Czy wiesz, że i ty możesz ścigać się z cukrzycą?

Wróg, którego się nie docenia, zazwyczaj może wyrządzić najwięcej szkód. Na szczęście w przypadku cukrzycy jest to wróg, którego można prześcignąć, jeśli w porę zacznie się działać. Potrzeba do tego jednak konkretnych rozwiązań systemowych i skutecznych kampanii edukacyjnych, takich, jak „Razem ścigamy się z cukrzycą”. Kampanię tę wyróżnia wyjątkowa kompleksowość, bo uwzględnia ona działania zarówno do osób już dotkniętych cukrzycą, zwiększając ich kompetencje w zakresie świadomego kontrolowania choroby, jak i osób zdrowych, edukując je, jak chorobie zapobiegać. Co istotne działaniom edukacyjnym towarzyszą realizowane na masową skalę akcje bezpłatnych badań poziomu cukru we krwi, które pozwalają wykryć pierwsze symptomy choroby, i skutecznie motywują daną osobę do udania się do lekarza w celu pogłębienia. Jest to ważne, bo 1/3 chorych nie ma pojęcia o swoim stanie, a dowiadują się o chorobie dopiero wtedy, gdy trafiają do szpitala np. z zawałem.

Ile osób choruje na cukrzycę, a ile nie wie o swojej chorobie?

Liczba chorych na cukrzycę rośnie z roku na rok. W Polsce choruje na nią obecnie około 3 miliony osób – czyli więcej, niż mają mieszkańców 3 stolice Polski razem wzięte: Warszawa, Kraków i Gniezno. Ponadto szacuje się, że co trzeci chory nie jest świadomy swojej choroby, przez co jest bardziej narażony na groźne powikłania cukrzycy, które mogą prowadzić także do zgonu. Szacuje się, że już za 20 lat ok. 11% naszego społeczeństwa będzie się zmagać z tą chorobą.

Czy stać nas na ignorowanie zagrożenia?

Cukrzyca typu 2, uznana przez Światową Organizację Zdrowia za pierwszą niezakaźną pandemię, generuje ogromne koszty bezpośrednie, w postaci finansowania świadczeń
i refundacji leków, ale też i pośrednie, w formie rent czy zasiłków. Jednak pomimo dynamicznego wzrostu liczby chorych na cukrzycę, choroba ta wciąż nie może doczekać się priorytetowego traktowania w naszym kraju. Z tego powodu organizatorzy kampanii na każdym kroku podkreślają, że bez rozwiązań systemowych skuteczne ściganie się z cukrzycą na dłuższą metę nie będzie możliwe. Zwracają także uwagę na fakt, że gdy choruje jedna osoba, skutki tej choroby odczuwają także inne osoby w jej otoczeniu. Cukrzyca może bowiem prowadzić do niepełnosprawności wymagającej od bliskich stałej opieki.

Uwaga! Powikłania

Niestety - osoby chore na cukrzycę są narażone na zwiększone ryzyko wystąpienia wielu poważnych problemów zdrowotnych. Nierzadko zdarza się, że pacjent o swojej chorobie dowiaduje się w dopiero podczas hospitalizacji, spowodowanej incydentem sercowo-naczyniowym. Wpływ na to ma między innymi fakt, że osoby chore na cukrzycę są czterokrotnie bardziej narażone na powikłania kardiologiczne, w tym chorobę niedokrwienną serca,zawał mięśnia sercowego, udar mózgu oraz zgon). Na szczęście ryzyko najgroźniejszych powikłań cukrzycy można zminimalizować.

Aby skutecznie przeciwdziałać pandemii cukrzycy typu 2, powinniśmy stale prowadzić działania edukacyjne, zwłaszcza na temat powikłań choroby. Ważne jest podkreślanie, że nieleczona lub niewłaściwie prowadzona terapia Może prowadzić do poważnych komplikacji i przedwczesnej śmierci w wieku produkcyjnym. Państwo powinno zainwestować w nowoczesne leczenie, aby później nie ponosić dużo wyższych kosztów leczenia powikłań cukrzycy – komentuje Anna Śliwińska, Prezes Zarządu Głównego Polskiego Stowarzyszenia Diabetyków.

Czy cukrzycy można zapobiec?

Cukrzyca to choroba cywilizacyjna i jeden z najważniejszych problemów zdrowotnych. Większość pacjentów choruje na cukrzycę typu 2, a zachorowalność cały czas rośnie. Ma na to wpływ między innymi nieodpowiedni tryb życia, w tym brak ruchu, zła dieta i otyłość. Dodatkowe ryzyko to genetyka. Na szczęście cukrzycy typu 2 można zapobiegać – przede wszystkim przez zwiększanie społecznej świadomości na temat pozytywnych efektów zdrowego stylu życia oraz o potrzebie wykonywania profilaktycznych pomiarów glukozy (potocznie zwanych pomiarem cukru) we krwi. Cukrzyca to choroba niezwykle skomplikowana, a sukces terapii zależy w ogromnej mierze od wiedzy i samokontroli pacjenta oraz odpowiedniego, indywidualnie dostosowanego leczenia.

Ogromnie ważne w walce z cukrzycą jest ułatwienie pacjentom dostępu do nowoczesnych leków – np. leków inkretynowych oraz nowych generacji analogów insulin m.in. insuliny ultraszybko działającej. Nowoczesne terapie skutecznie normują poziom glikemii, nie powodują przyrostu masy ciała oraz zapobiegają najgroźniejszym powikłaniom sercowo-naczyniowym. Aby jednak polscy pacjenci mogli korzystać z osiągnięć współczesnej diabetologii, konieczne jest zwrócenie uwagi decydentów na narastający w niepokojącym tempie problem. Specjaliści przekonują, że zastosowanie od momentu diagnozy optymalnego leczenia u pacjentów z cukrzycą, w szczególności w oparciu o nowoczesne terapie, daje wszystkim wymierną wartość – lepszą jakość życia pacjentów, ale i redukcję kosztów cukrzycy.

Wyścig z cukrzycą trwa

W Polsce cukrzyca stanowi ogromny problem społeczny. „Razem ścigamy się z cukrzycą” (wcześniej „Ścigamy się z cukrzycą”), to kampania zainicjowana dwa lata temu przez najważniejsze organizacje pacjenckie, które dostrzegły, że cukrzyca nie jest w Polsce traktowana priorytetowo. Ich celem było nagłośnienie problemu zarówno wśród chorych, jak i zdrowych osób, również tych, które mają realny wpływ na kształtowanie polityki zdrowotnej w Polsce. Kampania ma także edukować na temat tego, że właściwa dieta i aktywność fizyczna to bardzo ważny oręż w walce z cukrzycą.

Dzięki zaangażowaniu środowisk pacjentów biorących udział w kampanii powstał Parlamentarny Zespół ds. Cukrzycy, który za swój cel obrał stworzenie długofalowej, systemowej strategii prewencji i leczenia. W ramach kampanii odbywały się także debaty
z udziałem ekspertów, pacjentów i decydentów. Tym ostatnim mierzono stężenie glukozy oraz przetestowano ich wiedzę na temat cukrzycy.

Podobne badania organizatorzy kampanii przeprowadzili we wrześniu 2018 roku, podczas XXVIII Forum Ekonomicznego w Krynicy-Zdroju. Wśród gości, którzy poddali się badaniu, znaleźli się m.in.: Minister Józefa Szczurek-Żelazko, Minister Konstanty Radziwiłł, czy Minister Elżbieta Rafalska. Wśród niemal 800 osób przebadanych podczas forum najwyższy poziom cukru wyniósł 190 mg/dL, (wynik prawidłowy – do 140 mg/dL). Analogiczne badania organizatorzy kampanii przeprowadzili także podczas 9. edycji Festiwalu Biegowego TAURON. Wśród przebadanych 1600 osób najwyższy odnotowany wynik wyniósł 280 mg/dL. Badaniom towarzyszył odbywający się równolegle bieg zainicjowany przez Towarzystwo Pomocy Dzieciom i Młodzieży z Cukrzycą, „1 km od cukrzycy”, który miał na celu zachęcenie do aktywności fizycznej, tak ważnej z punktu widzenia profilaktyki. Zwieńczeniem pracowitej jesieni były organizowane w październiku 2018 roku w Warszawie warsztaty profesjonalizujące dla liderów organizacji pacjenckich, które koncentrowały się na omówieniu roli organizacji pozarządowych w systemie ochrony zdrowia oraz pogłębieniu kompetencji liderskich.

Kampania nie zwalnia tempa. Już w najbliższym czasie planowane są kolejne działania m.in. badania cukru w wybranych ministerstwach (organizowane już po raz kolejny), warsztaty regionalne dla pacjentów oraz interdyscyplinarna debata na temat walki z cukrzycą, podczas której eksperci będą poruszać między innymi tematykę braku dostępu do nowoczesnych terapii z cukrzycą typu 2.