Dostępy całkowicie przezskórne (bez cięcia skóry) wykonuje tylko kilka ośrodków w Polsce i jest to metoda coraz częściej preferowana, ale głównie do mniej skomplikowanych przypadków.
– Tym razem do szpitala trafił 75-letni pacjent z objawowym tętniakiem okołotrzewnym, bolesnym, grożącym pęknięciem, a zatem stanowiącym zagrożenie życia – mówi Bogna Bartkiewicz, rzeczniczka szpitala. Jak tłumaczy, chory nie miał szans na skorzystanie ze standardowego stent-graftu branchowego (z doszywanymi „rękawkami” na naczynia) czy fenestrowanego (z wyciętymi „okienkami” na naczynia) zamawianego u producenta z powodu występujących u niego dodatkowych naczyń, odchodzących od aorty (osobne ujście tętnicy wątrobowej). Nie mógł też czekać na wyprodukowanie stent-graftu szytego dla niego na miarę, bo trwałoby to 8-12 tygodni, a bolesność tętniaka świadczyła, że rychło pęknie. – Groziło to śmiercią pacjenta – mówi Bogna Bartkiewicz.
Operacja bez „otwierania” pacjenta
Na czym polega leczenie? Lekarze Kliniki Chirurgii Naczyniowej, Ogólnej i Angiologii Samodzielnego Publicznego Szpitala Klinicznego Nr 2 PUM w Szczecinie wykorzystując model aorty danego pacjenta, wydrukowany techniką 3D, modyfikują własnoręcznie, już na sali operacyjnej, standardowe stent-grafty i dopasowują je indywidualnie do anatomii operowanego pacjenta. – Mimo ogólnej takiej samej budowy każdego z nas, układ naczyń krwionośnych, ich budowa, odległości między poszczególnymi naczyniami różnią się u każdego człowieka. Dlatego dla efektywności działania wszczepianego, standardowego stent-graftu – proteza ta powinna być dopasowana do budowy chorego. Chirurdzy naczyniowi szpitala na szczecińskich Pomorzanach są jedynym zespołem w Polsce, który tego typu zabiegi wykonuje rutynowo, również w przypadkach nagłych – mówi Bogna Bartkiewicz.
Taki sposób leczenia, jak i wszelkie inne zaawansowane procedury aortalne, wymaga licznych, często trudnych dostępów naczyniowych. Dla chirurgów najłatwiejszym rozwiązaniem byłoby „otworzenie” pacjenta, bo wtedy pole operacyjne jest widoczne jak na dłoni. Ale jak podkreślają specjaliści, dla pacjenta dochodzenia do formy po takiej operacji jest długotrwałe, bolesne i mało komfortowe. Użycie przez lekarzy ze Szczecina wyłącznie dostępu przezskórnego w leczeniu tętniaka, bez konieczności cięcia pacjenta, to pierwszy tego typu zabieg w Polsce.
– Modyfikacja stent-grafu naszą, „szczecińską metodą” pozwoliła na pokonanie technicznych trudności, dostosowanie protezy do chorego i wykonanie zabiegu „od ręki”. Zastosowaliśmy modyfikację stent-graftu z okienkami na cztery naczynia trzewne – mówi dr hab. n. med. Arkadiusz Kazimierczak, który wraz z dr. n. med. Pawłem Rynio operował mężczyznę.
Wykonanie przezskórne – dwa dostępy do tętnicy podobojczykowej na klatce piersiowej i obu udowych w pachwinach, zamiast jak dotychczas czterech – pozwoliło na zminimalizowanie urazu operacyjnego tak, że chory był w pełni uruchomiony już w pierwszej dobie po zabiegu i zapytał o termin wypisu ze szpitala – dodaje dr Paweł Rynio.
Co to jest tętniak aorty?
Tłumacząc obrazowo, tętniakiem aorty nazywany nadmierne (o ponad 50 proc.) poszerzenie aorty, która jest największą tętnicą w ciele człowieka. Może ono występować na każdym jej odcinku, ale najczęściej występuje w części brzusznej. Przyczyną ich powstania jest odkładanie się blaszek miażdżycowych, nadciśnienie tętnicze, nadmierny, gwałtowny wysiłek czy uraz, czasem także wrodzone nieprawidłowości w budowie naczynia. Ryzyko wystąpienie tętniaka aorty brzusznej wzrasta z wiekiem i jest szczególnie wysokie u mężczyzn około 65. roku życia. Szczególnie niebezpieczne są tętniaki bezobjawowe, które w każdej chwili mogą grozić pęknięciem i prowadzić do zgonu chorego.
Czytaj też:
Nagły skok ciśnienia – przyczyny, objawy, leczenie