Interakcje ziół z lekami przeciwbólowymi, moczopędnymi i innymi preparatami

Interakcje ziół z lekami przeciwbólowymi, moczopędnymi i innymi preparatami

Dodano: 
Zioła i leki
Zioła i leki Źródło: Pexels / Nataliya Vaitkevich
Łączenie preparatów ziołowych z lekami syntetycznymi zwiększa ryzyko działań niepożądanych. Często nie wiemy, że jednoczesne stosowanie ziół i farmaceutyków może w niekorzystny sposób wpłynąć na nasze zdrowie. Zioła zawierają substancje aktywne, które mogą wpływać na metabolizm leków. Jakie są najczęstsze interakcje leków z ziołami? Wyjaśniamy.

Zioła, choć naturalne i stosowane od wielu wieków, mogą szkodzić naszemu zdrowiu. Musimy o tym pamiętać, sięgając po ziołowe herbatki i suplementy diety o naturalnym składzie, które często stosowane są jako wsparcie leczenia różnych chorób.

Niektóre zioła mogą zagrażać naszemu zdrowiu i życiu – stosowane w nieodpowiedni sposób mogą wchodzić w interakcje z lekami, wywołując różne objawy niepożądane, a także wpływać na sposób działania farmaceutyków np. osłabiać działanie zażywanych leków.

Preparaty ziołowe bywają uważane za całkowicie nieszkodliwe dla zdrowia. To błędne przekonanie jest częstą przyczyną wystąpienia skutków ubocznych ziołowych kuracji. Jeśli zażywasz m.in. leki przeciwzakrzepowe, przeciwbólowe, przeciwdepresyjne, na nadciśnienie lub preparaty moczopędne, jesteś w ciąży lub w trakcie hormonalnej terapii zastępczej, to przed zastosowaniem ziół, musisz skonsultować się z lekarzem lub farmaceutą.

Stosowanie ziół może być również niebezpieczne podczas przyjmowania hormonalnych środków antykoncepcyjnych. Warto wiedzieć, że niektóre zioła osłabiają działanie antykoncepcji hormonalnej.

Interakcje leków z ziołami – podstawowe informacje

Niekorzystne interakcje ziół z lekami syntetycznymi coraz częściej są przyczyną problemów zdrowotnych. Jest to związane nie tylko z przekonaniem, że zioła nie szkodzą, ale także ogromną popularnością leków roślinnych, które od kilku lat na nowo wracają do łask. Niestety, stosowanie preparatów ziołowych wymaga wiedzy i doświadczenia. Tyczy się to zarówno stosowania ziół w celach profilaktycznych, jak i łączenia kuracji ziołowych ze stosowaniem leków syntetycznych np. na choroby przewlekłe.

Preparaty roślinne zawierają w swoim składzie różne organiczne substancje chemiczne, których działanie jest podobne do działania farmaceutyków. Co więcej, nieumiejętne łączenie różnych ziół lub stosowanie ich w nadmiernej ilości może dodatkowo pogarszać stan zdrowia, wywołując nieprzyjemne dolegliwości, a także zwiększając ryzyko zaburzeń ze strony różnych narządów i układów. Ryzyko interakcji ziół z lekami zwiększa przewlekłe stosowanie leków roślinnych i farmaceutyków oraz jednoczesne stosowanie leków na receptę, dostępnych bez recepty i ziół.

Zioła zakazane w ciąży

W ciąży stosowanie leków i ziół zawsze trzeba skonsultować z lekarzem! Kobiety ciężarne muszą bezwzględnie zrezygnować ze stosowania m.in.:

  • szałwii lekarskiej (Salvia officinalis L.),
  • krwawnika pospolitego (Achillea millefolium L.),
  • żeń-szenia (Panax ginseng),
  • miłorzębu japońskiego (Ginkgo biloba),
  • jeżówki purpurowej (Echinacea purpurea),
  • aloesu (Aloe barbadenis),
  • tymianku (Thymus vulgaris).

Zioła a leki przeciwbólowe

Leki przeciwbólowe, przeciwzapalne i przeciwgorączkowe wchodzą w interakcje z różnymi ziołami. Zioła, których należy unikać, stosując np. ibuprofen, paracetamol, kwas acetylosalicylowy, diklofenak i ketoprofen to m.in. miłorząb japoński (Ginkgo biloba), którego stosowanie może powodować podrażnienia śluzówki żołądka oraz krwawienia z przewodu pokarmowego.

Podczas przyjmowania kwasu acetylosalicylowego niebezpieczne może okazać się również stosowanie preparatów z czosnkiem (Allium sativum), który może nasilać krwawienia. Przyjmowanie paracetamolu i stosowanie czosnku zwiększa ryzyko uszkodzenia wątroby. Ponadto podczas stosowania leków przeciwbólowych należy unikać przyjmowania kozłka lekarskiego (Valeriana officinalis).

Zioła a leki moczopędne

Większość ziół ma właściwości moczopędne, co sprawia, że nasilają działanie diuretyków. Co więcej, zioła mogą zwiększać wydalanie potasu. Natomiast zwiększone wydalanie tego pierwiastka powoduje m.in. bolesne kurcze mięśni i zaburzenia rytmu serca.

Zioła nasilające działanie diuretyków to m.in.:

  • aloes (Aloe barbadenis),
  • lukrecja gładka (Glycyrrhiza L.),
  • miłorząb japoński (Ginkgo biloba),
  • szakłak pospolity (Rhamnus cathartica),
  • rzewień dłoniasty (Rheum palmatum).

Podczas stosowania powyższych ziół wzrasta wydalanie potasu, jednak niebezpieczne podczas przyjmowania diuretyków są także inne zioła moczopędne, których stosowanie zwiększa ryzyko działań niepożądanych oraz może prowadzić do odwodnienia organizmu.

Stosowanie ziół z lekami uspokajającymi i lekami przeciwdepresyjnymi

Przyjmując leki uspokajające i leki antydepresyjne, nie należy stosować preparatów ziołowych, w których składzie znajduje się m.in.:

  • kozłek lekarski (Valeriana officinalis),
  • dziurawiec (Hypericum perforatum),
  • pokrzyk wilcza jagoda (Atropa belladona),
  • miłorząb japoński (Ginkgo biloba),
  • żeń-szeń (Panax ginseng),
  • rumianek pospolity (Matricaria chamomilla).

Zioła niewskazane w leczeniu nadciśnienia i chorób serca

Osoby przyjmujące leki na schorzenia serca i układu krążenia (np. leki na nadciśnienie) powinny unikać wielu ziół. Zaliczają się do nich m.in.:

  • aloes (Aloe barbadenis),
  • głóg dwuszyjkowy (Crataegus laevigata),
  • hakorośl rozesłana (Harpagophyti procumbens),
  • lukrecja gładka (Glycyrrhiza L.),
  • miłek wiosenny (Adonis vernalis),
  • rauwolfia (Rauwolfia serpentya).

Zioła a leki przeciwzakrzepowe

Stosowanie niektórych ziół z lekami przeciwzakrzepowymi może wpływać na mechanizm ich działania i powodować spontaniczne krwawienia. Co więcej, zioła mogą stać się przyczyną poważnych powikłań zabiegów chirurgicznych, zwiększając ryzyko wystąpienia krwawień w trakcie operacji i po zabiegu. Kozłek lekarski (Valeriana officinalis) może przedłużać działanie narkozy oraz nasilać działanie leków miejscowo znieczulających.

Zioła, które wchodzą w interakcje z lekami przeciwzakrzepowymi to m.in.:

  • czosnek (Allium sativum),
  • dziurawiec (Hypericum perforatum),
  • żeń- szeń (Panax ginseng),
  • miłorząb japoński (Ginkgo biloba),
  • imbir lekarski (Zingiber officinal).

Zioła wchodzące w interakcje z hormonalną terapią zastępcza i lekami antykoncepcyjnymi

Przyjmowanie przez kobiety hormonalnych środków antykoncepcyjnych oraz hormonalnej terapii zastępczej także wymaga rezygnacji ze stosowania niektórych ziół. Zaliczamy do nich m.in.:

  • dziurawiec (Hypericum perforatum),
  • lukrecję gładką (Glycyrrhiza L.).

Niektóre mieszanki ziołowe oraz suplementy diety mogą również zawierać substancje wchodzące w interakcje z lekami mającymi działanie immunostymulujące (np. jeżówka purpurowa (Echinacea purpurea)). Zioła wchodzą również w interakcje z lekami stosowanymi w przewlekłej obturacyjnej chorobie płuc (POChP) i astmie oskrzelowej (np. naparstnica purpurowa (Digitalis purpurea) i squill (Drimia maritime)).

Zanim zastosujemy zioła podczas leczenia chorób ostrych i przewlekłych, trzeba zawsze skonsultować się z lekarzem lub farmaceutą!

Czytaj też:
Zioła na nadciśnienie – jakie się sprawdzą i w jaki sposób stosować
Czytaj też:
Zioła na odchudzanie – na pozbycie się tkanki tłuszczowej, szybszy metabolizm i mniejsze łaknienie

Źródła:

  • J. Drozd, Wczoraj i dziś ziołolecznictwa, Przegląd Medyczny Uniwersytetu Rzeszowskiego i Narodowego Instytutu Leków w Warszawie, Rzeszów 2012, 2, s. 245–251
  • Andrzej Habior, Zioła i suplementy diety a ryzyko uszkodzenia wątroby, Gastroenterologia Kliniczna 2012, tom 4, nr 2, s. 59–68