Według Głównego Urzędu Statystycznego Polacy w ciągu roku zjadają już prawie... 45 kg cukru – o 12 kg więcej niż zaledwie dekadę wcześniej. Sporą część z tej wartości stanowi cukier dodawany do gotowych, wysokoprzetworzonych produktów, które coraz częściej goszczą na naszych stołach.
Nawet jeśli wydaje się nam, że na co dzień w ogóle nie używamy cukru i przywykliśmy do gorzkiego smaku czarnej kawy lub herbaty, to wbrew pozorom wcale nie jest łatwo zupełnie wyeliminować go z naszego pożywienia. Słodkie ulepszacze smaku pojawiają się w produktach, które w ogóle nie kojarzymy ze słodyczami – mają je zarówno naturalne jogurty, jak i dania typu instant, chipsy lub słone przekąski.
Skutecznym sposobem na to, by ograniczyć ilość cukru w naszej codziennej diecie, jest zastąpienie go zdrowymi zamiennikami, które nie dość, że nie mają kalorii (lub zawierają ich ograniczoną ilość), to są w stanie chronić nas przed próchnicą (choć nie tylko). Mają mnóstwo zalet, o których nadal mało kto wie.
Co warto wiedzieć o stewii pozyskiwanej z liści pochodzącej z Ameryki Południowej rośliny Stevia rebaudiana i erytrytolu, który podobnie jak ksylitol z kory brzozy należy do alkoholi polihydroksylowych?
Jakie właściwości ma stewia i erytrytol? Mało znane fakty o zdrowych zamiennikach cukru
Ani erytrytol, ani stewia nie powodują wzrostu cukru we krwi
Badania z 2018 roku wykazały, że erytrytol może obniżać poziom cukru we krwi i ułatwiać kontrolowanie stężenia glukozy. Stewia zaś może być dobrym rozwiązaniem dla osób walczących z cukrzycą, ponieważ nie podnosi poziomu cukru w taki sposób, jak zwykły cukier stołowy.
Badania z 2020 roku, które przeprowadzono na 34 osobach cierpiących na cukrzycę typu 2 wykazały, że picie 1 szklanki herbaty (o pojemności 237 ml) słodzonej stewią przez 8 tygodni nie podnosi poziomu cukru we krwi na czczo i nie ma wpływu na wytwarzanie insuliny.
Warto jednak dokładnie czytać etykiety naturalnych słodzików, po jakie sięgamy, ponieważ część z nich może zawierać dodatki podnoszące poziom cukru we krwi, tj. dekstroza lub maltodekstryna.
Nie mają kalorii i zapobiegają próchnicy zębów
Stewia jest bezkaloryczna, a erytrytol ma około 0,2 kcal na 1 gram (dla porównania cukier ma około 4 kcal na 1 gram).
Oba zamienniki białego cukru zdecydowanie lepiej działają na naszą jamę ustną – dzięki właściwościom przeciwbakteryjnym niwelują działanie patogenów odpowiadających za powstawanie płytki nazębnej i próchnicy.Indianie od wieków żuli liście stewii, którą traktowali jak lek zapobiegający stanom zapalnym jamy ustnej. Nierzadko używano jej także do łagodzenia krwawienia z dziąseł. Badania naukowe potwierdzają, że roztwór stewiozydu może hamować rozwój próchnicy nawet o 70 proc.
Stewia i erytrytol mają działanie antyoksydacyjne i zapobiegają starzeniu się organizmu
Dzięki właściwościom antyoksydacyjnym zdrowe zamienniki cukru neutralizują szkodliwe działanie wolnych rodników i ograniczają stres oksydacyjny związany z niezdrowym stylem życia i wysokokaloryczną dietą przyczyniającą się do przyspieszenia tempa starzenia się całego organizmu.
Słodki smak bez szkodliwych konsekwencji dla zdrowia
Mało kto zdaje sobie sprawę z tego, że jeśli posłodzimy wodę 2 łyżeczkami zwykłego cukru, to będzie ona aż 13 razy bardziej kaloryczna niż woda, do której dodamy nawet 3 łyżeczki erytrytolu – mimo że oba płyny będą tak samo słodkie.
Szacuje się, że erytrytol (zwany też erytrolem) jest w 60-80 proc. tak słodki jak zwykły cukier stołowy (oznacza to, że dla uzyskania słodkości powodowanej przez 5 g cukru trzeba spożyć około 6,5-7 g erytrytolu), ale prawie w ogóle nie ma kalorii.
Stewia z kolei może być od 50 do nawet 400 razy słodsza niż biały cukier (w zależności od składu).
Mają dobry wpływ na odporność – stymulują układ immunologiczny
Choć erytrytol nie jest metabolizowany w przewodzie pokarmowym, to dobrze się wchłania (w około 90-procentach) i w całości jest wydalany wraz z moczem w niezmienionej postaci. Pozostałe 10-procent trafia do jelita grubego, ale nie ma szkodliwego wpływu na obecną tam florę bakteryjną.
Zarówno erytrytol, jak i stewia działa stymulująco na układ odporności, który chroni organizm przed atakiem drobnoustrojów chorobotwórczych.
Są zdrowsze niż cukier, ale nie warto spożywać ich w nadmiarze
Warto zdawać sobie sprawę z tego, że od słodkiego smaku bardzo łatwo można się uzależnić – nawet jeśli jego źródłem są produkty, które są dla nas zdrowe. Nie powinno się przekraczać zalecanych norm spożycia zamienników cukru.
W przypadku dzieci zalecana dzienna dawka erytrytolu powinna być mniejsza niż u dorosłych (maksymalnie 15 g erytrytolu na dobę).
Jeśli zaś chodzi o stewię, to lepiej, by dzienna dawka nie przekraczała 4 mg na 1 kg masy ciała.
Przeciwbakteryjne właściwości stewii mogą pomóc w walce z boreliozą?
Badania przeprowadzone przez naukowców z University of New Haven wskazują, że istnieją uzasadnione dowody na korzystny efekt, jaki ekstrakt z liści stewii daje w walce z bakterią Borrelia burgdorferi odpowiedzialną za wywoływanie boreliozy.
Nadal trwają jednak prace nad stworzeniem skutecznego leku, który mógłby zapobiegać tej chorobie dzięki niesamowitym właściwościom stewii.
Warto też dodać, że osobom cierpiącym na zdiagnozowaną boreliozę zaleca się ograniczenie spożywania m.in. erytrytolu (a także innych zamienników cukry tj. syrop z agawy lub ksylitol).Czytaj też:
Każdy hot dog skraca życie o... 36 minut! Zaskakujące wyniki badańCzytaj też:
Płaski brzuch dzięki... kawie? 5 nawyków, które pomagają osiągnąć wymarzoną figurę
Dalsze rozpowszechnianie artykułu tylko za zgodą wydawcy tygodnika Wprost.
Regulamin i warunki licencjonowania materiałów prasowych.
