Wiek przedszkolny to bardzo intensywny czas w rozwoju dziecka. Między 3. a 6. rokiem życia większość dzieci idzie do przedszkola i niezależnie od tego, czy jest to prywatna czy państwowa placówka, w końcu ma kontakt z większą grupą dzieci. Rodzice przedszkolaków (a także i dzieci żłobkowych) obawiają się przede wszystkim infekcji i chorób, które są w tym okresie częste. Jednak to nie wszystko, o czym powinniśmy pamiętać. W wieku przedszkolnym dzieci intensywnie rozwijają się nie tylko fizycznie, ale także psychicznie i emocjonalnie. Zdobywają wiele różnych umiejętności, ale też napotykają pewne trudności. Rolą rodziców jest wspieranie rozwoju dziecka na wszystkich tych płaszczyznach.
Po pierwsze: układ odpornościowy
Prawdą jest, że dzieci w tym wieku częściej chorują. Głównie dlatego, że po raz pierwszy mają styczność z dużą grupą dzieci, w której jedno kaszle, drugie ciągle kicha, trzecie notorycznie ma katar, a u czwartego pojawiła się wysypka. Różne chorobotwórcze drobnoustroje występują więc powszechnie i nieustannie przenoszą się z dziecka na dziecko. Z jednej strony, kontakt z różnymi patogenami stymuluje układ odpornościowy dziecka. Z drugiej jednak strony, może prowadzić do licznych chorób i niebezpiecznych powikłań, jeśli układ immunologiczny jest osłabiony. Trzeba wiedzieć, że wszystkie dzieci chorują, ale jedne częściej od drugich. Dlatego tak ważne jest, by wspierać układ odpornościowy dziecka. Jak to robić?
-
Przede wszystkim należy pamiętać o szczepieniach – tych obowiązkowych i zalecanych. Szczepionki pozwalają wytworzyć pewną tarczę obronną, która chroni organizm dziecka przed poważnymi chorobami i wzmacnia odporność. Dzieci, które z różnych powodów zmagają się z obniżoną odpornością, mogą przyjąć szczepienie zwiększające ją – jednak o tym powinien zadecydować lekarz.
-
Ogromne znaczenie ma także hartowanie i nieprzegrzewanie dziecka. Z jednym i drugim rodzice bardzo często mają problem. Zadbajmy o to, by maluch każdego dnia wychodził na dwór, nawet jeśli pogoda nie dopisuje. Ubierajmy dziecko adekwatnie do pogody, stosując metodę „na cebulkę”. Gdy dziecku zrobi się za ciepło, zdejmujemy jedną warstwę i unikniemy pocenia, które grozi zawianiem. Pamiętajmy też o tym, by zapewnić dziecku optymalne warunki do snu. Temperatura w pokoju dziecka nie powinna być zbyt wysoka.
-
Na tyle, na ile jest to możliwe, zapewnijmy dziecku (minimum 2 razy w roku) zmianę klimatu. Zabierzmy je nad morze, w góry, za granicę lub do miejscowości uzdrowiskowej. Zmiana powietrza, wilgotności i ciśnienia stymuluje układ odpornościowy do pracy.
Po drugie: odpowiednia dieta
Odżywianie również ma ogromny wpływ na odporność dziecka. Niedobory składników odżywczych sprzyjają bowiem występowaniu infekcji. Ponadto mogą opóźniać i utrudniać rozwój dziecka. Dlatego też w diecie dziecka nie może zabraknąć świeżych owoców i warzyw, mięsa, ryb, nabiału i produktów zbożowych. Oczywiście pod warunkiem, że dziecko nie zmaga się z alergiami. Różnorodna i zbilansowana dieta powinna zapewnić wszystkie składniki odżywcze. Należy pamiętać o odpowiedniej porcji witaminy D, która wzmacnia kości i zapobiega wielu chorobom.
-
Witamina A – pomaga w utrzymaniu prawidłowego widzenia;
-
Witamina C – zmniejszenie uczucia zmęczenia i znużenia oraz wspiera odporność;
-
Witamina D3 – wspiera w utrzymaniu zdrowych kości i zębów;
-
Witamina E – chroni komówrki przed stresem oksydacyjnym.
Na szczególną uwagę zasługują zdrowe kwasy tłuszczowe omega-3. Są niezwykle istotne dla prawidłowego rozwoju organizmu dziecka. Wspierają także pamięć i koncentrację. NIedobór kwasów omega-3 może powodować trudności w skupieniu uwagi, nadążaniu za równieśnikami. Są też niezbędne w procesach regeneracji, ponieważ stanowią budulec nowych komórek.
Po trzecie: wsparcie ogólnorozwojowe
Dziecko w wieku przedszkolnym codziennie uczy się i poznaje nowe rzeczy. Rolą rodzica jest ułatwianie dziecku podejmowanie wyzwań, pokazywanie mu otaczającego je świata, wskazywanie ścieżek i rozwiązań. Opiekun powinien więc być pewnego rodzaju przewodnikiem, który ściśle współpracuje z wychowawcą przedszkolnym. Należy wspierać dziecko, pokazywać różne rozwiązania, zachęcać do podejmowania wyzwań i rozwiązywania konfliktów. To na tym etapie rodzą się pierwsze przyjaźnie, pojawiają się niepowodzenia, kłótnie z rówieśnikami, walka o pozycję, próby zwrócenia na siebie uwagę. Do tego dziecko każdego dnia zdobywa nowe umiejętności psycho-ruchowe, którymi wielokrotnie potrafi zaskoczyć rodzica.
Bardzo ważne jest indywidualne podejście do dziecka, by móc w porę reagować. Nieco innego wsparcia (i nauki np. poprzez zabawę) potrzebują dzieci nieśmiałe, a innego dzieci nadmiernie pobudzone.
Rodzice powinni też bacznie obserwować swoje pociechy pod kątem rozwoju mowy, a wszelkie niepokojące sygnały konsultować z wychowawcą i logopedą.
Czytaj też:
10 kroków do zdrowia dziecka