Pacjent, który chce się przebadać pod kątem nowotworów głowy i szyi może to zrobić w domu. Otrzymuje pocztą specjalną tubkę do zbierania śliny, którą następnie musi ją odesłać do firmy produkującej teksty. Tam sztuczna inteligencja analizuje RNA pod kątem zmian w komórkach ludzkich i mikrobiomie jamy ustnej i gardła, które są związane z rakiem. Pacjenci, którzy otrzymują wynik pozytywny, są kierowani na dalsze badania diagnostyczne.
Te testy mogą być przełomem w diagnostyce nowotworów głowy i szyi, które są niezwykle trudne do wykrycia we wczesnym stadium choroby. A gdy wykryte są zbyt późno, szansa na wyleczenie spada – podkreślają lekarze.
Jakie narządy atakuje rak głowy i szyi?
Do nowotworów narządów głowy i szyi zalicza się zmiany, które obejmują jamę ustną i wargi, gardło w części nosowej, ustnej i krtaniowej, zatoki przynosowe, ślinianki, krtań oraz uszy. Nowotwory mózgu, przełyku i tarczycy stanowią osobną kategorię.
Dlaczego rak szyi bywa mylony z infekcją?
Rak szyi długo nie daje żadnych objawów. U chorego może pojawić się kaszel, drapanie w gardle, trudności z oddychaniem, nadmierna produkcja śliny, które mylone są z infekcjami, stanem zapalnymi zatok lub grypą. Zdarza się, również że są mylone z zakażeniem koronawirusem.
Nowotwory krtani atakują mężczyzn
W Polsce, na raka głowy i szyi choruje ponad 6 tysięcy pacjentów rocznie, stanowią one nieco ponad 5 procent wszystkich zarejestrowanych w naszym kraju nowotworów złośliwych. Najwięcej przypadków stanowią nowotwory krtani. Chorują na nie głównie mężczyźni.
Czynniki ryzyka nowotworów głowy i szyi
Do czynników ryzyka nowotworów głowy i szyi zalicza się:
- palenie tytoniu,
- spożywanie dużej ilości alkoholu,
- wiek – szczyt zachorowań zarówno u mężczyzn, jak i kobiet przypada na 55–64 rok życia,
- infekcje wywołane wirusem brodawczaka ludzkiego (HPV).
Kiedy testy pojawią się w Polsce?
Nie wiadomo jeszcze, czy i kiedy domowe teksty na raka na podstawie badania RNA śliny zostaną wprowadzone w Europie oraz Polsce. Przesiewowe badania wykrywające na wczesnym stadium nowotwory zwiększyłyby skuteczność leczenia i szansę na przeżycie wielu pacjentom. Jedną z propozycji jest, żeby były przeprowadzane przez dentystów, podczas wizyt kontrolnych.
Czytaj też:
Rak gardła – objawy, ryzyko zachorowania, diagnostyka i leczenie