Nieprawidłowa praca serca może prowadzić do wielu chorób, między innymi udaru mózgu, zawału czy nadciśnienia tętniczego. Choroby układu krążenia są jednymi z najpowszechniejszych chorób cywilizacyjnych. Według danych Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) to właśnie one są główną przyczyną przedwczesnej śmierci.
Jak dbać o serce? Najważniejsze zasady
Co należy robić, by dbać o zdrowie swojego serca? Przede wszystkim trzeba:
- zdrowo się odżywiać (ograniczyć spożycie tłuszczów nasyconych oraz soli),
- uprawiać regularną aktywność fizyczną (dostosowaną do wieku oraz stanu zdrowia),
- kontrolować ciśnienie tętnicze krwi (sprawdźcie, jakie normy ciśnienia obowiązują aktualnie),
- dbać o prawidłowe stężenie cholesterolu (wartość powinna zawierać się w przedziale do 200 mg/dl),
- zrezygnować z palenia papierosów,
- ograniczyć picia alkoholu,
- unikać ekspozycji biernej na dym tytoniowy.
Profilaktyka chorób serca – jakie badania wykonać?
W przypadku podejrzenia chorób serca wskazane jest wykonanie kilku podstawowych badań diagnostycznych. „Pierwsze – badanie krwi – pozwala ocenić ogólny stan zdrowia pacjenta. EKG (elektrokardiografia) umożliwia ocenę i wykrycie nieprawidłowości pracy serca. Echo serca (echokardiografia), czyli badanie obrazowe, ocenia między innymi budowę i działanie zastawek serca. Próba wysiłkowa natomiast bada pracę serca podczas wysiłku” – wskazuje Narodowy Fundusz Zdrowia. Takie badania pozwalają określić stan pacjenta, a – co najważniejsze – wykryć choroby już na wczesnym etapie ich rozwoju.
Programy profilaktyczne chorób układu krążenia
Narodowy Fundusz Zdrowia przypomina, że pacjenci mogą korzystać z Programu Profilaktyki Chorób Układu Krążenia (ChUK), który jest dostępny w przychodniach podstawowej opieki zdrowotnej. Mogą wziąć w nim udział osoby z całego kraju. Wystarczy zgłosić chęć udziału. Program przeznaczony jest dla osób, które spełniają następujące kryteria:
- mają od 35 do 65 lat,
- nie mają cukrzycy, przewlekłej choroby nerek, rodzinnej hipercholesterolemii ani niektórych chorób układu krążenia (jeśli pacjent na nie choruje, powinien dowiedzieć się od lekarza, czy może wziąć udział w programie),
- nie korzystali wcześniej z badań w ramach tego programu w ciągu ostatnich 5 lat.
Pacjenci w ramach Narodowego Funduszu Zdrowia mogą także skorzystać z portalu dietetycznego NFZ, który oferuje wsparcie związane ze zdrowym odżywianiem. „Dostępne plany żywieniowe oparte są na zasadach diety DASH (ang. Dietary Approaches to Stop Hypertension – dieta w leczeniu i zapobieganiu nadciśnienia)” – wskazuje NFZ.
Czynniki ryzyka wystąpienia chorób serca
Mimo dostępu do lepszej diagnostyki i metod leczenia, co roku z przyczyn kardiologicznych umiera około 178 tys. Polaków. Wpływają na to czynniki związane ze stylem życia, takie jak między innymi:
- nadwaga i otyłość,
- podwyższone ciśnienie tętnicze,
- zaburzenia gospodarki lipidowej,
- stan przedcukrzycowy lub cukrzyca,
- palenie wyrobów tytoniowych,
- niska aktywność fizyczna,
- siedzący tryb życia,
- spożywanie alkoholu oraz stres.
Czytaj też:
Prof. Ponikowski: Jest przełom w zaleceniach leczenia niewydolności serca. Ważne zmiany dla pacjentówCzytaj też:
Wytyczne po kongresie ESC leczenia niewydolności serca. Komentarz prof. Piotra Hoffmana