Nasz organizm funkcjonuje według pewnego, dobowego cyklu. W konkretnych godzinach jesteśmy senni lub budzimy się. Następuje wzrost lub spadek poziomu niektórych hormonów. Dzięki temu wszystkiemu możemy zachować dobre zdrowie i wypocząć. Czasem zdarza się jednak, że dobowy rytm zostanie zaburzony i może do tego dojść w wyniku wielu, różnych czynników.
Oto 6 sygnałów świadczących o tym, że twój dobowy rytm mógł zostać rozregulowany
Wcześnie się kładziesz i wcześnie wstajesz
Czujesz się senny już między 18:00 a 20:00, czyli w godzinach, gdy jeszcze większość dorosłych osób funkcjonuje na pełnych obrotach? I zapewne budzisz się około 3:00-4:00? Możliwe, że zmagasz się z tzw. Advanced Sleep Phase syndrome. To zaburzenie często pojawia się wraz z wiekiem.
Dobrze śpisz tylko w weekendy
Delayed Sleep Phase syndrome objawia się tym, że w weekendy zasypiamy bez problemy, a w dni powszednie, gdy wiemy, że musimy wcześnie wstać, mamy problem z zaśnięciem. Zaburzenie to zdarza się częściej u nastolatków.
Twój dobowy rytm zmienia się każdego dnia
Jeśli kładziesz się spać i budzisz się trochę później/wcześniej każdego dnia, możesz mieć tzw. Non-24 Hour Sleep/Wake disorder. Zaburzenie to jest najczęściej spotykane u osób, które nie mają styczności z naturalnym światłem, które mogłoby regulować dobowy rytm.
Twój harmonogram snu jest rozregulowany
Właściwie trudno określić, kiedy tak naprawdę śpisz, bo robisz to i w nocy i w ciągu dnia. Możesz robić sobie liczne drzemki czy regularnie zmagać się z bezsennością. Takie zaburzenia są częste u osób z chorobami neurodegeneracyjnymi.
Nie możesz zasnąć w podróży
Najprawdopodobniej to tzw. jet lag. Im więcej stref czasowych przekraczasz, tym trudniej jest spać, ale po powrocie do domu harmonogram powinien wrócić do normy.
Masz pracę zmianową
Ci, którzy wykonują pracę zmianową i pracują przez noc i śpią w ciągu dnia, mogą mieć problemy ze snem. Jeśli masz problemy z zasypianiem w ciągu dnia i masz trudności z utrzymaniem stanu czuwania późno w nocy podczas pracy zmianowej, możesz mieć zaburzenia snu związane ze zmianą pracy.
Dobowy rytm organizmu – kilka zdrowych nawyków
Jeżeli zmagasz się z bezsennością, powinieneś pójść po pomoc do lekarza. Może się okazać, że twoje problemy wynikają ze złego stanu zdrowia i konieczne jest leczenie przyczyny.
Nasze ciała mają naturalny zegar, który działa zgodnie z ciemnością i światłem, a wiele naszych funkcji ciała zmienia się zgodnie z tym harmonogramem. Na szczęście istnieje wiele nawyków, które mogą pomóc zsynchronizować się z naturalnym rytmem okołodobowym:
-
Spędzaj dużo czasu na świeżym powietrzu, szczególnie rano. Bardzo ważna jest ekspozycja na promienie słoneczne, które regulują nasz dobowy rytm.
-
Pozwól sobie na krótką, 30-minutową drzemkę popołudniu, jeśli dopada cię zmęczenie.
-
Gdy słońce zachodzi, zacznij przyciemniać światła w twoim domu przygotowując się do ciemności. Wyłącz wszystkie światła przed snem i unikaj niebieskiego światła (telewizor, telefony komórkowe, ekrany itp.) na godzinę przed snem.
-
Zasłoń zasłony w sypialni i obniż nieco temperaturę.
-
Ustal zdrową rutynę – wytycz sztywne ramy godzin, kiedy kładziesz się i wstajesz. Badania sugerują, że ustanowienie i utrzymywanie zdrowej rutyny przez siedem dni w tygodniu może być lepsze niż odsypianie w weekendy.
-
Regularnie się ruszaj. Codzienna, umiarkowana aktywność fizyczna pomaga w regulacji dobowego rytmu organizmu.