Wraz z 2 sierpnia 2023 roku w życie weszły nowe zasady dotyczące wystawiania recept na środki psychotropowe i odurzające. Zmiany wynikają z troski o zdrowie pacjentów i mają zapobiegać wypisywaniu przez lekarzy leków bez przeprowadzenia wcześniejszej konsultacji. Kiedy recepty na leki psychotropowe mogą być wystawione bez badania? Jest to możliwe tylko wtedy, gdy od ostatniej wizyty u lekarza nie minęło więcej niż 3 miesiące. Informacja o tym, że taki okres nie został przekroczony jest zamieszczona w dokumentacji pacjenta. Wejście w życie nowych przepisów spowodowało jednak spore zamieszanie i duże utrudnienia. Kilka dni temu lekarze alarmowali, że występują problemy z przepisywaniem leków psychotropowych i odurzających w hospicjach. Błędy w systemie naprawiono, jednak są też inne trudności wynikająca z wprowadzonych zmian.
Problemy z wystawianiem recept dla osób zalogowanych do IKP
Aktualnie lekarz przed wypisaniem recepty na leki psychotropowe musi sprawdzić ilość i rodzaj przepisanych ostatnio pacjentowi leków. Może to zrobić za pośrednictwem Internetowego Konta Pacjenta (IKP), systemu gabinetowego lub wywiadu z pacjentem. Wdrożenie nowego rozwiązania w praktyce okazało się jednak dość problematyczne.
Nowe przepisy związane z wypisywaniem recept na leki psychotropowe spowodowały, że niektórzy lekarze utracili dostęp do wglądu w historię recept w Internetowym Koncie Pacjenta. Jak informuje portal prawo.pl, wynikało to z problemów technicznych związanych z oprogramowaniem w poradniach czy szpitalach. Jest to sytuacja bardzo kłopotliwa, ponieważ z uwagi na nowe przepisy – lekarze muszą sprawdzać historię leczenia pacjentów i przepisanych leków psychotropowych, by móc wystawić takiej osobie nową receptę. Jak informuje RFMF24, do Naczelnej Izby Lekarskiej do tej pory wpłynęło ponad sto sygnałów o problemach z wystawianiem recept elektronicznych na leki psychotropowe.
Konieczna weryfikacja w IKP kolejną przeszkodą
W sytuacji, gdy pacjent zalogował się na swoje Internetowe Konto Pacjenta i jest ono aktywne, to weryfikacja jego recept musi zostać przeprowadzona w oparciu o dane zawarte w IKP. Lekarze mieli problem z przepisywaniem leków, gdy pacjent kiedykolwiek logował się i aktywował swoje Internetowe Konto Pacjenta, ponieważ mechanizm, dzięki któremu lekarz może sprawdzić historię leczenia pacjenta, nie zawsze działał poprawnie. W efekcie lekarze mogli wypisać receptę na leki psychotropowe tylko pacjentowi, który nigdy nie aktywował swojego Internetowego Konta Pacjenta. Jeżeli pacjent dokonał takiej aktywacji – lekarz nie widział jego dokumentacji medycznej.
Poza błędami systemu, problematyczne jest również samo uzyskanie wglądu do historii recept pacjenta (nie dotyczy to lekarzy pierwszego kontaktu). W takiej sytuacji potrzebne jest upoważnienie od pacjenta w postaci na przykład czterocyfrowego kodu, który przychodzi na podany numer telefonu. Można to zrobić również przez zalogowanie się do IKP lub aplikacji. Zdarza się jednak, że jest to bardzo utrudnione, zwłaszcza w opiece paliatywnej. „Są to osoby starsze, osoby niedołężne, niemające bardzo często w ogóle opiekunów. A jeżeli nawet, to ci opiekunowie też są niedołężni i nawet jeżeli posiadają telefon komórkowy (…) to nie potrafią wykonać takich czynności albo nie mają w smartfonach dostępu do internetu” – powiedział na antenie radia TOK FM dr hab. n. med. Tomasz Dzierżanowski z Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego.
Eksperci zwrócili również uwagę na fakt, że korzystanie z IKP nie jest powszechne: „Pacjent musi udostępnić nam Internetowe Konto Pacjenta. Proszę państwa, to jest fikcja. Pacjenci z tego nie korzystają. Korzystali tylko w covidzie i wycofali się z tego. Nikt z tego prawie nie korzysta, czy niewielu ludzi. W związku z tym (...) nie wiedzą niektórzy pacjenci, o co w ogóle chodzi” – zauważył z kolei doktor Michał Sutkowski, prezes Warszawskich Lekarzy Rodzinnych w rozmowie z TVN24. Lekarze zwracają również uwagę na to, że zdarzają się sytuacje, kiedy SMS-y nie dochodzą lub nie ma autoryzacji, mimo wpisania kodu.
Centrum e-Zdrowia podaje rozwiązanie problemu
Centrum e-Zdrowia poinformowało, że w przypadku problemów technicznych z Internetowym Kontem Pacjenta, lekarz po przeprowadzeniu wywiadu z pacjentem może wystawić tradycyjną receptę w formie papierowej. „Gdyby pojawiły się jakieś problemy techniczne, np. brak dostępu do internetu, lekarz przeprowadza wywiad z pacjentem, tak jak w przypadku pacjenta, który nie ma IKP. Wystawia wówczas receptę papierową” – brzmi komunikat opublikowany na stronie Centrum e-Zdrowia.
Rzecznik NIL wyjaśnił jednak, że ta metoda nie zawsze jest możliwa: „Niestety, tutaj pojawił się problem po stronie podmiotów medycznych, które po prostu nie były przygotowane na paraliż systemu i nie miały papierowych recept”. Dodał również, że ten sposób jest też niedostępny podczas telekonsultacji. Ministerstwo zdrowia zachęca lekarzy, by w przypadku wystąpienia problemów z wystawianiem e-recept, kontaktowali się z Centrum e-zdrowia.
Czytaj też:
Awantura po wpisie Adama Niedzielskiego. Są wnioski do prokuratury, minister się tłumaczyCzytaj też:
Spadła liczba wystawianych recept w platformach internetowych. „Rekordziści” wyraźnie przyhamowali