Rak jelita grubego jest drugim (zaraz po raku płuc) najczęstszym nowotworem złośliwym w naszym kraju. Rocznie zapada na niego w Polsce około 18 tys. osób. Gdy jest wcześnie wykryty – jest wyleczalny. Pierwsze objawy raka jelita grubego nie są jednak charakterystyczne, dlatego łatwo je zbagatelizować lub pomylić z innym schorzeniem. Często zdarza się, że wyraźne symptomy pojawiają się dopiero, gdy choroba jest już w zaawansowanym stadium. Dlatego właśnie tak ważna jest profilaktyka w tej kwestii.
Nawracający ból brzucha może świadczyć o raku jelita grubego
W większości przypadków rak jelita grubego rozpoznawalny jest u pacjentów po 50. roku życia. Choć objawy tej choroby zależą od stopnia zaawansowania i umiejscowienia, to istnieją symptomy, których nie powinniście lekceważyć. Jednym z nich jest powtarzający ból brzucha (występuje u prawie połowy chorych). Mogą mu towarzyszyć również skurcze brzucha. Takie dolegliwości często mylnie można odbierać na przykład jako przejawy zatrucia pokarmowego. Dyskomfort może być też odczuwany za sprawą wzdęć. Objawy te mogą też sugerować mniej groźne dolegliwości, takie jak choroba wrzodowa lub objawy ze strony pęcherzyka żółciowego. Można je przypisywać również stresowi lub nieodpowiedniej diecie.
Jakie są inne objawy nowotworu jelita grubego?
Poza nawracającym bólem do objawów świadczących o raku jelita grubego zaliczamy również:
- krew w stolcu,
- zmianę rytmu wypróżnień,
- ogólne osłabienie,
- utratę masy ciała,
- krwawienie z odbytnicy,
- zmiany w kształcie i rozmiarach stolca,
- uporczywe biegunki,
- naprzemienne występowanie biegunek i zaparć,
- parcie na stolec (jednak bez oddawania go),
- niedokrwistość bez innych objawów ze strony przewodu pokarmowego.
Jak zmniejszyć ryzyko wystąpienia raka jelita grubego?
Żeby zapobiec wystąpieniu raka jelita grubego, bardzo istotne jest utrzymywanie prawidłowej masy ciała – BMI powinno mieścić się w przedziale 18,5–24,9. Trzeba również uprawiać regularną aktywność fizyczną. Niezmiernie ważne jest też zdrowe odżywianie – należy ograniczyć zawartość tłuszczów w diecie, zwłaszcza tych pochodzenia zwierzęcego, ale też położyć nacisk na spożywanie świeżych owoców i warzyw, a także zmniejszenia spożycia alkoholu. Takie działania pozwalają na zmniejszenie ryzyka wystąpienia raka jelita grubego, jednak nie sprawi to, że potencjalne ryzyko choroby zostanie całkowicie wyeliminowane.
Bardzo ważne jest więc, by osoby, które są po 50. roku życia, wykonywały okresowe badania, pozwalające na wczesne wykrycie tego nowotworu – to z kolei daje szansę na ewentualne uzyskanie dobrych wyników leczenia. Badaniem, które pozwala obejrzeć jelito od środka i wykryć niepokojące zmiany jest kolonoskopia. W Polsce funkcjonuje program badań przesiewowych w kierunku raka jelita grubego. Jest on finansowany z Narodowego Funduszu Zdrowia i skierowany do osób w wieku 50-65 lat lub 40-49 lat – jeśli krewny pierwszego stopnia miał diagnozę nowotworu jelita grubego.
Zwiększone czynniki zachorowania na raka jelita grubego
Większe ryzyko zachorowania na ten nowotwór dotyczy osób, u których w rodzinie już się pojawiała ta choroba. Zwiększa się ono również u pacjentów z chorobą Leśniowskiego i Crohna, a także osób, u których występuje wrzodziejące zapalenie jelita grubego. To jednak nie wszystko, do czynników ryzyka zachorowania należy również:
- palenie papierosów,
- otyłość,
- polipy w jelicie grubym,
- wcześniejsze leczenie z powodu nowotworu jelita grubego.
Czytaj też:
Naukowcy wiedzą, jak COVID-19 wpływa na jakość spermy u mężczyzn. To złe wieściCzytaj też:
Nie lekceważ krwawienia między miesiączkami. To może być rak szyjki macicy