Udar jest drugą co do częstości przyczyną śmierci i najczęstszą przyczyną trwałej niepełnosprawności w krajach uprzemysłowionych. Nawet 80 proc. wszystkich udarów stanowią udary niedokrwienne. W ich przypadku dochodzi do zablokowania przepływu krwi i obumarcia obszaru mózgu zaopatrywanego przez dane naczynie.
Dlaczego udar zdarza się nad ranem?
Objawy udaru niedokrwiennego mózgu pojawiają się często zaraz po przebudzeniu. Trudno dokładnie określić kiedy do niego dochodzi, bo zdarza się w ciągu nocy lub nad ranem. Jest to szczególnie niebezpieczne, bo udar zagraża zdrowiu i życiu. Jak najszybciej po wystąpieniu objawów należy szukać pomocy lekarskiej. Przyjmuje się, że tzw. okno terapeutyczne, czyli czas od wystąpienia objawów do momentu wdrożenia leczenia, trwa nie dłużej niż 4,5 godziny.
Najczęstsze godziny występowania udarów
Najnowsze badania opublikowane w pracy zatytułowanej „Wake–up stroke – diagnostyka, postępowanie, leczenie” donoszą, że duża grupa pacjentów z udarem niedokrwiennym wskazuje początkowe objawy w godzinach porannych między 6 rano a południem, ze szczytem ok. 8.30. Drugi, mniejszy szczyt zaobserwowano wieczorem, w nocy zaś częstość udarów była znikoma.
Przyczyny udaru
Za czynniki udaru niedokrwiennego występującego we wczesnych godzinach porannych uznaje się:
- wahania ciśnienia tętniczego /Poranna skurczowa wartość ciśnienia tętniczego wzrasta o 20-25 mm Hg, a u osób starszych, które mają mniej podatne i elastyczne ściany tętnic – o 40-60 mm Hg/,
- migotanie przedsionków,
- zaburzenia krzepnięcia krwi /Poranny wzrost płytek krwi oraz czynników krzepnięcia/,
- bezdech senny /Nagłe spadki poziomu tlenu we krwi, które wtedy występują, mogą niekorzystnie wpływać na zdrowie serca. Nie pozostają także bez wpływu na mózg/,
-
faza snu REM.
Objawy wake–up stroke
Objawy porannego udaru są takie same jak udaru, który występuje w ciągu dnia. Różnica polega na tym, że objawy nie są zauważane, dopóki pacjent się nie obudzi. Do najczęściej zgłaszanych objawów należą zaburzenia widzenia, a nawet utrata wzroku, a także wiotkość mięśni. Są wśród nich również:
- asymetria twarzy /opadanie kącika ust/,
- utrata władzy w kończynach,
- niezrozumiała mowa,
- trudności ze zrozumieniem mowy,
- zawroty głowy,
- silny ból głowy,
- dezorientacja.
Niezwłocznie wezwij pogotowie
Leczenie udarów zależy od czasu wystąpienia objawów – podkreślają specjaliści. Skuteczne leczenie przywracające przepływ krwi za pomocą tkankowego aktywatora plazminogenu (tPA) do mózgu musi zostać rozpoczęte w ciągu 4,5 godziny od wystąpienia udaru.
Czytaj też:
Zespół stresu pourazowego, udar mózgu, problemy z pamięcią. To wszystko może wywołać jedna choroba