Nadciśnienie jest jedną z dolegliwości, które najczęściej spotykają osoby w cywilizacji zachodniej. Szacuje się, że w Polsce dotyka ono jedną na trzy osoby. Najczęściej bywa bagatelizowane, ponieważ wielu chorych nie ma pojęcia, że dotyczy ono właśnie ich, a to z kolei powoduje później niemałe problemy. Może zakończyć się nawet śmiercią.
Ciśnienie krwi – norma i odchylenia
Prawidłowy poziom ciśnienia tętniczego krwi wynosi maksymalnie do 120/80. Może zdarzyć się, że będzie ono wyższe i wynosić do 129 w ciśnieniu skurczowym i do 84 w rozkurczowym – nie ma wówczas generalnie większych powodów do obaw, ponieważ to nadal są prawidłowe wartości, z kolei w przypadku przedziału 130-139 w ciśnieniu skurczowym i 85-89 w rozkurczowym jest to wysokie ciśnienie, jednak już w tym przypadku dobrze jest zachować czujność.
Wartości ciśnienia tętniczego z wyższych przedziałów kwalifikowane są już jako nadciśnienie:
-
I stopnia: 140-159/90-99
-
II stopnia: 160-179/100-109
- III stopnia: powyżej 180/110.
Warto przy tym wiedzieć, że pojedynczy pomiar nie wystarczy do zdiagnozowania nadciśnienia i musi to być kilka pomiarów z rzędu.
Nadciśnienie – przyczyny i objawy
Przyczyny nadciśnienia najczęściej systematyzuje się zgodnie z podziałem na pierwotne i wtórne. Wśród pierwotnych ciężko jest wymienić konkretne czynniki mające wpływ na występowanie nadciśnienia i specjaliści podejrzewają wówczas genetykę, która może mieć wpływ na mechanizmy związane z regulacją ciśnienia. Jeżeli nawet jeden z rodziców choruje na nadciśnienie, ryzyko jego wystąpienia jest większe.
Zdecydowana większość przyczyn ma charakter wtórny, zatem jest efektem chorób tętnic, nerek czy też obturacyjnego bezdechu sennego. Inną przyczyną mogą być zaburzenia produkcji hormonów w nadnerczach oraz zwężenie aorty.
Jednak wpływ na ryzyko wystąpienia nadciśnienia ma także ludzkie działanie. Czynniki takie jak otyłość (a nawet nadwaga), palenie papierosów, nieumiarkowanie w piciu alkoholu, siedzący tryb życia, niezdrowa dieta bogata w sól i tłuszcze nasycone oraz uwodornione.
Nadciśnienie w początkowych fazach nie daje charakterystycznych objawów i wiele osób nawet nie zauważa tego problemu. Jednak wśród często spotykanych objawów występuje kołatanie serca, uderzenia gorąca, wzmożona potliwość, zaczerwienienie na twarzy, bóle głowy, duszności, a nawet kłucie lub uczucie rozrywania w klatce piersiowej.
Nadciśnienie – leczenie
W wielu przypadkach, zwłaszcza przy niskich poziomach nadciśnienia leczenie farmakologiczne nie musi być wdrażane. Nie oznacza to jednak, że nie należy poddać się kontroli lekarskiej, ponieważ to właśnie lekarz decyduje o postępowaniu w tej chorobie.
Kiedy sprawa staje się poważna, lekarz może zalecić przeprowadzenie badania EKG oraz odpowiednich badań laboratoryjnych, a następnie przepisuje leki na receptę. Ma tutaj do wyboru leki jednoskładnikowe, które z reguły są zażywane wraz z innymi lekami, lub bardziej nowoczesne leki kombinowane, które zawierają dwie lub więcej substancji leczniczych. Pacjenci często czują się po nich lepiej, więc efekty leczenia również są znacznie lepsze.
Sukces w leczeniu nie oznacza jednak, że można odstawić lekarstwa: muszą być one zażywane do końca życia. Leki nie zastępują także zdrowego trybu życia i ich działanie zależy także od tego, jak chory się prowadzi, dlatego codzienna aktywność fizyczna oraz zdrowa dieta są wysoce wskazane.
Nadciśnienie – dieta
Nie istnieje jedna specyficzna i wyszczególniona dieta dla osób z nadciśnieniem. Warto jednak postawić na znaczne ograniczenie spożycia soli i unikanie dodawania jej do posiłków. Należy przy tym pić dużo wody – optymalnie 2 l dziennie – by nie dopuszczać do zaburzeń pracy nerek.
Warto ograniczyć również produkty zawierające tłuszcze nasycone oraz tzw. tłuszcze trans, które przyczyniają się do odkładania blaszek miażdżycowych, podwyższają poziom cholesterolu, a w konsekwencji mają również wpływ na ciśnienie krwi. Należy pamiętać również o umiarkowanych ćwiczeniach, nawet zwykłych spacerach.
