O dużej szkodliwości alkoholu na nasz organizm mówi się coraz częściej i coraz głośniej. Jego nadmierne spożywanie zwiększa ryzyko wystąpienia różnego rodzaju chorób, w tym nowotworów. Okazuje się jednak, że oddziałuje to również na nasze funkcje poznawcze, powodując szybszy postęp choroby Alzheimera. To z kolei prowadzi do zaburzeń pamięci i zachowania, a z czasem – uniemożliwia prawidłowe funkcjonowanie chorej osoby.
Aktualnie wpływ nadużywania alkoholu na chorobę Alzheimera jest nadal słabo zrozumiany. Przeprowadzone badanie było skoncentrowane na genetycznie uwarunkowanej chorobie Alzheimera, jednak w przyszłości badacze zamierzają sprawdzić, czy alkohol może mieć wpływ na wystąpienie, a później postęp choroby w przypadku osób, które nie są nią genetycznie obciążone.
Badanie nad wpływem alkoholu na chorobę Alzheimera
Ostatnie wyniki badań nie są dobrą wiadomością dla amatorów alkoholu. Pokazują one, że zaburzenie związane ze spożywaniem alkoholu (alcohol use disorder, AUD) może przyczyniać się do podwyższenia ryzyka demencji.
Naukowcy ze Scripps Research Institute (USA) oraz Universita di Bologna we Włoszech sprawdzili, w jaki sposób alkohol wpływa na pojawienie się choroby Alzheimera. Zostały przeprowadzone badania na myszach 3xTg, które są genetycznie predysponowane do choroby Alzheimera. W ciągu kilku miesięcy badacze wielokrotnie wystawiali je na wpływ alkoholu. Zatrucie alkoholem u mysz było związane z występowaniem w ich mózgach zmian ekspresji genów. To z kolei świadczyło o postępie choroby. Okazuje się, że wpływ etanolu w połączeniu z podłożem genetycznym choroby Alzheimera może przyspieszać to schorzenie o kilka miesięcy lub nawet kilka lat.
Konsekwencje spożywania dużej ilości alkoholu na funkcje poznawcze
Badacze porównali myszy wystawione na działanie alkoholu z tymi z grupy kontrolnej. U tych narażonych na działanie etanolu spadek zdolności poznawczych ujawnił się wcześniej. U takich osobników można było zauważyć coraz gorsze wyniki w uczeniu się, a także zapamiętywaniu wzorców przestrzennych. „U myszy dostających alkohol zaczęliśmy dostrzegać upośledzenie funkcji poznawczych około dwa miesiące przed normalnym rozwojem tych upośledzeń”– wskazał współautor badania Pietro Paolo Sanna, profesor immunologii i mikrobiologii w Scripps Research. Należy tutaj zaznaczyć, że przeciętna długość życia myszy to około 2 lata.
Co się zadziało w mózgach gryzoni?
Żeby dokładnie określić, jakie procesy zaszły w komórkach myszy podczas AUD – badacze scharakteryzowali i porównali ekspresję genów w ponad 100 000 pojedynczych komórek z ich mózgów. Dotyczyło to zarówno gryzoni narażonych, jak i nienarażonych na działanie alkoholu. Konsekwencją ekspozycji na alkohol były powszechne zmiany w ekspresji genów w korze przedczołowej. U myszy narażonych na działanie alkoholu naukowcy dostrzegli wyższą ekspresję genów związanych z pobudliwością neuronów, neurodegeneracją i stanem zapalnym. Dotyczyło to nie tylko samych neuronów, ale też komórek pełniących funkcje pomocnicze. Chodzi o astrocyty, mikroglej i komórki śródbłonka.
Dodatkowo badacze zestawili ze sobą profile transkrypcji genów myszy, które były na narażone na działanie alkoholu z tymi, które nie było na nie wyeksponowane. Ich podłoże genetyczne było takie samo, jednak różniły się wiekiem i były na różnych etapach choroby Alzheimera. Czego dowiodły badania? Profile transkrypcji genów gryzoni, które były narażone na działanie alkoholu, były bardziej charakterystyczne dla myszy w starszym wieku z poważniejszym pogorszeniem funkcji poznawczych, niż tych w ich wieku. „Mechanizmy progresji, które odkryje ten zestaw danych, mogą mieć ogólne zastosowanie do choroby Alzheimera, nawet bez alkoholu” – wyjaśnił prof. Sanna.
Czytaj też:
Nowy lek na glejaka może być szansą dla chorych? Chodzi o jeden konkretny typ nowotworuCzytaj też:
Masz problemy z pamięcią? Naukowcy z Poznania szukają ochotników do badań