Trzustka jest bardzo ważnym narządem w organizmie człowieka. Jej dwie podstawowe role to produkcja enzymów trawiennych oraz produkcja hormonów. Jedną z groźniejszych chorób tego narządu jest rak trzustki. We wczesnym stadium najczęściej rozwija się on bezobjawowo. Wysoka śmiertelność pacjentów z tym rodzajem nowotworu wynika z faktu, że zazwyczaj jest on wykrywany zbyt późno. Objawy zależą od lokalizacji guza i często mają niespecyficzny charakter. Bardzo ważne jest więc, by reagować odpowiednio szybko, gdy zauważymy, że dzieje się cokolwiek niedobrego. O nieprawidłowej pracy tego narządu może świadczyć między innymi ból, który odczuwamy po zjedzeniu posiłku.
O czym świadczy ból niedługo po zjedzeniu posiłku?
Jednym z symptomów chorej trzustki, który powinien być dla nas sygnałem alarmowym, że dzieje się coś złego, jest przeszywający ból po jedzeniu. Pojawia się on (lub nasila) 15-30 minut po zjedzeniu posiłku. Może on promieniować do pleców, ma charakter opasający i jest odczuwany w nadbrzuszu (zlokalizowany jest po lewej stronie pod żebrami). Ból trzustki jest dość charakterystyczny, stąd trudno pomylić go z bólem, który towarzyszy na przykład niestrawności. Taki ból opisywany jest jako piekący, przeszywający i kłujący. Ból związany z chorobą trzustki może iść w parze z innymi dolegliwościami, takimi jak:
- biegunka,
- nudności,
- wymioty,
- gazy,
- ból brzucha w czasie wypróżniania,
Choroby trzustki, w których pojawia się ten charakterystyczny ból to:
- ostre zapalenie trzustki,
- przewlekłe zapalenie trzustki,
- nowotwór trzustki,
- torbiele oraz zwapnienia trzustki.
Inne objawy świadczące o chorobie trzustki
To, jakie objawy odczuwa pacjent z powodu choroby trzustki, zależy od jej fazy oraz rodzaju. Jeśli ból brzucha utrzymuje się przez dłuższy czas, a dodatkowo nasila – koniecznie należy to skonsultować z lekarzem. Objawy świadczące o tym, że z trzustką dzieje się coś niedobrego, zazwyczaj nie są jednoznaczne i łatwo je pomylić z innymi schorzeniami. Do pozostałych symptomów świadczących o chorobach trzustki zaliczamy:
- Ból kręgosłupa promieniujący od trzustki – chodzi o odcinek lędźwiowy kręgosłupa. Ból jest związany z położeniem trzustki, która znajduje się w tylnej części jamy brzusznej.
- Nadmierne gazy – również wzdęcia mogą być spowodowane nieprawidłowym funkcjonowaniem trzustki (nie jest to jednak charakterystyczny objaw).
- Biegunki tłuszczowe – wynikają one ze zwiększonej ilości tłuszczu w kale. Zazwyczaj chory odczuwa też ból brzucha po lewej stronie, temu objawowi towarzyszą również nudności oraz gazy.
- Plamista wysypka – ten symptom może alarmować o ostrym zapaleniu trzustki, jednak pojawia się bardzo rzadko. Takie plamy występują na ciele głównie w okolicach pępka oraz na bocznych powierzchniach tułowia.
- Świąd skóry – pojawia się w wyniku gromadzenia się pod skórą kompleksów białkowych z bilirubiną, na przykład swędzenie skóry na rękach może być objawem raka trzustki.
-
Żółtawa skóra (lub białka oczu) – żółtaczka także może być sygnałem chorej tarczycy. Pojawia się ona u około 30 procent chorych na ostre zapalenie trzustki i jest wynikiem utrudnienia odpływu żółci.
Jak zapobiegać problemom z trzustką?
W ciągu ostatnich kilkudziesięciu lat obserwuje się coraz więcej zachorowań na choroby trzustki. Problemy z tym narządem mogą być spowodowane czynnikami genetycznymi, jednak w dużej mierze zależą też od naszego stylu życia. Niezdrowe nawyki, które zwiększają ryzyko zachorowania na raka trzustki i inne choroby tego narządu to:
- palenie tytoniu,
- spożywanie alkoholu,
- nieprawidłowa dieta.
Jak zatem dbać o trzustkę? Czynnikiem, który mocno wpływa na kondycję trzustki jest nasza dieta – nadmiar nasyconych kwasów tłuszczowych typu trans działa negatywnie na ten narząd. Warto więc zrezygnować z potraw smażonych oraz tłustych sosów, a także spożywania przetworzonej żywności. Dobrze jest przygotowywać potrawy na parze i ograniczyć jedzenie tłustych mięs. W trosce o trzustkę ważne jest też ograniczenie picia alkoholu i palenia papierosów – zachowań szkodzących naszemu zdrowiu i prawidłowemu funkcjonowaniu trzustki.
Czytaj też:
Te 3 produkty działają antynowotworowo. Włącz je do diety w ramach profilaktykiCzytaj też:
Życie bez trzustki. Czy można normalnie funkcjonować bez tego narządu?