przyzwyczajenie małego dziecka do picia wody to jeden z istotnych kroków w profilaktyce otyłości. Oczywiście dziecko od czasu do czasu może napić się soku, ale lepszym wyborem będą owoce. Do gaszenia pragnienia zawsze wybierajmy wodę.
10. Należy zaplanować stałe pory posiłków.
Maluch potrzebuje uporządkowanego harmonogramu dnia po to, by czuć się bezpiecznie. Podobnie jest z małym brzuszkiem. Zapewnienie mu stałych pór posiłków sprawia, że przyzwyczaja się on do konkretnego rytmu, dziecko czuje się komfortowo i może poznawać świat z pełnym i zadowolonym brzuszkiem.
PAMIĘTAJ! Kolejność wymienionych zasad jest przypadkowa, wszystkie są równie ważne dla zdrowia dziecka!
Niedawno postał dokument, który zbiera wszystkie najważniejsze informacje dotyczące komponowania diety malucha. Kalendarz żywienia dziecka w 1000 pierwszych dni (0-36 miesiąc) to nie tylko zbiór powyższych zasad, ale znaczenie więcej. Można go wydrukować i mieć zawsze przy sobie lub powiesić na lodówce, może być również przydatny podczas rozmowy z pediatrą o żywieniu. Dokument w wersji interaktywnej dostępny jest na stronie edukacyjnego programu „1000 pierwszych dni dla zdrowia” www.1000dni.pl. Warto, by każdy rodzic poznał kalendarz i na co dzień z niego korzystał.
[1] Raport z badania „Kompleksowa ocena sposobu żywienia dzieci w wieku od 5. do 36. miesiąca życia – badanie ogólnopolskie 2016 rok”, Instytut Matki i Dziecka, 2017. Badanie zostało zainicjowane przez Fundację NUTRICIA.