- Czym różni się badanie dopplerowskie od zwykłego badania USG?
- Jakie rodzaje badań USG dopplerowskiego są wykonywane najczęściej?
- Wskazania do wykonania badania dopplerowskiego
- Badanie USG Doppler – na czym polega?
- Czy istnieją przeciwwskazania do wykonania USG Dopplera?
- Czy badanie USG Doppler wymaga uzyskania skierowania?
- Ile kosztuje badanie dopplerowskie?
Nowoczesna diagnostyka obrazowa pozwala w bezpieczny i nieinwazyjny sposób zajrzeć do wnętrza ludzkiego ciała. Wykonanie USG Dopplera umożliwia ocenę funkcjonowania tętnic i żył. Dzięki USG dopplerowskiemu lekarz może sprawdzić przepływ krwi przez żyły i tętnice np. kończyn dolnych, co jest bardzo przydatne na etapie diagnostyki różnych schorzeń oraz poszukiwania przyczyny uciążliwych dolegliwości zdrowotnych.
Choć większość pacjentów doskonale wie, w jaki sposób przebiega zwykłe badanie USG, to badanie Dopplera często wywołuje niepokój. Nie ma się jednak czego obawiać, bo badanie dopplerowskie jest bezbolesne i nie wiąże się z odczuwaniem dyskomfortu.
Czym różni się badanie dopplerowskie od zwykłego badania USG?
W przypadku aparatury USG diagnostyka odbywa się z wykorzystaniem fal akustycznych, które odbijają się wewnątrz ciała, a następnie są przetwarzane przez komputer. Badania obrazowe wykonywane są przy pomocy różnego typu ultrasonografów. Badanie USG Dopplera jest wykonywane w taki sam sposób jak typowe badanie USG, jednak dzięki tzw. efektowi Dopplera lekarz może sprawdzić przepływ krwi przez żyły i tętnice.
USG dopplerowskie pomaga wykryć zaburzenia przepływu krwi o różnym podłożu. Okazuje się niezwykle przydatne np. w diagnostyce miażdżycy, zakrzepicy i niewydolności żylnej, a także podczas m.in. badania narządów płodu, pozwalając wykryć np. wrodzone wady serca. Badania USG Doppler są także wykonywane na etapie diagnostyki m.in.:
- tętniaków,
- nowotworów,
- przyczyn męskiej niepłodności.
Badania z wykorzystaniem USG Dopplera mają też ogromne znaczenie w profilaktyce zagrażających życiu chorób, do których zaliczamy np. udar mózgu.
Jakie rodzaje badań USG dopplerowskiego są wykonywane najczęściej?
Badanie Dopplera może zostać wykonane w różnych obszarach ciała. Najczęściej wykonywane jest m.in.:
- USG tętnic kończyn dolnych,
- doppler żył kończyn dolnych,
- ultrasonograf dopplerowski tętnic szyjnych,
- USG Doppler wątroby.
Dość często dzięki USG dopplerowskiemu badany jest również przepływ krwi przez tętnice nerkowe, diagnozowane są nieprawidłowości w rozwoju płodu oraz schorzenia mięśnia sercowego. Dzięki nieinwazyjnemu badaniu widoczne są np. związane z miażdżycą blaszki miażdżycowe i inne zmiany, które mogą spowodować niedokrwienie mózgu.
Na podstawie wyników wykonanego badania lekarz zyskuje m.in. informacje o natężeniu przepływu krwi oraz prędkości przepływu krwi. Uzyskane dane pozwalają lekarzowi ocenić stan zdrowia układu krążenia, a także funkcjonowanie poszczególnych tętnic, wskazując na konkretne schorzenie.
Wskazania do wykonania badania dopplerowskiego
Badanie USG Doppler powinno zostać wykonane u pacjentów zgłaszających objawy wskazujące na nieprawidłowości przepływu krwi. Do takich objawów zaliczamy m.in.:
- uporczywe zawroty głowy,
- omdlenia,
- oporne na działanie leków nadciśnienie tętnicze,
- uczucie ciężkości nóg,
- obrzęki kończyn dolnych i obrzęki dłoni,
- zmianę zabarwienia palców stóp u dłoni (sinienie kończyn),
- drętwienie i mrowienie kończyn,
- opuchliznę, zaczerwienienie i ocieplenie skóry kończyn dolnych.
Dokonanie oceny przepływu krwi przez naczynia krwionośne i tętnice pozwala potwierdzić lub wykluczyć schorzenia układu krążenia. Badanie USG Doppler stosowane jest także przed wykonaniem niektórych zabiegów medycznych.
Badanie USG Doppler – na czym polega?
Podczas badania dopplerowskiego do wnętrza organizmu wysyłane są fale akustyczne. Nie są one szkodliwe dla zdrowia, dlatego ultrasonografia dopplerowska może być wykonywana wielokrotnie na etapie diagnostyki schorzeń i monitorowania efektów leczenia.
Do badania USG Dopplera nie trzeba specjalnie się przygotowywać. Tylko w przypadku planowanego badania USG Dopplera tętnic, które znajdują się w jamie brzusznej, trzeba postępować zgodnie ze wskazaniami lekarza, czyli:
- co najmniej na 3 dni przed badaniem zacząć przyjmować symetykon, który pomoże pozbyć się nagromadzonych w jelitach gazów,
- zgłosić się na badanie na czczo i po wypróżnieniu,
- przed badaniem zrezygnować z palenia papierosów oraz żucia gumy.
Badanie przepływów rozpoczyna się od naniesienia na skórę specjalnego żelu. Następnie za pomocą odpowiedniej głowicy wysyłane są do wnętrza ciała ultradźwięki, które przenikają przez tkanki. Na monitorze widoczne jest wnętrze ciała w postaci obrazu, który nieco różni się w zależności od techniki wykonywanego badania USG Dopplera. Wyróżniamy:
- badanie USG Dopplera fali ciągłej – stosowane w celu oceny zmian w natężeniu przepływu krwi;
- podwójne badanie USG Dopplera – pozwala uzyskać nie tylko obraz naczyń krwionośnych, ale także okolicznych tkanek i narządów;
- kolorowe USG Doppler – pozwala sprawdzić prędkość i kierunek przepływu krwi w naczyniach.
Czy istnieją przeciwwskazania do wykonania USG Dopplera?
Zastosowanie aparatury USG na etapie diagnostyki oraz monitorowania postępów leczenia jest w pełni bezpieczne dla zdrowia. Ultrasonografia nie ma szkodliwego wpływu na organizm, dlatego może być wykonywana także u kobiet ciężarnych oraz noworodków. Przeciwwskazaniem do wykonania badania są uszkodzenia skóry np. na skutek urazu mechanicznego.
Czy badanie USG Doppler wymaga uzyskania skierowania?
Badanie wykonywane jest na podstawie skierowania wystawionego przez np. chirurga naczyniowego lub lekarza innej specjalizacji, jednak skierowania nie może wystawić lekarz rodzinny. Można także wykonać badania Dopplera bez skierowania, jednak wówczas konieczne jest zapłacenie za nie.
Ile kosztuje badanie dopplerowskie?
W zależności od rodzaju badania Dopplera, które chcemy wykonać prywatnie, zapłacimy od około 130 zł do około 350 zł. Koszt badania zależny jest od techniki wykonywania badania, a także miejsca, w którym sprawdzane są przepływy krwi przez naczynia żylne i tętnice. Najmniej zapłacimy za wykonanie badania USG dopplerowskiego tętnic szyjnych. Nieco droższy jest Doppler kończyn dolnych.
Źródła:
- „Zastosowanie badań ultrasonograficznych w profilaktyce udaru mózgu” – Forum Medycyny Rodzinnej 2008, tom 2, nr 4, 267–276
- Piotr Hawro i wsp., Zalecenia dotyczące wykonywania ultrasonograficznego badania dopplerowskiego żył kończyn dolnych; Chirurgia Polska 2013; 15, 1;
- G. Małek: Ultrasonografia Dopplerowska. Zastosowania kliniczne, vol. 1, Medipage, Warszawa 2003
Czytaj też:
Masz na nogach pajączki lub żylaki? Udaj się do angiologa