Mechanizm powstawania nowotworów jest znany. W normalnych warunkach stare lub zniszczone komórki w organizmie zastępowane są przez nowe. Zdarza się jednak, że DNA komórki zostaje uszkodzone. Układ odpornościowy doskonale radzi sobie z niewielką liczbą nieprawidłowych komórek, nie potrafi jednak poradzić sobie z dużą liczbą zmienionych komórek. Komórki te rosną i dzielą się, przybierając formę guzów. Są to nowotwory.
Czynniki powodujące powstawanie nowotworów
Wszystkie rodzaje raka mogą rozprzestrzeniać się w organizmie, niektóre robią to w bardziej agresywny sposób niż inne. Zazwyczaj najszybciej rozprzestrzeniają się komórki nowotworowe, których DNA uległo największym zniszczeniom. Według WHO do głównych czynników ryzyka powstawania nowotworów można zaliczyć:
- rakotwórcze promieniowanie np. jonizujące i ultrafioletowe,
- substancje kancerogenne np. azbest, arsen, aflatoksyny i dym tytoniowy,
- infekcje wirusowe, bakteryjne lub pasożyty,
- wiek,
- nadużywanie alkoholu,
- niewłaściwą dietę,
- predyspozycje genetyczne.
Wśród nowotworów, które rozwijają się wolniej, wymienia się:
- niektóre rodzaje raka piersi, m.in.raka piersi z ekspresją ER (ER+) i bez ekspresji HER2 (HER2-),
- przewlekłą białaczkę limfocytową (CLL),
- raka jelita grubego,
- raka odbytnicy,
- większość rodzajów raka prostaty.
Nowotwory, które rozwijają się najszybciej
Do nowotworów, które rozwijają się najszybciej, można zaliczyć:
-
raka płuc,
- niektóre typy raka piersi np. potrójnie ujemnego rak piersi (TNBC) i zapalnego raka piersi (IBC),
- ostrą białaczkę szpikową (AML),
- ostrą białaczkę limfoblastyczną (ALL),
- rzadko występujące rodzaje raka prostaty np. drobnokomórkowe,
- chłoniaka z dużych komórek B.
Nie zawsze szybko rozwijający się nowotwór oznacza, że rokowania pacjenta są złe. Wiele z tych nowotworów można skutecznie leczyć. Niebezpieczne są również nowotwory, które są wykrywane późno, dopiero po pojawieniu się przerzutów.
Nowotwory, które powodują największą liczbę zgonów na świecie
Jak wynika z danych, jakimi dysponuje Światowa Organizacja Zdrowia, nowotwory, które powodują największą liczbę zgonów na świecie to:
- rak płuc,
- rak jelita grubego,
- rak żołądka,
- rak wątroby,
- rak piersi.
Czytaj też:
Pomaga schudnąć, zapobiega nowotworom i spowalnia starzenie. Co najnowsze badania mówią o kawie?