Utrzymywanie ciśnienia krwi w optymalnym zakresie jest kluczowym elementem dbania o zdrowie serca i ogólne samopoczucie fizyczne. Prawidłowe krążenie krwi w całym organizmie sprawia, że tlen i inne składniki odżywcze zostają rozprowadzone równomiernie do różnych narządów i tkanek, aby utrzymać sprawność organizmu.
Krążenie krwi a ciśnienie
Serce pompuje krew za pośrednictwem naczyń krwionośnych zwanych tętnicami. Gdy krew przepływa przez tętnice, wywiera siłę na ściany tętnic, która powoduje tak zwane ciśnienie krwi.
Odczyty ciśnienia krwi obejmują dwa pomiary wynikające z tego efektu: ciśnienie skurczowe i ciśnienie rozkurczowe. Ciśnienie skurczowe odnosi się do siły krwi podczas bicia serca. Ciśnienie rozkurczowe to siła występująca między uderzeniami serca, kiedy mięsień sercowy się rozluźnia.
Zgodnie z obecnymi wytycznymi 120 milimetrów słupa rtęci (mm Hg) to górna granica prawidłowego zakresu skurczowego ciśnienia krwi u wszystkich dorosłych. Ten limit jest standardem od wielu lat.
Podwyższony poziom (poza tym zakresem) może prowadzić do nadciśnienia, które zwiększa ryzyko chorób układu krążenia, takich jak niewydolność serca i udar.
Jednak nowe badanie opisane w czasopiśmie naukowym Circulation sugeruje, że kobiety mogą być podatne na choroby układu krążenia przy ciśnieniu krwi niższym niż próg 120 mm Hg. Dr Susan Cheng, dyrektor Instytutu Badań nad Zdrowym Starzeniem się, kierowała zespołem naukowców, którzy przeprowadzili to badanie w Smidt Heart Institute of Cedars-Sinai Medical Center w Los Angeles w Kalifornii.
Ciśnienie krwi u mężczyzn i u kobiet
Zespół przeanalizował pomiary ciśnienia krwi 27 542 uczestników, z których 14 873 (54%) stanowiły kobiety. Żaden z uczestników nie miał na początku jakiejkolwiek choroby układu krążenia, ale u 7424 osób, z których 44% stanowiły kobiety, rozwinęły się choroby układu krążenia niezakończone zgonem lub zgonem w okresie badania, który obejmował 4 dekady. Zarejestrowano 3405 zawałów mięśnia sercowego, 4081 przypadków niewydolności serca i 1901 udarów.
Naukowcy skupili się szczególnie na pomiarach ciśnienia krwi u kobiet i na tym, jak odpowiadały one zdarzeniom sercowo-naczyniowym. Wykorzystując podejście modelowe specyficzne dla płci, w badaniu przeanalizowano, które pomiary ciśnienia krwi odpowiadały takim zdarzeniom wśród uczestniczek.
Wcześniejsze badania wykazały, że wraz ze wzrostem ciśnienia krwi powyżej pewnego progu proporcjonalnie wzrasta również częstość występowania chorób układu krążenia. Jednak dane z tego badania sugerują kluczową różnicę: w przypadku kobiet ten próg ryzyka przedstawia się przy niższej wartości ciśnienia krwi.
W badaniu określono próg 120 mm Hg dla mężczyzn, który jest zgodny z obowiązującymi wytycznymi. Natomiast w przypadku kobiet badanie wykazało zwiększone ryzyko choroby przy 110 mm Hg, a także przy jeszcze niższych wartościach.
Ponadto w badaniu zidentyfikowano różne zakresy ryzyka określonych chorób serca. W przypadku niewydolności serca kobiety i mężczyźni mieli podobne ryzyko, odpowiednio, 110–119 mm Hg i 120–129 mm Hg. W przypadku udaru ryzyko było porównywalne i wynosiło 120–129 mm Hg w przypadku kobiet i 140–149 mm Hg w przypadku mężczyzn.
Różne poziomy ryzyka, różne progi
Chociaż poszczególne zakresy różniły się w zależności od choroby, mężczyźni konsekwentnie wykazywali wyższy próg ryzyka niż kobiety.
Naukowcy podzielili swoją analizę według wieku i kohorty. Na przykład przyjrzeli się wynikom po wykluczeniu osób przyjmujących leki przeciwnadciśnieniowe. Po wykonaniu tej czynności badacze zaobserwowali podobne trendy.
– Nasze najnowsze odkrycia sugerują, że to uniwersalne podejście do rozważania ciśnienia krwi może być szkodliwe dla zdrowia kobiety – mówi dr Cheng.
Poprzednie badanie, które prowadził dr Cheng, daje potencjalne wyjaśnienie tych progów i podatności na choroby. Zgodnie z badaniem z 2020 roku kobiety wykazują szybszą progresję wzrostu ciśnienia krwi niż mężczyźni, z objawami pojawiającymi się wcześniej w życiu. Autorzy zasugerowali przyczynę takiego stanu rzeczy, wskazując na różnice płci w anatomii i fizjologii naczyń krwionośnych, np. mniejszą średnicę tętnic u kobiet.
Odkrycia te wskazują, że w tym samym wieku i na tym samym poziomie nadciśnienia kobiety mogą być w większym stopniu narażone na choroby układu krążenia niż mężczyźni.
Czytaj też:
10 przyczyn szybkiego przyrostu masy ciała, które większość osób ignorujeCzytaj też:
Nie wyobrażasz sobie poranka bez czarnej kawy? Naukowcy mają dla ciebie dobre wieściCzytaj też:
Monitorujesz swoje tętno? Nie popadnij w obsesję – a oto, dlaczego