Wyniki badań przeprowadzonych na Uniwersytecie Kalifornijskim w Los Angeles opublikowane w czasopiśmie „mBio”, sugerują, że podanie dawki przypominającej może być tak samo skuteczne w poprawie zdolności przeciwciał do atakowania wielu wariantów wirusa – w tym wariantu Delta, który jest obecnie dominującym szczepem, oraz wzbudzającego niepokój wariantu Omikron.
Czy wielokrotne szczepienia są skuteczne?
Głównym przesłaniem z naszego badania jest to, że u kogoś, kto miał COVID, a następnie został zaszczepiony, nie tylko znacząco zwiększa się liczba przeciwciał, ale także poprawia się ich jakość, co zwiększa zdolność organizmu do obrony przed różnymi wariantami. Sugeruje to, że wielokrotna ekspozycja na białko kolca pozwala układowi odpornościowemu na dalsze ulepszanie przeciwciał – mówi prof. Otto Yang, główny autor publikacji.
Yang tłumaczy, że nie wiadomo jeszcze, czy te same korzyści zostaną osiągnięte w przypadku osób, które przeszły wielokrotne szczepienia, a nie zachorowały na COVID-19, choć wydaje się to prawdopodobne.
Zaszczepieni ozdrowieńcy najbardziej odporni
Na potrzeby badania naukowcy porównali przeciwciała we krwi u 15 zaszczepionych osób, które nie były wcześniej zakażone SARS-CoV-2, z przeciwciałami wyprodukowanymi w odpowiedzi na zakażenie u 10 osób, które niedawno chorowały na COVID-19. Kilka miesięcy później uczestników z tej drugiej grupy poddano szczepieniom, po czym ponownie przeanalizowano ich przeciwciała. Większość osób w obu grupach otrzymała dwudawkowe szczepionki Pfizer–BioNTech lub Moderna.
W kolejnym etapie badania oceniano, w jaki sposób przeciwciała atakują białka kolca posiadające różne powszechne mutacje w domenie wiążącej receptor. To właśnie ta domena jest celem przeciwciał neutralizujących wirusa poprzez blokowanie jego wiązanie z komórkami.
Okazało się, że mutacje domeny wiążącej receptor zmniejszają siłę przeciwciał nabytych zarówno w wyniku naturalnej infekcji, jak i szczepienia, w mniej więcej takim samym stopniu w obu badanych grupach. Kiedy jednak tzw. ozdrowieńców zaszczepiono (około rok po naturalnej infekcji), siła ich przeciwciał została zmaksymalizowana do tego stopnia, że rozpoznawały one wszystkie warianty COVID-19 testowane przez naukowców.
Naukowcy zapowiadają dalsze badania
Ogólnie rzecz biorąc nasze odkrycie wskazuje na możliwość przezwyciężenia oporności wariantów SARS-CoV-2 na ludzkie przeciwciała poprzez napędzanie dalszego dojrzewania tych ostatnich. A dojrzewanie to zachodzi w odpowiedzi na ciągłą ekspozycję na antygeny, czyli po szczepieniu. Nawet jeśli szczepionka nie jest skierowana stricte przeciwko nowym wariantom – podsumowują autorzy publikacji.
Na zakończenie sugerują, że wielokrotne szczepienia mogą mieć taką samą zdolność do wywołania omawianego efektu, co szczepienie w połączeniu z naturalnie nabytą odpornością. Aby to stwierdzić, konieczne są jednak dalsze badania.
Czytaj też:
Wariant Omikron – aktualne informacje. Charakterystyka, objawy, szczepienia