Dane dotyczące zachorowań na krztusiec (kiedyś zwany kokluszem) pochodzą z Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego – Państwowego Zakładu Higieny.
Zachorowań na krztusiec może być więcej
Bez wątpienia mamy do czynienia ze znacznym wzrostem wykrytych zakażeń, a – zdaniem ekspertów liczba rozpoznań jest niedoszacowana. Faktycznych zachorowań może być nawet o 300 procent więcej.
Na warsztatach „Szczepienia 2023 – gdzie jesteśmy? Dokąd zmierzamy?”, zorganizowanych przez Stowarzyszenie Dziennikarze dla Zdrowia, mówiła o tym prof. dr hab. n. med. Aneta Nitsch-Osuch, konsultant wojewódzki ds. epidemiologii na Mazowszu.
„Zachorowania na krztusiec zapadają w falach epidemiologicznych, które pojawiają się co 4-5 lat. Ostatnio taka sytuacja miała miejsce w 2020 roku. Wszystko wskazuje na to, że wkrótce może się powtórzyć” – komentowała.
Łatwiej zarazić się kokluszem niż grypą
Krztusiec jest jedną z najbardziej zaraźliwych chorób zakaźnych – jeden chory może zainfekować nawet 17 osób z otoczenia. Łatwiej jest się nim zarazić niż ospą, świnką, różyczką czy grypą. Najgroźniejszy jest dla noworodków i niemowląt, choć poważne powikłania po tej chorobie szczególnie są groźne również dla osób powyżej 75 roku życia. W 2021 roku ponad 50 procent wszystkich chorych musiało być hospitalizowanych w szpitalu.
Prof. dr hab. n. med. Aneta Nitsch-Osuch podczas wspomnianych warsztatów podkreślała, że krztusiec nie jest wyłącznie chorobą wieku dziecięcego. W tej chwili chorują na niego głównie nastolatki i młode osoby dorosłe. Powikłania mogą być poważne. U najmłodszych to zwykle zapalenie płuc, bezdech, drgawki. U dorosłych i nastolatków: zapalenie płuc, złamania żeber czy nietrzymanie moczu.
Jakie objawy daje krztusiec?
Krztusiec jest zakaźną chorobą układu oddechowego wywoływaną przez bakterie, bordetella pertussis. Do zakażenia dochodzi drogą kropelkową. Bakteria przenosi się z człowieka na człowieka poprzez kaszel, kichanie lub dzielenie tej samej przestrzeni oddechowej.
„Po dostaniu się do organizmu, bakterie wnikają do tkanek, gdzie namnażają się produkując toksynę krztuścową i inne czynniki zjadliwości. W pierwszych tygodniach choroby objawy krztuśca są podobne do przeziębienia. Pojawia się suchy kaszel, katar, stany podgorączkowe, zapalenie gardła” – informuje PZH. Następnie występują typowe i przedłużające się napady uciążliwego długotrwałego kaszlu, który często kończy się głośnym wdechem, wymiotami lub bezdechem. Sam kaszel o różnym nasileniu może utrzymywać się wiele tygodni – nawet 100 dni. Nasilenie objawów krztuśca zależy od wieku chorego i stanu uodpornienia.
Szczepionka, która chroni przed krztuścem
Przed zachorowaniem na krztusiec chroni szczepionka dostępna w postaci skojarzonej, 3 w 1, tak zwana DTP, podawana w jednym wstrzyknięciu jako szczepionka przeciw błonicy, tężcowi i krztuścowi.
Szczepienia przeciw krztuścowi są obowiązkowe i bezpłatne, według następującego cyklu (za pacjent.gov.pl):
- pierwsza dawka: w 2 miesiącu życia,
- druga dawka: w 3–4 miesiącu życia,
- trzecia dawka: w 5–6 miesiącu życia,
- czwarta dawka: w 16–18 miesiącu życia.
Szczepienie przypominające odbywa się w 6 oraz w 14 roku życia. Podstawowe szczepienia przeciw krztuścowi małych dzieci można realizować, stosując odpłatną szczepionkę wysoko skojarzoną 5 w 1 lub 6 w 1. Podstawowa różnica pomiędzy szczepionką bezpłatną a płatną jest taka, że pierwsza zawiera pełnokomórkowy, a druga – bezkomórkowy składnik krztuśca. PZH zapewnia, że jakość obu szczepionek jest taka sama, choć odporność po szczepionce płatnej 5 w1 utrzymuje się przez 5 lat, a po szczepionce bezpłatnej – około 10.
Nie wszyscy wiedzą, że przeciwko krztuścowi powinni szczepić się także dorośli, co 10 lat. W tej chwili w Polsce rekomendowana jest przypominająca dawka TDAP (szczepionka przeciwko błonicy, tężcowi i krztuścowi). Zaleca się ją szczególnie kobietom w ciąży.
Czytaj też:
Co się dzieje, gdy rodzic nie wyrazi zgody na szczepienie dziecka? Takie sytuacje są coraz częstszeCzytaj też:
Skąd niechęć do szczepień? Prof. Czech: Stracili rodzica, a drugiego nie zaszczepili. To niebywałe