Samoistne włóknienie płuc – kto choruje i na czym polega schorzenie?
Samoistne, nazywane też idiopatycznym, włóknienie płuc (IPF) to przewlekła choroba występująca głównie u osób w podeszłym wieku, czyli około 70. roku życia. Chorzy to najczęściej mężczyźni i zwykle palacze (aż ¾ chorych pali papierosy). IPF diagnozuje się u około 2 tys. osób w Polsce rocznie i rzadko są to osoby przed 50. rokiem życia.
W wyniku schorzenia pęcherzyki płucne ulegają uszkodzeniu, a następnie bliznowaceniu, czyli włóknieniu, co zaburza pracę płuc. Samoistne włóknienie płuc to choroba postępująca i nieuleczalna, dlatego bagatelizowanie pierwszych objawów w krótkim czasie prowadzi do pogorszenia jakości życia wynikającej m.in. z trudności w oddychaniu. Istotne jest zatem, by jak najwcześniej zwrócić uwagę na pierwsze symptomy choroby.
Zwróć uwagę na duszność przy wysiłku
Samoistne (idiopatyczne) włóknienie płuc to choroba podstępna, której początkowe objawy można przeoczyć. Jednym z nich jest duszność, czyli odczucie braku powietrza i trudności w oddychaniu, występująca przy większym wysiłku. Najczęstszymi objawami duszności są m.in. przyspieszony i płytki oddech, słyszalne świsty, a także charakterystyczny dźwięk wydobywający się z ust pacjenta (tzw. stridor). Czasami może wystąpić też ból w klatce piersiowej oraz uczucie lęku. Niestety wielu chorych bagatelizuje ten symptom idiopatycznego włóknienia płuc, zrzucając go na karb zbyt intensywnego wysiłku, dlatego zwykle od pojawienia się tego objawu do rozpoznania choroby mija 5 lat. Warto jednak wiedzieć, że wraz z rozwojem schorzenia, duszność narasta i później pojawia się nawet podczas szybkiego marszu, z czasem również przy normalnym tempie chodzenia, a później podczas poruszania się po domu i w spoczynku.
Niepokojącym objawem samoistnego włóknienia płuc jest też kaszel
Samoistne włóknienie płuc objawia się też suchym kaszlem. Zwykle jest on napadowy i pojawia się przed lub po wysiłku. Niestety, podobnie jak w przypadku duszności, bardzo często jest bagatelizowany, a jego występowanie zrzucane jest na karb zbyt intensywnego wysiłku. Z czasem jednak kaszel pojawia się częściej, a jego występowanie jest męczące i w najgorszych przypadkach występuje nawet kilkadziesiąt razy na godzinę. Istotne jest także to, że samoistne włóknienie płuc występuje często u palaczy, a ci z kolei często myślą, że jest to tzw. kaszel palacza i bagatelizują symptom. Jeśli jednak suchy kaszel doskwiera regularnie przez 3 miesiące, to konieczna jest konsultacja lekarska.
Samoistne włóknienie płuc a zmiana kształtu palców i paznokci
Suchy kaszel, duszność oraz słaba tolerancja wysiłku to objawy, które chociaż pojawiają się na początku samoistnego włóknienia płuc, to często są bagatelizowane. Alarmująca powinna być jednak zmiana kształtu palców i paznokci. Jednym z objawów choroby są palce pałeczkowate, nazywane też pałeczkami dobosza, które rozpoznaje się po zgrubiałych końcówkach palców, a także okrągłych, wypukłych paznokciach. Symptom ten występuje u blisko połowy pacjentów z IPF.
WAŻNE! Jeśli masz około 65 lat, szybko się męczysz, występuje u ciebie duszność i suchy kaszel, udaj się na konsultację lekarską.
Dlaczego tak trudno rozpoznać idiopatyczne włóknienie płuc?
Choroba nie daje charakterystycznych objawów, dlatego też często mylona jest z innymi chorobami układu oddechowego lub układu krążenia, w tym m.in. z niewydolnością serca, astmą oskrzelową, POChP i zapaleniem płuc. Dodatkowo jej symptomy często zrzucane są na karb zmęczenia, starości lub chwilowego, gorszego samopoczucia. Jeśli jednak zostanie podjęta specjalistyczna diagnostyka w szpitalu i wykonane zostaną badania takie jak RTG spirometria, klatki piersiowej i tomografia komputerowa, to specjaliści są w stanie zdiagnozować samoistne włóknienie płuc na początkowym etapie choroby.