Prof. Piotr Jankowski: Zawał serca u chorego na cukrzycę może mieć inne objawy

Czy to prawda, że osoby chorujące na cukrzycę są bardziej narażone na zawał serca?

Tak, to prawda. Cukrzyca znacząco zwiększa ryzyko zawału serca. Jest ona szczególnie niebezpieczna dla kobiet. U mężczyzn z cukrzycą ryzyko zawału serca jest 2-3 razy wyższe niż u mężczyzn, którzy nie mają cukrzycy. Jednak w przypadku kobiet to ryzyko jest zwiększone nawet 3-4-krotnie, a u kobiet poniżej 60. roku życia - aż 4,5 krotnie. Tak więc po pierwsze cukrzyca zwiększa ryzyko zawału serca i przyspiesza jego wystąpienie. Po drugie, ponieważ cukrzyca powoduje uszkodzenie zakończeń nerwowych, to często objawy zawału serca u chorego na cukrzycę są mniej typowe lub wręcz nietypowe.

Te nietypowe objawy zawału serca u chorych na cukrzycę to?

Jedynymi objawami może być złe samopoczucie, zadyszka, szybkie bicie serca, uczucie ciężaru lub niewielkiego kłucia w klatce piersiowej. Mogą nie wystąpić typowe objawy, czyli ucisk, ból, pieczenie za mostkiem, promieniujące do barku, żuchwy czy lewej ręki.

Nietypowe objawy powodują, że pacjenci później zgłaszają się po pomoc lekarską. Często też przez to diagnoza jest stawiania później, ponieważ jak nie ma objawów choroby, to nie ma rozpoznania zawału serca. Niestety dlatego leczenie ratujące życie jest wdrażane później, a przez to jest ono mniej skuteczne. Tak więc po pierwsze cukrzyca jest czynnikiem ryzyka zawału serca, a po drugie zawał serca stanowi większe zagrożenie u osób z cukrzycą.

Niedawno pojawiły się wręcz przełomowe zalecenia Europejskiego Towarzystwa Kardiologicznego w leczeniu cukrzycy u chorych kardiologicznie. Jakie to są zalecania?

Nowe zalecenia Europejskiego Towarzystwa Kardiologicznego, które pojawiły się w 2019 roku, były związane z publikacją wyników kilku badań klinicznych, wskazujących na korzyści polegające na zmniejszeniu ryzyka sercowo-naczyniowego u pacjentów leczonych nowymi terapiami. W zaleceniach podkreślono, że podstawowe znaczenie w leczeniu cukrzycy ma styl życia, regularna aktywność fizyczna, zdrowe wybory żywieniowe, niepalenie papierosów. U każdego ma to duże znaczenie, jednak w szczególności u chorych na cukrzycę.

Jeśli chodzi o wytyczne dotyczące stosowania leków, to zwracają one uwagę na kolejność stosowanego leczenia. Wytyczne Europejskiego Towarzystwa Kardiologicznego poszły nawet dalej niż wytyczne Europejskiego Towarzystwa Diabetologicznego, i zalecają rozpoczynanie leczenia od nowoczesnych leków. Leki, które znamy od wielu lat i stosujemy, takie jak metformina, znalazły się w zaleceniach jako leki drugiego rzutu.

Te nowe leki to m.in. flozyny. Na czym polega ich działanie?

To nie tylko flozyny, ale też niektóre leki inkretynowe. Obniżają one stężenie glukozy we krwi, ale także mają działanie diuretyczne, hipetensyjne (obniżają ciśnienie tętnicze), sprzyjają zmniejszeniu masy ciała, co jest bardzo ważne u chorych na cukrzycę. Cieszymy się, że są leki, które zmniejszają ryzyko powikłań sercowo-naczyniowych u chorych z cukrzycą.