Witamina D pełni wiele istotnych funkcji w ludzkim organizmie i nie bez powodu lekarze apelują, by zapobiegać jej niedoborom. Witamina D, wraz z innymi witaminami A, E i K jest rozpuszczalna w tłuszczach i nasz organizm może ją magazynować. Żeby jednak miał taką możliwość, musimy dostarczać jej odpowiednią ilość, a nawet... więcej. Brzmi banalnie, ale gdyby było to takie proste, lekarze nie musieliby na każdym kroku podkreślać, czym grozi niedobór tej witaminy – zarówno u dorosłych, jak i dzieci. Niestety, niedobór witaminy D jest powszechny.
Witamina D – rola w organizmie
Witamina D pełni kilka istotnych funkcji. Oto niektóre z nich:
-
reguluje gospodarkę wapniowo-fosforanową,
-
zapobiega występowaniu osteoporozy u osób starszych i krzywicy u dzieci,
-
korzystnie wpływa na układ nerwowy,
-
może zapobiegać depresji, a także wspierać jej leczenie,
-
wspomaga pracę układu odpornościowego,
-
wspomaga pracę mięśni i wzrost komórek,
-
reguluje ciśnienie krwi i zmniejsza stan zapalny.
Witamina D – dieta i suplementacja
Niestety, niewiele produktów spożywczych zawiera witaminę D (np. olej z wątroby dorsza, miecznik, łosoś, tuńczyk w puszce, wątroba wołowa, żółtka i sardynki), ale to nic – nasz organizm potrafi wytwarzać ją sam. Aby jednak zainicjować ten proces, potrzebne są promienie słoneczne. I właśnie dlatego witamina D nazywana jest potocznie „witaminą słońca”. Zdawać by się mogło, że doprowadzenie do jej niedoboru jest niemożliwe – przecież wystarczy wyjść na dwór w słoneczny dzień.
I tu pojawia się pytanie – jak wystawianie skóry na działanie szkodliwych promieni słonecznych ma się do ochrony przed rakiem skóry? Kolejne – a może lepiej zrezygnować z kremów przeciwsłonecznych? Takie pytania zadaje sobie mnóstwo osób.
Czynniki, które mogą wpływać na zdolność do wytwarzania witaminy D z promieni słonecznych, obejmują: porę dnia, kolor skóry, odległość od równika, ilość skóry, którą wystawia się na działanie promieni słonecznych i ochronę przeciwsłoneczną. Dlatego też trudno wskazać optymalny czas, który trzeba spędzić na słońcu, by wytworzyć odpowiednią dawkę witaminy D.
Niektóre badania naukowe wykazały, że witaminę D najszybciej wytwarzamy, wystawiając skórę na promienie słoneczne w południe. Jedne dotyczyły np. Arabii Saudyjskiej. Wszyscy jednak wiemy, że należy unikać słońca o tej porze, ponieważ operuje najsilniej i sprzyja występowaniu poparzeń. Trzeba więc zachować zdrowy rozsądek i umiar.
Filtry słoneczne zawierają substancje chemiczne, które odbijają, pochłaniają lub rozpraszają światło słoneczne. Dzięki temu skóra jest narażona na niższe poziomy szkodliwych promieni UV. Jednakże, ponieważ promienie UVB są niezbędne do wytworzenia witaminy D, ochrona przeciwsłoneczna może zapobiegać jej wytwarzaniu przez skórę. Konieczne jest więc dłuższe przebywanie na słońcu, ale z ochroną przeciwsłoneczną, by uchronić się przed poparzeniem skóry i rakiem. Im więcej skóry (posmarowanej kremem) odsłonimy (np. podczas opalania), tym więcej witaminy D nasz organizm wytworzy.
Czytaj też:
Jak się opalać na solarium? Czy krem do opalania na brązowo jest zdrowy?
Jak bezpiecznie czerpać witaminę D ze słońca? Należy jak najwięcej czasu spędzać na świeżym powietrzu, ale z zastosowaniem odpowiednich filtrów ochronnych. Kluczowe jest także to, jak duży obszar skóry odsłonimy i jaki krem wybierzemy. Sięganie po wysokie faktory nie zawsze jest konieczne, np. podczas spaceru przed południem lub popołudniu. W przypadku wielu osób filtr SPF15 wystarczy. Oczywiście, bez stosowania kremów nasza skóra szybciej wytworzy witaminę D. Pytanie, czy chcemy ryzykować poparzenie skóry.
Jeżeli podejrzewasz u siebie niedobór witaminy D, zrób badania, a dostaniesz jasną odpowiedź, czy odpowiednio dużo czasu spędzasz na słońcu. Jeśli z różnych powodów wolisz lub musisz go unikać, sięgnij po suplementy diety.