Witamina A (retinol) należy do grupy witamin rozpuszczalnych w tłuszczach. Kobiety w ciąży i osoby, żyjące w krajach rozwijających się są najbardziej narażone na niedobór witaminy A. Warto jednak wiedzieć, że nadmiar witaminy A również jest szkodliwy, dlatego suplementacja zawsze powinn odbywać się pod kontrolą lekarza – szczególnie w przypadku kobiet ciężarnych.
Jej odpowiednia ilość w codziennej diecie jest bardzo ważna przede wszystkim dla zachowania dobrej kondycji oczu. To właśnie dzięki witaminie A nasze oko potrafi przystosować się do ciemności. To jednak nie wszystkie jej zadania.
Witamina A – funkcje
Witamina A pełni kilka istotnych funkcji w organizmie człowieka. Oto kilka najważniejszych z nich:
-
Bierze udział w procesie widzenia, a przede wszystkim umożliwia adaptację oka do widzenia w ciemności.
-
Wspomaga układ odpornościowy i zapobiega infekcjom.
-
Wspiera układ rozrodczy i prawidłowy rozwój płodu.
-
Odgrywa istotną rolę w rozwoju wszystkich tkanek organizmu, w tym skóry i włosów. Przyczynia się do produkcji sebum – oleju, który pomaga utrzymać poziom wilgoci w skórze i włosach.
-
Zmniejsza ryzyko zachorowania na raka i cukrzycę typu 2.
Czytaj też:
Niedobór witaminy D u dzieci – przyczyny i skutki
Witamina A – niedobór
Niedobór witaminy A bardzo łatwo zignorować. Problemy z widzeniem, które są najbardziej charakterystycznym objawem niedoboru tej witaminy można tłumaczyć sobie ogólnym zmęczeniem, godzinami spędzonymi przed ekranem komputera czy też wiekiem. Warto jednak o swoich objawach porozmawiać z lekarzem.
Niedobór witaminy A obejmuje następujące objawy:
-
problemy z widzeniem po zmroku,
-
obniżenie odporności,
-
suchość skóry,
-
zaburzenia płodności,
- spowolnienie wzrostu u dzieci.
Witamina A – dieta i suplementacja
Dobrym źródłem witaminy A są przede wszystkim zielone warzywa liściaste, takie jak: szpinak czy jarmuż. Znajdziemy ją także w innych warzywach. Warto sięgać po cukinię, paprykę, dynię, marchew, kabaczki, słodkie ziemniaki, a także inne, pomarańczowe warzywa i owoce, takie jak papaja i mango.
Pokarmy roślinne zawierają karotenoidy, przeciwutleniające formy witaminy A. Są przekształcane w organizm w retinol. Karotenoid to pomarańczowy pigment, który przyczynia się do koloru niektórych owoców i warzyw.
Retinol (gotowa, aktywna postać witaminy A) możemy natomiast znaleźć w produktach pochodzenia zwierzęcego. Przy niedoborze witaminy A warto więc włączyć do codziennej diety wątróbkę, tłuste ryby, takie jak śledź i łosoś oraz oleje rybne. Bogate w witaminę A jest także masło, mleko i ser oraz jajka.
Suplementacja witaminy A powinna odbywać się pod kontrolą lekarza i po wykonaniu badań. Dotyczy to w szczególności kobiet w ciąży, ponieważ nadmiar witaminy A ma bardzo zły wpływ na płód (może powodować m.in. deformację).
Czytaj też:
Nietypowe produkty, w których znajdziesz kwasy omega-3
Witamina A – nadmiar
Nadmiary witaminy A może spowodować następujące objawy:
-
zmiany skórne,
-
zwiększona wrażliwość na światło słoneczne,
-
podwójne widzenie u dzieci,
-
wypadanie włosów i łamliwość paznokci,
-
zmniejszenie apetytu,
-
zawroty i bóle głowy,
-
nudności i wymioty,
-
zaburzenia pracy wątroby.
Objawy te wymagają wykonania szczegółowych badań.