Wygląd dłoni i stóp wiele mówi o naszym zdrowiu. Różne zmiany w obrębie skóry, stawów i paznokci, a także uciążliwe dolegliwości np. ból, mogą wskazywać na mniej lub bardziej poważne schorzenia. Palce pałeczkowate to objaw, który powinien skłonić do natychmiastowej wizyty u lekarza oraz wykonania badań diagnostycznych.
Zdrowie wypisane na dłoniach...
Dłonie są zwierciadłem zdrowia. Ich wygląd może wskazywać na różne choroby, które nie dotyczą jedynie skóry i jej przydatków, stawów oraz kości, ale również odległych narządów. To samo tyczy się stóp. Często jednak objawy chorób, które pojawiają się na dłoniach i stopach, traktujemy jako defekty kosmetyczne. To błąd, który może nas wiele kosztować.
Zmiany w obrębie dłoni i stóp, które powinny zaniepokoić, to m.in.:
- deformacje paznokci,
- ubytki płytki paznokciowej,
- zmiana koloru paznokci,
- ciemne i jasne przebarwienia na paznokciach,
- zmiany skórne,
- świąd oraz dolegliwości bólowe,
- zmiana koloru skóry.
Jak wyglądają palce pałeczkowate?
Palce pałeczkowate, inaczej palce dobosza lub palce Hipokratesa, to objaw chorobowy, który trudno przeoczyć. Zmiany w obrębie palców dłoni, rzadziej stóp, są związane z przerostem tkanki łącznej pod paznokciami, który sprawia, że ich wygląd znacząco się zmienia.
Palce pałeczkowate przypominają swoim wyglądem pałeczki dobosza. Zmiany chorobowe w okolicy końców palców sprawiają, że ulegają one poszerzeniu, a paznokcie są zdeformowane – stają się uniesione i wypukłe – przypominają swoim kształtem szkiełko zegarka. Mechanizm powstawania palców pałeczkowatych nie został wyjaśniony. Objaw ten wskazuje na różne schorzenia, jednak najczęściej pojawia się w przebiegu chorób, w których dochodzi do długotrwałego niedotlenienia organizmu. Co ważne – zmiany w obrębie końców palców nie powodują dolegliwości bólowych.
Nieprawidłowy wygląd palców to nie tylko defekt kosmetyczny. Pałeczkowatość palców nie powstaje w kilka dni i nie powinna być bagatelizowana – najczęściej palce pałeczkowate to objaw poważnej choroby. Zdarza się jednak, że nie świadczą o rozwijającej się chorobie i mają podłoże wrodzone.
Palce pałeczkowate mogą występować obustronnie (zmiany w obrębie końców palców dotyczą obu dłoni) lub jednostronnie (zmiany widoczne są tylko na jednej dłoni). Obustronne występowanie palców pałeczkowatych wskazuje na przewlekłe niedotlenienie organizmu. Natomiast jednostronne występowanie palców dobosza wskazuje na zaburzenia krążenia tętniczego w zmienionej chorobowo kończynie.
Na jakie choroby mogą wskazywać palce pałeczkowate?
Jak już zostało wspomniane, palce pałeczkowate najczęściej związane są ze schorzeniami, które powodują długotrwałe niedotlenienie peryferyjnych części ciała. Objaw ten zwykle wskazuje na choroby układu oddechowego, choroby układu krążenia i choroby układu pokarmowego. Zmiany w obrębie końców palców mogą również wskazywać na choroby reumatologiczne i choroby endokrynologiczne.
Jeżeli wygląd końców palców u dłoni lub u stóp zaczyna się zmieniać, to należy zasięgnąć porady lekarza. Palce pałeczkowate często nie są jedynym objawem chorobowym.
Zanim pojawią się zmiany w obrębie palców, mogą występować inne objawy, takie jak np.:
- zawroty głowy,
- duszność,
- zmniejszenie zdolności wysiłkowych,
- omdlenia,
- osłabienie,
- uczucie kołatania serca,
- kaszel,
- ból w klatce piersiowej,
- zaburzenia ze strony przewodu pokarmowego np. biegunki i zaparcia,
- niekontrolowane przybieranie na wadze,
- utrata masy ciała.
Choroby płuc, w których przebiegu może występować zniekształcenie palców, to nowotwory pierwotne i nowotwory przerzutowe, przewlekłe choroby zapalne płuc i śródmiąższowe choroby płuc np.:
- rak płuca,
- przewlekła obturacyjna choroba płuc (POChP),
- mukowiscydoza,
- gruźlica płuc,
- ropień płuca,
- sarkoidoza.
Palce pałeczkowate mogą również wskazywać na rozszerzenie oskrzeli o różnym podłożu oraz raka oskrzeli.
Do powstawania palców pałeczkowatych często przyczyniają się także choroby układu krążenia, do których zaliczamy wrodzone wady serca m.in. sinicze wady serca i choroby dużych naczyń tętniczych oraz inne choroby układu krążenia, w których przebiegu dochodzi do niedotlenienia peryferyjnych części ciała. W niektórych przypadkach palce pałeczkowate związane są z chorobami nowotworowymi serca.
Palce pałeczkowate to również objaw towarzyszący nieswoistym chorobom zapalnym jelit, do których zaliczamy chorobę Leśniowskiego-Crohna i wrzodziejące zapalenie jelita grubego. Mogą też wskazywać na choroby wątroby np. wirusowe zapalenie wątroby i marskość wątroby, a także nowotwór przełyku, nowotwór żołądka i nowotwór jelita grubego.
Inne możliwe przyczyny palców pałeczkowatych to m.in. choroby endokrynologiczne np. nadczynność przytarczyc i akromegalia, choroby reumatyczne np. łuszczycowe zapalenie stawów, a także zaburzenia odżywiania, zatrucie alkoholem oraz przyjmowanie niektórych narkotyków np. heroiny.
Palce pałeczkowate – diagnostyka i leczenie
Zmiany w obrębie palców należy skonsultować z lekarzem, który zleci wykonanie badań laboratoryjnych oraz badań obrazowych w celu określenia przyczyny pałeczkowatości palców. Na etapie diagnostyki wykonywane jest badanie krwi i badanie moczu, a także m.in. badanie RTG płuc, badanie USG jamy brzusznej i badanie ECHO serca. Leczenie palców pałeczkowatych to leczenie choroby podstawowej, która doprowadziła do przerostu tkanki łącznej pod paznokciami.
Czytaj też:
Pałeczkowate palce mogą być objawem bardzo groźnej choroby. Nie można tego lekceważyćCzytaj też:
Obejrzyj dokładnie swoje paznokcie. Te zmiany mogą być oznaką cukrzycy
Źródła:
- Szczeklik A., Interna Szczeklika. Podręcznik chorób wewnętrznych, Medycyna Praktyczna, Kraków, 2013
- Szczeklik A., Choroby wewnętrzne, Tom I, Wydawnictwo Medycyna Praktyczna, Kraków, 2005