Ktoś spyta: czy to jednak nie przesada? Słowo epidemia posiada najgorsze konotacje – w przypadku alergii może wydawać się przesadzone. Jeśli jednak przywołać lawinowy wzrost liczby osób cierpiących na alergię w ostatnich dekadach, takie określenie wyda się całkiem uzasadnione. W zeszłym roku uwagę na ten fakt zwracał jeden z polskich ekspertów.
– „Szacunkowe dane z różnych ośrodków epidemiologicznych mówią, że rok 2018 ma być rokiem przełomowym, jeżeli chodzi o zapadalność na choroby alergiczne w ogóle” – mówił w wywiadzie dla „Pulsu Medycyny” prof. Zbigniew Bartuzi z Polskiego Towarzystwa Alergologicznego. –„Dane te sugerują, że już ponad połowa populacji większości krajów europejskich będzie miała jakieś objawy związane z nadwrażliwością typu alergicznego – astmatyczne, ze strony przewodu pokarmowego czy skóry. W ten trend wzrostu zapadalności na choroby alergiczne wpisuje się przede wszystkim nadwrażliwość na pokarmy. W tym zakresie w ostatnich latach doszło do zjawiska epidemii”.
Objawy alergii
Każdy z objawów alergii to temat na długie wypracowanie. Dość zauważyć, że dotyczą one wielu części naszego ciała: nosa (katar alergiczny), oczów (zapalenie spojówek, łzawiące oczy), skóry (wysypka), układu pokarmowego (nudności, biegunki) czy też oddechowego (duszności). Każdy rodzaj objawów jest na swój sposób uciążliwy – przeszkadza w normalnym funkcjonowaniu, zarówno z punktu widzenia fizycznego, jak i psychicznego.
Poszczególne alergie powodują określone objawy. Na przykład alergia na roztocza charakteryzuje się porannym uczuciem zatkanego nosa czy spływaniem wydzieliny do gardła. W wyniku uczulenia na sierść zwierząt najczęstszymi objawami są zaczerwienienie spojówek, łzawienie czy ciągłe kichanie. Z kolei alergie, których podłożem są pyłki traw, roślin i drzew, są przede wszystkim związane z katarem siennym i napadami kichania.
Jak radzić sobie z uciążliwymi objawami alergii?
Proces zwalczania objawów alergii można podzielić na profilaktykę oraz reakcję. Najlepszym rozwiązaniem jest rzecz jasna zapobieganie występowaniu objawów alergii, choć nie zawsze jest to możliwe. Należy jednak podkreślić, że ryzyko pojawienia się nieprzyjemnych objawów alergicznych można – przy odrobinie wysiłku – w znacznym stopniu zminimalizować. Podstawową kwestią jest oczywiście ograniczenie kontaktu z alergenami.
– „Przede wszystkim, należy ograniczyć przebywanie na świeżym powietrzu w okresie, w którym stężenie pyłku jest największe, a więc w suche i słoneczne dni. Warto również powstrzymać się od otwierania w tym czasie okien – o wiele lepiej zrobić to bezpośrednio po deszczu, kiedy powietrze jest dobrze oczyszczone z pyłku. Jeśli spacer, to również w miejscu, gdzie nie ma za dużo roślin – uważać należy szczególnie na nieskoszone trawniki i łąki!” – czytamy na stronie z poradami dla alergików http://www.alergia-allegra.pl/poradnik.html.
W celu ograniczenia kontaktu z alergenami (jeśli są to pyłki traw, roślin czy drzew) nieocenioną pomocą jest kalendarz pyleń, czyli zestawienie stężeń poszczególnych alergenów w danych miesiącach. Słowem – co i kiedy pyli najmocniej. Innym rozwiązaniem jest korzystanie z dostępnych leków przeciwhistaminowych, które z jednej strony w znacznym stopniu ograniczają objawy alergii, z drugiej nie wpływają negatywnie na samopoczucie, koncentrację oraz nie wywołują senności.
Najczęstsze objawy alergii
Kluczową kwestią jest postawienie właściwej diagnozy. Jeśli bowiem mamy świadomość, że jesteśmy alergikami i odpowiednio rozpoznamy alergeny, które nam szkodzą, będziemy mogli skuteczniej ich unikać, a także przeciwdziałać objawom alergii, kiedy już wystąpią.
– „Objawy alergii nie zawsze są charakterystyczne i często mogą być mylone choćby z przeziębieniem. Poza tym objawy alergii czasem nie jest łatwo skojarzyć z tym, co cię uczula. Bo to, że masz wysypkę, nie znaczy, że masz alergię kontaktową – pokrzywka może być na przykład objawem alergii na mleko krowie” – zwraca uwagę portal „Poradnik Zdrowie”.
Poniżej przyjrzymy się kilku najczęstszym objawom alergii.
Katar alergiczny i ciągłe kichanie
Kichanie samo w sobie nie jest jeszcze oznaką, że cierpimy na alergię, jednak należy liczyć się z taką możliwością. W normalnych warunkach, czyli niezwiązanych ani z infekcją, ani z alergią, kichanie jest wynikiem chwilowego podrażnienia błony śluzowej, które może nastąpić na przykład wskutek zmiany temperatury czy wilgotności powietrza lub działalności pyłu czy kurzu. Jak jednak rozpoznać, że mamy do czynienia z kichaniem alergicznym?
– „Alergiczne kichanie łatwo rozpoznać, ponieważ towarzyszy mu wodnista wydzielina. Zwykle przydarza się ono męczącymi seriami, a wypełnione zatoki przyprawiają o ból głowy. Najczęściej katar sienny łączy się także z zaczerwienieniem i opuchnięciem powiek” – tłumaczy portal Medonet.
Katar sienny, o którym wspomniano powyżej, to kolejny objaw alergii – można o nim powiedzieć, że jest wiernym towarzyszem kichania wywołanego przez alergeny. W profesjonalnym, medycznym nazewnictwie określa się go jako alergiczny nieżyt nosa. Jest wywoływany przede wszystkim przez znajdujące się w powietrzu pyłki roślin czy grzybów. Katarowi i ciągłemu kichaniu towarzyszą często takie objawy, jak swędzenie nosa i gardła, ale także bardziej dotkliwe, jak bóle głowy i twarzy (w wyniku zablokowania zatok), a nawet utrata węchu czy smaku.
– „Objawy kataru siennego mogą prowadzić do zmęczenia, drażliwości i bezsenności. Osoby z astmą często potwierdzają, że kiedy pojawiają się objawy kataru siennego, stają się bardziej senne, a duszności nasilają się. Znaczna liczba osób ma objawy astmy tylko wtedy, gdy pojawia się katar sienny” – dodaje portal „Poradnik Zdrowie”.
Swędzenie oczu
Kolejnym narządem, który jest narażony na występowanie objawów alergicznych, jest narząd wzroku. Choroby alergiczne oczu mogą występować samodzielnie lub towarzyszyć innym objawom, najczęściej katarowi alergicznemu, ale też chorobom alergicznym skóry, układu pokarmowego czy oddechowego. Wśród objawów, prócz swędzenia oczu, może wystąpić ich pieczenie lub łzawienie. Przyczyną (czyli alergenami) są w tym przypadku pyłki traw, kwiatów oraz drzew, roztocza kurzu domowego czy sierść zwierząt.
Do najczęstszych chorób alergicznych oczu należą:
- Ostre alergiczne zapalenie spojówek
- Sezonowe alergiczne zapalenie spojówek
- Wiosenne zapalenie rogówki i spojówek
- Atopowe zapalenie spojówek i rogówki
W celu minimalizowania objawów alergicznych chorób oczu, prócz unikania kontaktów z alergenami, ważną rolę odgrywają doraźne działania.
– „W leczeniu wszystkich alergicznych schorzeń oczu duże znaczenie ma też zachowanie higieny i częste usuwanie czynnika wywołującego choroby alergiczne z oczu (np. przemywanie solą fizjologiczną). Aby stosowane miejscowo leki mogły właściwie działać należy również zwrócić uwagę na stan filmu łzowego. Jego niestabilność może spowodować zbyt szybkie wypłukiwanie leków i skrócić czas ich działania i tym samym spowodować nawrót dolegliwości. Dlatego zastosowanie preparatów sztucznych łez może w korzystnie wpłynąć na efekt leczenia” – radzi portal „Moje Oczy”.
Wysypka na skórze
Również skóra jest narażona na objawy spowodowane alergią. W przypadku alergii skórnej mowa przede wszystkim o występowaniu wysypek czy czerwonych plam, ale też nieznośnego swędzenia. Nieprzyjemności związane z objawami alergii skórnej mają dwojaki wymiar. Pierwszy – to oczywiście zaburzenia estetyki ciała, drugi natomiast – to wymiar mentalny, bowiem objawy alergii skórnej wpływają jednocześnie na nasze samopoczucie.
– „Wysypki alergiczne mogą pojawiać się z wielu powodów. Bardzo często za ich pojawienie się odpowiadają rośliny. U osób, które mają silną alergię, wystarczy niewielka ilość substancji alergicznej, aby wysypka się pojawiła. W niektórych przypadkach nie trzeba mieć nawet bezpośredniego kontaktu ze źródłem alergenu. Wystarczy kontakt pośredni przez ubranie, na którym znajdują się alergeny, lub przez zwierzęta, które miały z nimi styczność” – czytamy na stronie Parenting, prowadzonej przez Wirtualną Polskę.
Powyżej wymieniliśmy tylko najpowszechniejsze objawy, które pojawiają się u alergików. W niniejszym artykule nie poruszono tematu o ogólnoustrojowych objawach alergii, które mogą być bardzo niebezpieczne dla zdrowia, a nawet życia człowieka (na przykład w przypadku osób uczulonych na jad pszczoły).
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
Źródła:
- Alergeny i objawy przy alergii skórnej, https://parenting.pl/alergeny-i-objawy-przy-alergii-skornej (dostęp: 3.11.2019)
- Alergie oczu, https://www.mojeoczy.pl/dolegliwosci-oczu-kat/alergie-oczu/ (dostęp: 3.11.2019)
- Z. Bartuzi, W ciągu 10 lat dwukrotnie zwiększyła się liczba chorych na alergie pokarmowe, wywiad przeprowadziła M. Konaszczuk, https://pulsmedycyny.pl/w-ciagu-10-lat-dwukrotnie-zwiekszyla-sie-liczba-chorych-na-alergie-pokarmowe-908509 (dostęp: 3.11.2019)
- Kichanie – skąd się bierze i co oznacza ten odruch?, http://www.medonet.pl/zdrowie,kichanie---co-oznacza--skad-sie-bierze--jaki-jest-mechanizm--alergia--infekcja-,artykul,1731664.html (dostęp: 3.11.2019)
- M. Majewska, Czy to katar sienny? Objawy kataru siennego, https://www.poradnikzdrowie.pl/zdrowie/alergie/czy-to-katar-sienny-objawy-kataru-siennego-aa-NHQz-SCnT-qfU4.html (dostęp: 3.11.2019)
- Objawy alergii. Od tego, na co masz uczulenie, zależą objawy alergii, https://www.poradnikzdrowie.pl/zdrowie/alergie/objawy-alergii-od-tego-na-co-masz-uczulenie-zaleza-objawy-alergii-aa-AuKL-VyTi-bAUJ.html (dostęp: 3.11.2019)
- Praktyczne wskazówki dla alergików, http://www.alergia-allegra.pl/poradnik.html (dostęp: 3.11.2019)