Piekące i swędzące oczy – jakie są przyczyny i jak je leczyć?

Piekące oczy doskwierają nam zazwyczaj wtedy, gdy jesteśmy niewyspani. Szczególnie jeśli dzień wcześniej do późnych godzin wieczornych siedzieliśmy przy komputerze i wpatrywaliśmy się w nienaturalne światło. Czasem jednak pieczenie oczu może wynikać z innych przyzwyczajeń, a nawet chorób.

Dlaczego oczy swędzą?

Swędzenie oczu może być spowodowane wieloma czynnikami. Najczęściej wywołują ja alergeny, a także uczulenie na roztocza kurzu domowego oraz sierść zwierząt. W takiej sytuacji, aby wyeliminować swędzenie oczu, należy rozpoznać alergen i spróbować wykluczyć go ze swojej codzienności. W innym przypadku świąd oczu może dalej nam towarzyszyć.

Niekiedy swędzenie oka jest wywołane przez ciało obce. Jeśli do oka wpadnie nam rzęsa, muszka czy paproch albo inne zanieczyszczenie, może pojawić się nieprzyjemne uczucie pieczenia czy swędzenia. Aby je wyeliminować, dobrze jest wypłukać oko, najlepiej solą fizjologiczną albo kroplami do oczu.

Swędzenie (świąd) oczu – przyczyny. Infekcje

Przyczyny swędzenia oczu mogą tkwić w infekcji. Niekiedy pieczenie oczu jest spowodowane reakcją alergiczną na pyłki czy alergeny. W takiej sytuacji pojawia się alergiczne zapalenie spojówek, zaczerwienienie oczu, obrzęk spojówek, swędzenie powiek i pieczenie oczu. Objawy są uciążliwe i utrudniają codzienne funkcjonowanie. Na swędzenie oczu spowodowane alergią zaleca się krople do oczu oraz leki przeciwhistaminowe, które pomagają złagodzić objawy choroby.

Piekące oczy mogą być też objawem infekcji, która toczy się na powierzchni oka. Infekcję mogą wywołać wirusy, grzyby lub bakterie. W takiej sytuacji na brzegach powiek może gromadzić się ropa, a w kącikach oczu można zaobserwować zbiorniki wydzieliny surowiczej. Jeśli przyczyną infekcji są bakterie, zaleca się stosowanie kropli do oczu z antybiotykiem. Pomogą również sztuczne łzy, które pozostawią ochronny film na powierzchni oka, a także okłady z czarnej herbaty oraz rumianku.

Zespół suchego oka czy alergia?

Bardzo często świąd oczu powoduje wiosenne zapalenie spojówek. Pojawia się, gdy na zewnątrz zaczynają pylić drzewa i kwiaty, a rośliny intensywnie się rozwijają. W kącikach oczu może nawet pojawić się ropa. Pomoże przemywanie oczu rumiankiem, zastosowanie kropli do oczu oraz leków przeciwhistaminowych. Aby zapobiec ciężkości powiek, dobrze jest też dbać o odpowiednią ilość snu i o to, by wyeliminować uczucie zmęczenia. Lepiej też nie obciążać dodatkowo oczu kosmetykami do makijażu czy wielogodzinną ekspozycją na ekspozycję światła niebieskiego. Długie wieczory spędzane przy laptopie trzeba zatem odłożyć na czas wyleczenia oczu.

Świąd oczu może także wynikać z zespołu suchego oka. W takiej sytuacji występują typowe objawy, do których zalicza się piekące oczy, uczucie piasku pod powiekami czy swędzące powieki. Dolegliwości nasilają się w czasie nadmiernego wytężania oczu, np. przy komputerze. Warto ograniczyć pracę i wpatrywanie się w ekran monitora (o ile to możliwe) i stosować krople nawilżające do oczu. Ulgę przyniosą również okłady z rumianku, czarnej herbaty. Jeśli objawy nie znikają, warto skorzystać z konsultacji z lekarzem.

Zazwyczaj jednak krople do oczu przynoszą ulgę. Wybierając je, dobrze jest wybierać produkty z naturalnymi składnikami, np. ekstraktem ze świetlika. Wkraplając krople do oczu, pamiętajmy, że należy stosować krople do zewnętrznego kącika, by stamtąd preparat rozlał się po gałce ocznej i przedostał się do worka spojówkowego.

Leczenie alergii

Aby zlikwidować objawy zespołu suchego oka, który powodują alergeny, należy rozpocząć leczenie alergii. Swędzenie oczu to zazwyczaj jedynie część objawów, które towarzyszą alergii. Pojawiają się również m.in. wodnisty katar, kichanie, obrzęk czy ciężkość, które mogą występować nawet wtedy, gdy mamy zamknięte powieki.

Do leczenia alergii zazwyczaj wykorzystuje się krople przeciwalergiczne, leki przeciwhistaminowe. Niekiedy konieczne jest skonsultowanie się z lekarzem specjalistą i odczulanie. U niektórych pacjentów zaleca się immunoterapię swoistą.

Piekące oczy

Najczęściej pieczenie oczu ma błahą przyczynę i wystarczy sięgnąć po preparaty bez recepty (np. krople) i zmienić swoje nawyki, by odczuć ulgę. Czasem jednak takie zabiegi są niewystarczające. Oto kilka podstawowych dolegliwości, którym towarzyszy pieczenie oczu:

• Zapalenie powiek
  charakteryzuje się łuszczącą się skórą u podstawy powiek. Choroba jest spowodowana infekcją bakteryjną. Dodatkowe objawy obejmują zaczerwienienie i obrzęk oczu.
• Suche oczy
  stan ten pojawia się, gdy kanały łzowe nie wytwarzają wystarczającej ilości łez lub łzy te mają nieprawidłowy skład. Dodatkowe objawy mogą obejmować: ból, zaczerwienienie oka, uczucie ciężkich powiek, rozmazany obraz.
• Alergie
  pieczenie oczu jest objawem towarzyszącym reakcji alergicznej. Typowymi alergenami są: kurz, pyłki, sierść, jedzenie. Dodatkowe objawy obejmują: łzawienie i zaczerwienienie oczu, problemy z widzeniem, obrzęk powiek.
• Poparzenia słoneczne
  nadmierna ekspozycja na promienie UV może doprowadzić do poparzenia oczu. Dodatkowymi objawami są: wrażliwość na światło, kłucie, nadmierne łzawienie.

Jeśli objawy są wyjątkowo intensywne i znacznie utrudniają normalne funkcjonowanie, konieczna jest wizyta u okulisty i wdrożenie odpowiedniego leczenia. W przypadku infekcji bakteryjnej nie obejdzie się bez specjalistycznej kuracji.

Niezależnie od przyczyny pieczenia, nie należy pocierać oczu – ten odruch tylko pogorszy stan oczu.

Podrażnienie skóry powiek

Piekące i swędzące oczy mogą wynikać również z podrażnienia skóry powiek. Dochodzi do tego na skutek m.in. działania promieni UV lub nadmiernej ekspozycji na słońce. Mogą je powodować także związki chemiczne, soczewki kontaktowe albo stosowane kosmetyki. Aby wykluczyć nieprzyjemne objawy, dobrze jest najpierw poznać przyczynę podrażnienia skóry powiek. Najlepiej jest zrezygnować ze stosowania dotychczasowych kosmetyków, a przy każdym wychodzeniu na zewnątrz stosować okulary przeciwsłoneczne.

Piekące oczy – domowe sposoby

Jeśli pieczenie pojawia się sporadycznie, można zastosować kilka domowych metod:

• Krople do oczu mogą zmniejszyć nieprzyjemne objawy i poprawić komfort widzenia.
• Skuteczne jest także nakładanie ciepłego kompresu na oczy. Wystarczy zanurzyć miękką ściereczkę w ciepłej wodzie i położyć na powieki.
• W przypadku pieczenia wynikającego z reakcji alergicznej pomóc mogą standardowe leki antyhistaminowe.

Piekące oczy – profilaktyka

Pieczenie, zaczerwienienie i swędzenie oczu najczęściej wynika z naszych nieprawidłowych nawyków. Im dłużej wpatrujemy się w ekrany komputerów, tym większe prawdopodobieństwo, że pojawi się ten nieprzyjemny objaw. Podczas pracy na komputerze warto co kilkanaście minut przenosić wzrok na obiekt znajdujący się w dali. Profilaktycznie można też stosować krople do oczu.

W słoneczne dni nie można zapominać o okularach przeciwsłonecznych, które skutecznie chronią oczy przed działaniem szkodliwych promieni UV. Warto też dbać o odpowiednie nawodnienie i właściwą dietę, bogatą w kwasy tłuszczowe pochodzące z ryb i siemię lniane.

Swędzące oczy i powieki – diagnostyka – kiedy iść do okulisty?

Jeśli pomimo stosowania kropli do oczu, dbania o higienę snu, w dalszym ciągu oczy swędzą, a my zmagamy się z zespołem suchego oka, warto udać się do okulisty. Jest to również niezbędne, by widzimy, że w okolicy brzegów powiek gromadzi się ropa lub pojawiają się zmiany skórne. Stany zapalne wymagają antybiotykoterapii, co szybko pomaga zwalczyć nie tylko swędzenie, ale również uczucie piasku pod powiekami.

Przedłużający się ból oczu może spowodować zapalenie spojówek albo inny stan zapalny oczu, czego nie należy lekceważyć. Wirusowe zapalenie oczu może trwać nawet do 2 tygodni, a nieleczone może przerodzić się w infekcję bakteryjną.

Czytaj też:
Opuchnięte palce u rąk - co oznaczają obrzęki rąk?