Odpowiednia dieta, prawidłowa podaż płynów, aktywność fizyczna i utrzymywanie właściwej masy ciała, unikanie czynników stresogennych i ograniczenie spożycia alkoholu to najważniejsze zasady dbania o nasze zdrowie. Należy ich przestrzegać w profilaktyce wielu różnych chorób; sprawdzają się również w zapobieganiu kamicy nerkowej.
1. Zrównoważona i zróżnicowana dieta, zawierająca dużo warzyw i owoców to podstawa zdrowego stylu życia. To sposób odżywiania zalecany również w profilaktyce kamicy nerkowej.
2. Ograniczenie spożycia mięsa. Obfitująca w mięso kwasorodna dieta może się przyczynić do powstawania złogów w nerkach, czyli do wystąpienia kamicy nerkowej. Dlatego warto ograniczyć spożycie białka zwierzęcego do 0,8-1 grama na kilogram masy ciała.
3. Ograniczenie ilości spożywanej soli do 6 gramów dziennie (nieco więcej niż łyżeczka do herbaty). Sprzyja to nie tylko prawidłowemu funkcjonowaniu nerek, ale również jest ważne w profilaktyce chorób układu krążenia, przede wszystkim nadciśnienia tętniczego. Nie chodzi tylko o to, by nie sięgać po solniczkę. Sól jest dodawana do wielu wysoko przetworzonych produktów spożywczych, więc duże znaczenie ma również unikanie tych produktów, w których jest jej bardzo dużo: konserw, kiszonek, zup typu instant, przypraw, niektórych rodzajów sera i wędlin, mięs i ryb wędzonych.
4. Zapewnienie odpowiedniej ilości wapnia. Wapń jest ważny dla zachowania dobrego stanu kości, zębów i prawidłowej krzepliwości krwi. W kamicy nerkowej (jeśli nie jest znany jej rodzaj) zarówno ograniczenie jego spożywania, jak i nadmierne spożycie może się przyczynić do formowania złogów. Bez konsultacji z lekarzem nie wolno przyjmować suplementów diety zawierających wapń, które mogą sprzyjać formowaniu się kamieni w nerkach.
5. Utrzymanie prawidłowej masy ciała (BMI - Body Mass Index - 19-25). Otyłość (BMI powyżej 30) zwiększa prawdopodobieństwo zapadalności na wiele chorób - przede wszystkim układu krążenia, stawów, cukrzycę typu 2, a nawet niektóre rodzaje nowotworów. Prawidłowa waga jest ważna również w zapobieganiu kamicy nerkowej. Z badań epidemiologicznych wynika, że w porównaniu z osobami o masie ciała mniejszej niż 68 kg ryzyko wystąpienia kamicy nerkowej u mężczyzny o wadze ponad 100 kg wzrasta o 44 proc., zaś u kobiety o wadze ponad 100 kg - aż o 90 proc.
6. Odpowiednia podaż płynów. Woda jest niezbędna dla prawidłowego funkcjonowania organizmu, a odwodnienie może nawet zagrażać życiu, szczególnie w wypadku niemowląt, dzieci i ludzi starszych. Światowa Organizacja Zdrowia zaleca, by dorosłe kobiety w normalnych warunkach piły 2,2, zaś mężczyźni - 2,9 litra wody dziennie. Prawidłowe nawodnienie organizmu jest szczególnie ważne w profilaktyce kamicy nerkowej. Picie większej ilości płynów (3-3,5 litra dziennie) pozwala rozrzedzić mocz tak, by nie wytrącały się w nim substancje mineralne, a w konsekwencji - by w układzie moczowym nie powstawały kamienie. Ilość płynów należy zwiększać przy wysiłku fizycznym, uprawianiu sportów i podczas upału, kiedy wraz z potem wydala się więcej płynów. Co najmniej połowę zalecanej ilości płynów powinna stanowić woda - przegotowana, stołowa, nisko zmineralizowana.
7. Ograniczenie spożycia alkoholu. Spożywanie alkoholu może prowadzić do zmian, uszkodzenia, a nawet marskości wątroby. Może również spowodować uzależnienie i jest związane ze zwiększonym ryzykiem zachorowania na nowotwory wątroby. Ograniczenie spożycia napojów alkoholowych jest ważne również w wypadku kamicy nerkowej. Alkohol odwadnia i jeśli się nie uzupełni ubytku płynu w organizmie, dojdzie do zagęszczenia moczu, które sprzyja powstawaniu złogów w układzie moczowym.
8. Aktywność fizyczna. „Ruch zastąpi prawie każdy lek” - mówił Wojciech Oczko, nadworny lekarz królów polskich. Ruch nie tylko chroni układ moczowy przed kamicą nerkową, ale też pomaga m.in. zachować zdrowe serce i dodatnio wpływa na funkcjonowanie umysłu.
9. Unikanie stresów. To jedna z zasad zdrowego stylu życia. Długotrwały stres oddziałuje niekorzystnie na czynność serca i stan zdrowia psychicznego, może spowodować osłabienie odporności i wiele innych zaburzeń i dolegliwości.
10. Jeśli przyjmujemy suplementy diety, powinniśmy to skonsultować z lekarzem. Przypuszcza się, że niektóre przyjmowane w bardzo dużych dawkach suplementy diety, zwłaszcza zawierające duże ilości witaminy C, D i wapnia, mogą się przyczyniać do powstania złogów w nerkach.
Dr n. med. Ryszard Hanecki
1. Zrównoważona i zróżnicowana dieta, zawierająca dużo warzyw i owoców to podstawa zdrowego stylu życia. To sposób odżywiania zalecany również w profilaktyce kamicy nerkowej.
2. Ograniczenie spożycia mięsa. Obfitująca w mięso kwasorodna dieta może się przyczynić do powstawania złogów w nerkach, czyli do wystąpienia kamicy nerkowej. Dlatego warto ograniczyć spożycie białka zwierzęcego do 0,8-1 grama na kilogram masy ciała.
3. Ograniczenie ilości spożywanej soli do 6 gramów dziennie (nieco więcej niż łyżeczka do herbaty). Sprzyja to nie tylko prawidłowemu funkcjonowaniu nerek, ale również jest ważne w profilaktyce chorób układu krążenia, przede wszystkim nadciśnienia tętniczego. Nie chodzi tylko o to, by nie sięgać po solniczkę. Sól jest dodawana do wielu wysoko przetworzonych produktów spożywczych, więc duże znaczenie ma również unikanie tych produktów, w których jest jej bardzo dużo: konserw, kiszonek, zup typu instant, przypraw, niektórych rodzajów sera i wędlin, mięs i ryb wędzonych.
4. Zapewnienie odpowiedniej ilości wapnia. Wapń jest ważny dla zachowania dobrego stanu kości, zębów i prawidłowej krzepliwości krwi. W kamicy nerkowej (jeśli nie jest znany jej rodzaj) zarówno ograniczenie jego spożywania, jak i nadmierne spożycie może się przyczynić do formowania złogów. Bez konsultacji z lekarzem nie wolno przyjmować suplementów diety zawierających wapń, które mogą sprzyjać formowaniu się kamieni w nerkach.
5. Utrzymanie prawidłowej masy ciała (BMI - Body Mass Index - 19-25). Otyłość (BMI powyżej 30) zwiększa prawdopodobieństwo zapadalności na wiele chorób - przede wszystkim układu krążenia, stawów, cukrzycę typu 2, a nawet niektóre rodzaje nowotworów. Prawidłowa waga jest ważna również w zapobieganiu kamicy nerkowej. Z badań epidemiologicznych wynika, że w porównaniu z osobami o masie ciała mniejszej niż 68 kg ryzyko wystąpienia kamicy nerkowej u mężczyzny o wadze ponad 100 kg wzrasta o 44 proc., zaś u kobiety o wadze ponad 100 kg - aż o 90 proc.
6. Odpowiednia podaż płynów. Woda jest niezbędna dla prawidłowego funkcjonowania organizmu, a odwodnienie może nawet zagrażać życiu, szczególnie w wypadku niemowląt, dzieci i ludzi starszych. Światowa Organizacja Zdrowia zaleca, by dorosłe kobiety w normalnych warunkach piły 2,2, zaś mężczyźni - 2,9 litra wody dziennie. Prawidłowe nawodnienie organizmu jest szczególnie ważne w profilaktyce kamicy nerkowej. Picie większej ilości płynów (3-3,5 litra dziennie) pozwala rozrzedzić mocz tak, by nie wytrącały się w nim substancje mineralne, a w konsekwencji - by w układzie moczowym nie powstawały kamienie. Ilość płynów należy zwiększać przy wysiłku fizycznym, uprawianiu sportów i podczas upału, kiedy wraz z potem wydala się więcej płynów. Co najmniej połowę zalecanej ilości płynów powinna stanowić woda - przegotowana, stołowa, nisko zmineralizowana.
7. Ograniczenie spożycia alkoholu. Spożywanie alkoholu może prowadzić do zmian, uszkodzenia, a nawet marskości wątroby. Może również spowodować uzależnienie i jest związane ze zwiększonym ryzykiem zachorowania na nowotwory wątroby. Ograniczenie spożycia napojów alkoholowych jest ważne również w wypadku kamicy nerkowej. Alkohol odwadnia i jeśli się nie uzupełni ubytku płynu w organizmie, dojdzie do zagęszczenia moczu, które sprzyja powstawaniu złogów w układzie moczowym.
8. Aktywność fizyczna. „Ruch zastąpi prawie każdy lek” - mówił Wojciech Oczko, nadworny lekarz królów polskich. Ruch nie tylko chroni układ moczowy przed kamicą nerkową, ale też pomaga m.in. zachować zdrowe serce i dodatnio wpływa na funkcjonowanie umysłu.
9. Unikanie stresów. To jedna z zasad zdrowego stylu życia. Długotrwały stres oddziałuje niekorzystnie na czynność serca i stan zdrowia psychicznego, może spowodować osłabienie odporności i wiele innych zaburzeń i dolegliwości.
10. Jeśli przyjmujemy suplementy diety, powinniśmy to skonsultować z lekarzem. Przypuszcza się, że niektóre przyjmowane w bardzo dużych dawkach suplementy diety, zwłaszcza zawierające duże ilości witaminy C, D i wapnia, mogą się przyczyniać do powstania złogów w nerkach.
Dr n. med. Ryszard Hanecki