Rak pęcherzyka żółciowego to najczęściej diagnozowany nowotwór dróg żółciowych. Zaliczany jest do grupy nowotworów, które wykrywane są przypadkiem podczas diagnostyki innych schorzeń. Zwykle rak pęcherzyka żółciowego diagnozowany jest podczas rutynowych badań histopatologicznych usuniętego pęcherzyka żółciowego. Chorobą, która najczęściej powoduje konieczność usunięcia pęcherzyka żółciowego, jest zaawansowana kamica żółciowa.
Nowotwory układu pokarmowego mogą rozwinąć się w różnych narządach. Przez długi czas nie powodują uciążliwych objawów, dlatego duży odsetek pacjentów trafia do lekarza w zaawansowanym stadium choroby. Rak pęcherzyka żółciowego to nowotwór złośliwy, który częściej rozwija się u kobiet. Jedną z przyczyn rozwoju tego nowotworu są utrzymujące się przez długi czas zmiany w obrębie pęcherzyka żółciowego, które mają związek m.in. ze stosowaną dietą i prowadzonym trybem życia. Guzy nowotworowe w pęcherzyku żółciowym to w większości guzy nieoperacyjne – w celu leczenia choroby konieczne jest usunięcie całego woreczka żółciowego. Niestety, nowotwór ten jest wyjątkowo agresywny i trudny do wykrycia ze względu na niespecyficzne objawy, które są często bagatelizowane przez chorych.
Jakie funkcje pełni pęcherzyk żółciowy?
Pęcherzyk żółciowy, nazywany również woreczkiem żółciowym, pełni w organizmie człowieka bardzo ważną funkcję. Służy on w celu magazynowania wytwarzanej przez wątrobę żółci. Trafiająca do pęcherzyka żółciowego żółć ulega zagęszczeniu, a następnie jest uwalniana w celu rozbicia znajdujących się w spożywanych pokarmach cząsteczek tłuszczów. Dzięki żółci tłuszcze z pożywienia stają się łatwiej przyswajalne i mogą być szybciej wchłonięte z przewodu pokarmowego.
Pęcherzyk żółciowy może zacząć chorować np. na skutek długotrwałego stosowania wysokotłuszczowej diety oraz niezdrowego trybu życia, który przyczynia się również do rozwoju innych chorób np. cukrzycy typu 2.
Częste choroby pęcherzyka żółciowego
Pęcherzyk żółciowy to jeden z wielu narządów wewnętrznych, które uczestniczą w procesie trawienia dostarczanych do organizmu pokarmów, co sprawia, że większość rozwijających się w jego obrębie chorób, to choroby związane ze stosowaną dietą. Czynniki, które zwiększają ryzyko rozwoju chorób pęcherzyka żółciowego i dróg żółciowych to m.in. bogata w tłuszcze dieta, a także stosowanie doustnej antykoncepcji i hormonalnej terapii zastępczej. Rak pęcherzyka żółciowego częściej rozwija się u osób z kamicą żółciową oraz innymi chorobami tego narządu, do których rozwoju prowadzi m.in. cukrzyca. W pęcherzyku żółciowym mogą również powstać patologiczne zmiany np. polipy pęcherzyka żółciowego, które również zwiększają ryzyko rozwoju choroby nowotworowej.
Najczęściej diagnozowane choroby pęcherzyka żółciowego to m.in.:
- kamica pęcherzyka żółciowego,
- przewlekłe zapalenie pęcherzyka żółciowego,
- polipy pęcherzyka żółciowego,
- torbiele dróg żółciowych.
Choroby woreczka żółciowego częściej rozwijają się u kobiet. Dotyczy to także raka woreczka żółciowego, który u kobiet diagnozowany jest nawet 4-krotnie częściej niż u mężczyzn. Badania dowiodły, że zwiększona zachorowalność na raka woreczka żółciowego może mieć związek z działaniem czynników hormonalnych, zwłaszcza oddziaływaniem estrogenów i progesteronu.
Inne czynniki ryzyka rozwoju chorób woreczka żółciowego, które mogą skutkować rozwojem raka to m.in.: stosowanie restrykcyjnych diet odchudzających, nadwaga i otyłość, a także czynniki genetyczne. Ryzyko rozwoju raka żołądka zwiększa także długo utrzymujący się wysoki poziom cholesterolu i trójglicerydów.
Przyczyny raka pęcherzyka żółciowego
Przyczyny rozwoju raka pęcherzyka żółciowego nie zostały poznane. Wiadomo jednak, że powyższe schorzenia tego narządu zwiększają ryzyko rozwoju nowotworu złośliwego. W największym stopniu ryzyko rozwoju raka woreczka żółciowego zwiększa rozwijająca się przez wiele lat kamica żółciowa, obecność torbieli przewodu żółciowego, a także wapniejące zapalenie pęcherzyka żółciowego. Ten rak przewodu pokarmowego rozwija się najczęściej u osób, które ukończyły 50. rok życia, więc jednym z czynników ryzyka jest również średni wiek. Z rakiem pęcherzyka żółciowego częściej zmagają się osoby, które przez długi czas stosowały nieprawidłowo skomponowaną dietę.
Objawy raka pęcherzyka żółciowego
Objawy raka pęcherzyka żółciowego nie są specyficzne, dlatego choroba najczęściej wykrywana jest przypadkiem. Objawy raka woreczka żółciowego mogą być przez dłuższy czas bagatelizowane, co sprawia, że choroba diagnozowana jest w zaawansowanym stadium. Do objawów mogących wskazywać na raka pęcherzyka żółciowego zaliczamy m.in. ból w prawym nadbrzuszu i w prawym podżebrzu. Ból jest tępy i promieniuje do kręgosłupa oraz między łopatki. Wraz z postępem choroby pojawiają się dodatkowe objawy m.in. dolegliwości ze strony układu pokarmowego, utrata apetytu i utrata masy ciała. U chorych mogą pojawiać się uciążliwe mdłości i wymioty, które nasilają się po spożyciu tłustych pokarmów. W zaawansowanym stadium choroby pojawiają się objawy żółtaczki, a także uporczywy świąd skóry.
Zanim rozwinie się rak pęcherzyka żółciowego, przez długi czas mogą utrzymywać się objawy kamicy żółciowej. Do rozwoju tej choroby dochodzi na skutek tworzenia się złogów w drogach żółciowych i pęcherzyku żółciowym, które blokują przepływ żółci.
Leczenie raka pęcherzyka żółciowego
Jak już zostało wspomniane, rak pęcherzyka żółciowego jest najczęściej diagnozowany podczas badań histopatologicznych, które wykonywane są po operacji usunięcia woreczka żółciowego z powodu zaawansowanej kamicy żółciowej. Zdarza się jednak, że niepokojące zmiany ujawnia wykonywane badanie USG jamy brzusznej. Wówczas, zanim zostanie rozpoczęte leczenie raka pęcherzyka żółciowego, konieczne jest przeprowadzenie badań diagnostycznych m.in. tomografii komputerowej i rezonansu magnetycznego dróg żółciowych. Wcześnie wykryty guz może zostać zoperowany. Podczas zabiegu może być konieczne wycięcie płata wątroby, trzustki, dwunastnicy i węzłów chłonnych.
Ze względu na szybki i agresywny przebieg choroby większość nowotworów pęcherzyka żółciowego nie kwalifikuje się do operacji. Rak pęcherzyka żółciowego to źle rokujący nowotwór, dlatego na zaawansowanym etapie choroby pozostaje jedynie planowanie ewentualnego leczenia paliatywnego, które ma na celu przyniesienie pacjentowi ulgi w cierpieniu.
Podsumowując, rak pęcherzyka żółciowego często związany jest z przewlekłymi chorobami tego narządu m.in. kamicą pęcherzyka żółciowego i zapaleniem pęcherzyka żółciowego. Rak ten rozwija się bardzo szybko i daje przerzuty m.in. do okolicznych węzłów chłonnych i odległych narządów. Rak pęcherzyka żółciowego jest chorobą trudną do wykrycia, co wpływa na rokowania pacjentów. Najczęściej diagnozowany jest nieoperacyjny rak pęcherzyka żółciowego w zaawansowanym stadium, który nacieka okoliczne tkanki i daje przerzuty m.in. do wątroby.
Rak pęcherzyka żółciowego częściej diagnozowany jest u kobiet, co ma związek m.in. z działaniem hormonów, które zwiększają ryzyko rozwoju kamicy żółciowej. Najczęściej w woreczku żółciowym, w którym doszło do rozwoju choroby nowotworowej, obecne są liczne, duże złogi, które powstają na skutek nadmiernego zagęszczenia żółci. Czynnikiem rozwoju chorób woreczka żółciowego są także polipy i torbiele w obrębie pęcherzyka żółciowego i dróg żółciowych.
Czytaj też:
Usunął 10 tys. pęcherzyków żółciowych jedną metodą. To prawdopodobnie rekord świata