Lato bez skazy

Gdy dojdzie do oparzenia skóry, liczy się czas reakcji. W przypadku dotknięcia gorącego przedmiotu, np. rozgrzanego rusztu grilla, należy natychmiast polewać to miejsce chłodną wodą do momentu, aż skóra przestanie być cieplejsza od obszarów nieobjętych oparzeniem. Pomocne będą także zimne okłady ze zwilżonej zimną wodą lnianej lub bawełnianej ściereczki. Zimna woda pomaga obniżyć temperaturę rozpalonego ciała, ale w przypadku poparzonej skóry kontakt z lodowatą wodą mógłby doprowadzić do szoku termicznego. Dlatego woda, którą należy opłukać zaczerwienienia, początkowo powinna być letnia. Dopiero po paru minutach można stopniowo obniżać jej temperaturę, tak aby była chłodna, ale nie bardzo zimna - powinna mieć ok. 15 stopni Celsjusza. Aby prysznic przyniósł ulgę poparzonej skórze, powinien trwać 10-15 minut.

Jeśli doszło do poparzenia poprzez ubranie, np. wskutek oblania się wrzątkiem, najlepiej natychmiast je polać letnią wodą. Im dłużej gorąca tkanina będzie przylegała do skóry, tym większe ryzyko głębszego urazu. Odzieży nie wolno zrywać, bo wtedy łatwo o jej oderwanie wraz ze skórą. Najlepiej jak najszybciej znaleźć się w punkcie pomocy medycznej, a gdy jest to niemożliwe, po schłodzeniu należy ubranie rozciąć, a następnie powoli i delikatnie odlepiać od ciała. Ważne jest także szybkie zdjęcie biżuterii z poparzonych palców lub nadgarstków – jeżeli bowiem dojdzie do obrzęku, będzie to już niemożliwe i spowoduje ucisk tkanek, co z kolei zaburzy cyrkulację krwi i może spowodować np. niedokrwienie palców.

Jeśli po jakimś czasie po oparzeniu ból i zaczerwienienie nie ustąpią albo dodatkowo powstaną pęcherze, to znak, że doszło do poparzenia skóry właściwej, które mogło objąć także naczynia krwionośne, mieszki włosowe i gruczoły potowe. W takim wypadku niezbędna będzie pomoc lekarska. Warto z niej skorzystać także wtedy, gdy oparzenie dotyczy twarzy lub dłoni. Tworzących się na skórze pęcherzy nie wolno przekłuwać - zgromadzone w nich osocze chroni tkanki przed zainfekowaniem. Oparzone miejsce można posmarować łagodzącym miąższem aloesu albo preparatem zawierającym pantenol lub alantoinę.

Wierzchołek góry lodowej

Poparzenia często pozostawiają trwałe ślady w postaci blizn. Nie należy ich pozostawić samych sobie. Blizna nie ogranicza się bowiem tylko do kwestii estetycznych, ale może być także problemem zdrowotnym. To, co widoczne gołym okiem, nie jest pełnym obrazem zniszczeń. Jest jedynie dowodem, że doszło do uszkodzenia skóry właściwej, którą zastąpiła tkanka łączna włóknista. Blizna może jednak sięgać znacznie głębiej i wywierać wpływ również na tkanki: tłuszczową, kostną i mięśniową, a także na powięź. Niekiedy dochodzi do sklejania się tkanek, co skutkuje ograniczeniem ich ruchomości i elastyczności oraz wywołuje dolegliwości bólowe, które nieleczone mogą nigdy nie ustąpić. Dzięki wczesnej i odpowiedniej pielęgnacji skóry tuż po przykrym zdarzeniu można tym uszkodzeniom zapobiec lub zminimalizować ich skutki.

Blizna nie lubi słońca

Nie tylko znamion, ale także blizn nie należy opalać z dwóch powodów. Po pierwsze, opalenizna ich nie zamaskuje. Przeciwnie - może sprawić, że staną się bardziej widoczne. Blizny, zwłaszcza świeże, a za takie uznaje się nawet roczne, są bardzo wrażliwe na promieniowanie ultrafioletowe (UVA, UVB). Po ekspozycji na nie bez odpowiedniej ochrony mogą ulec oparzeniu i trwałemu przebarwieniu. Po drugie, doprowadzenie do poparzeń blizn pooperacyjnych, pooparzeniowych (np. po oparzeniu wrzątkiem, żelazkiem) lub o innym pochodzeniu może mieć poważne konsekwencje zdrowotne.

Warto pamiętać, że bliznę należy chronić nie tylko na plaży w słoneczne dni. Codziennie, nawet gdy niebo jest zachmurzone oraz zimą, także przez szyby w oknach domu lub samochodu dociera do nas promieniowanie UVA, które wnikając do głębokich warstw skóry właściwej, sprzyja powstawaniu wolnych rodników odpowiedzialnych za jej starzenie się. Jeżeli blizna jest umiejscowiona na twarzy lub z reguły odkrytej części ciała, np. na dłoniach, przedramionach, jest narażona na działanie promieniowania ultrafioletowego przez cały rok, z czego przez większość czasu bez żadnej ochrony. O ile w przypadku zdrowej skóry takie tzw. bierne opalanie się jest dopuszczalne, bo umożliwia organizmowi m.in. syntetyzowanie witaminy D, o tyle blizny ani znamiona nie powinny być opalane nigdy, nawet biernie.

Szczególną ochroną należy objąć świeże blizny. Proces ich gojenia może potrwać kilka-kilkanaście tygodni. Bezwzględnie należy je w tym czasie smarować preparatami z filtrami UV, a dodatkowo osłaniać ubraniem, ponieważ są szczególnie podatne na przebarwienia nawet do dwóch lat od powstania.

Najważniejsze leczenie

Leczenie blizn, także pooparzeniowych, jest procesem długotrwałym, ale przynosi dobre efekty. Najtrudniejsze w terapii są blizny zlokalizowane w miejscach, gdzie skóra podlega ciągłemu rozciąganiu, a więc np. na łokciach i kolanach. Właśnie dlatego należy o nie szczególnie zadbać.

Aby zachować ruchomość wszystkich warstw tkanek i elastyczność skóry po urazie, warto, gdy tylko rana się zasklepi, rozpocząć mobilizację blizny, polegającą na jej regularnym masowaniu. To ważne, by zacząć to robić odpowiednio wcześnie.

Wskazane jest również systematyczne aplikowanie na skórę produktów, których składniki będą działały odkażająco, łagodząco i wspomogą proces regeneracji tkanek. Jednym z takich składników jest wyciąg z cebuli, który wykazuje właściwości przeciwzapalne i bakteriobójcze, a także wpływa na spłaszczenie i rozjaśnienie blizny. W aptekach dostępne są gotowe preparaty na blizny zawierające ten leczniczy składnik.

Łagodząco działa także alantoina – związek organiczny o dowiedzionym działaniu regeneracyjnym. Ta pochodna mocznika ma właściwości nawilżające i zmiękczające. Wykazuje także działanie keratolityczne, czyli rozluźnia połączenia keratynowe w skórze, prowadząc do jej szybszego złuszczania się i pozwalając na szybsze odbudowanie się zdrowej tkanki. Alantoina zmniejsza też swędzenie skóry podczas jej gojenia się i stymuluje namnażanie się komórek.

Kolejnym ważnym w leczeniu blizn związkiem jest heparyna. Mimo że kojarzona jest głównie z działaniem przeciwzapalnym i przeciwzakrzepowym, to podawana zewnętrznie pomaga także zmniejszać wywołane przez oparzenia obrzęki. Pobudza ponadto regenerację komórek oraz umożliwia wiązanie wody w tkance blizny, co prowadzi do jej uelastycznienia.

Wszystkie te substancje czynne: heparynę sodową, alantoinę oraz płynny wyciąg z cebuli, zawiera np. preparat Contractubex - dostępny bez recepty lek OTC w postaci przezroczystego żelu. Współdziałanie zawartych w nim składników pomaga ograniczać nadmierną syntezę kolagenu, umożliwiając tworzenie się prawidłowej tkanki łącznej i ograniczając przerastanie blizny po oparzeniu. Składniki zawarte w żelu Contractubex wpływają na poprawę ukrwienia i nawilżenie tkanki w obrębie blizny, zmniejszając uczucie napięcia i świądu. Lek jest dostępny w opakowaniach 20 i 50 g.

Najlepsze efekty przyniesie rozpoczęcie terapii, gdy blizna jest jeszcze świeża, jednak warto się zająć także tymi starszymi, by je uelastycznić. Preparat należy aplikować na bliznę cienką warstwą dwa-trzy razy dziennie. Leczenie należy kontynuować aż do uzyskania pożądanego efektu, którym jest spłycenie blizny i zmniejszenie jej widoczności. Może to trwać od kilku tygodni do kilku miesięcy.

Zawarte w publikacji informacje mają charakter wyłącznie informacyjny, nie mają charakteru konsultacji medycznej ani nie mogą zastąpić konsultacji lekarza, do którego należy ostateczna decyzja o rodzaju i zakresie wdrożonego leczenia.

Contractubex żel, 1 g żelu zawiera substancje czynne: 50 IU heparyny sodowej, 100 mg wyciągu płynnego z cebuli i 10 mg alantoiny. Wskazania: Blizny ograniczające ruch, powiększone (przerostowe, obrzmiałe, o kształcie bliznowca), nieestetyczne blizny pooperacyjne, blizny po amputacjach, blizny pooparzeniowe i powypadkowe, przykurcze np. palców (przykurcz Dupuytrena), przykurcze ścięgien spowodowane urazami oraz kurczeniem się blizny. Przeciwwskazania: Nie stosować Contractubex żel w przypadku uczulenia (nadwrażliwości) na substancje czynne lub którykolwiek z pozostałych składników tego leku. Przeciwwskazaniami do zastosowania żelu są: niewyleczone rany, blizny obejmujące duże obszary skóry, uszkodzona skóra, aplikacja na błony śluzowe. Podmiot odpowiedzialny Merz Pharmaceuticals GmbH, Niemcy.

Przed użyciem zapoznaj się z treścią ulotki dołączonej do opakowania bądź skonsultuj się z lekarzem lub farmaceutą,
gdyż każdy lek niewłaściwie stosowany zagraża Twojemu życiu lub zdrowiu.