Jak rozwija się naukowo polska kardiologia?
Prof. Anetta Undas: Z roku na rok wzmacnia się pozycja polskiej kardiologii, zwłaszcza w zakresie leczenia ostrych zespołów wieńcowych, a już od dawna mamy też wiodącą pozycję w regionie Europy Środkowo-Wschodniej. O ogromnym potencjale środowiska polskich kardiologów świadczy też sukces naszego czasopisma „Kardiologia Polska” (Polish Heart Journal).
Jakie jest miejsce „Kardiologii Polskiej” na rynku wydawniczym w 2023 roku?
W ostatnich pięciu latach czasopismo zwiększyło wskaźniki oddziaływania Impact Factor (IF) mimo dużej konkurencji i pojawienia się nowych tytułów. W 2022 roku IF „Kardiologii Polskiej” osiągnął rekordowy poziom 3,7. W tym roku mamy IF 3,3, ale nadal jesteśmy najlepszym kardiologicznym czasopismem naukowym wydawanym w Polsce. Udaje nam się utrzymać wysoką pozycję dzięki doskonałemu zespołowi kardiologów-redaktorów działów tj. prof. Grzegorz Gajos, prof. Maciej Lesiak, prof. Maciej Sterliński, prof. Katarzyna Stolarz-Skrzypek, dr hab. Mateusz Siedliński.
Warto dodać, że od 5 lat zwiększamy naszą obecność w mediach społecznościowych. Jak każde liczące się czasopismo naukowe, czasopismo ma nowoczesną stronę internetową i system edytorski połączony z systemem antyplagiatowym, co przybliża nas do standardów najlepszych czasopism zagranicznych w dziedzinie kardiologii, a także ułatwia pozyskiwanie ekspertów z Europy, USA czy Kanady jako autorów artykułów poglądowych i recenzentów zgłaszanych artykułów.
Mimo to mamy problemy finansowe. W latach 2019-2020 otrzymywaliśmy ogromne wsparcie z Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego – ponad 680 tys. zł ze środków finansujących działalność upowszechniającą naukę na lata 2019-2020. Dotacja przyznana z końcem 2022 r. wyniosła zaledwie 90 tys. zł. Konieczne stało się w marcu 2022 r. wprowadzenie opłat za przyjęcie artykułu do druku, które – w porównaniu z innymi czasopismami nawet o mniejszym IF nie są wysokie – ale wiele zmieniły. Obecnie wsparcie Polskiego Towarzystwa Kardiologicznego jest niezbędne, aby utrzymać wypracowane rozwiązania edytorskie i organizacyjne.
Naszym celem jest promowanie najwyższej jakości badań. Zespół redakcyjny zawsze zadaje sobie pytanie, co nowego, niespodziewanego albo ważnego klinicznie przynosi dany artykuł. Ostatecznie po uzyskaniu recenzji publikujemy artykuły, które mają ciekawą hipotezę badawczą, pokazują nowatorskie obserwacje oparte na solidnej metodologii, z właściwie przeprowadzoną analizę statystyczną, a tekst jest wzbogacony o ryciny i tabele. Dbając o jakość, od 2018 r. artykuły podawane są wnikliwej recenzji statystycznej oraz korekcie językowej (czasopismo wydawane jest wyłącznie w języku angielskim od 2018 r.). Ostatnie dane wskazują, że czasopismo ma duże szanse poprawić IF z 2022 i przekroczyć wynik 3,7. To tylko liczba, ale jest ważną miarą pozycji periodyku naukowego.
Za sukcesem czasopisma stoją sukcesy naukowe polskich kardiologów. Które zasługują na wyróżnienie w tym roku?
Ostatnie sukcesy polskiej kardiologii odzwierciedlone przez publikacje oryginalnych artykułów w prestiżowych czasopismach dotyczą m.in. leczenia ostrych zespołów wieńcowych oraz niewydolności serca. Tu prym wiedzie prof. Piotr Ponikowski, który jest jednym ze światowych liderów badań nad niewydolnością serca. Jego zespół publikuje w wiodących czasopismach m.in. dane na temat stosowania preparatów żelaza u chorych z niewydolnością serca i wpływie tej strategii na rokowanie. Prężnie rozwija się tematyka elektrokardiologii, w tym nowe rozwiązania w zakresie stymulacji serca – tu warto wymienić osiągnięcia prof. Marka Jastrzębskiego.
Jeśli chodzi o epidemiologię i diagnostykę zaburzeń rytmu, ciekawe artykuły publikuje zespół prof. Zbigniewa Kalarusa ze Śląskiego Centrum Chorób Serca w Zabrzu. W oparciu o finansowany przez NCBiR grant, poszerzono wiedzę na temat występowania migotania przedsionków w polskiej populacji powyżej 65. roku życia. Okazało się, że ta groźna arytmia związana z dużym ryzykiem udaru mózgu o najgorszym rokowaniu występuje u prawie 20 proc. osób w takim wieku.
Mam nadzieję, ze zbliżający się kongres PTK w Poznaniu zachęci badaczy na wczesnym etapie kariery do połączenia zainteresowań naukowych z codzienną pracą lekarza, czego owocem będą kolejne intrygujące doniesienia na łamach „Kardiologii Polskiej”.
Rozmawiała: Agnieszka Niesłuchowska