Preeklampsja, popularnie zwana zatruciem ciążowym lub stanem przedrzucawkowym, może być wynikiem nieprawidłowej implantacji i kształtowania się łożyska. Nieprawidłowo odżywione i natlenione komórki łożyska wydzielają do krwiobiegu matki wiele czynników, które wywołują w organizmie kobiety silną reakcję zapalną, prowadząc do rozwoju nadciśnienia.
Mechanizmu (szlak sygnałowy), jaki zachodzi w komórkach łożyska tylko w czasie ciąży powikłanej preeklampsją, wytypowali badacze z Uniwersytetu Medycznego w Łodzi: dr hab. n. med. Agata Sakowicz, mgr Michalina Bralewska, mgr Dominika E. Habrowska-Górczyńska, prof. dr hab. n. med. Agnieszka W. Piastowska-Ciesielska i dr hab. n. med. Tadeusz Pietrucha oraz dr inż. Bartosz Sakowicz z Politechniki Łódzkiej. Artykuł na ten temat ukazał się w International Journal of Molecular Sciences.
W ramach projektu finansowanego przez Narodowe Centrum Nauki naukowcy z Uniwersytetu Medycznego w Łodzi przeprowadzili wiele doświadczeń na komercyjnie dostępnej linii komórkowej, której komórki wywodzą się z łożyska. Analizę uzyskanych wyników przeprowadzono na Politechnice Łódzkiej. W kolejnym etapie badań naukowcy sprawdzą, jakie leki będą oddziaływać na ten szlak sygnałowy i czy można je rozważać jako terapeutyki w zapobieganiu lub leczeniu preeklampsji.
Nadciśnienie wskutek silnej reakcji zapalnej
Jak wyjaśnia dr Agata Sakowicz, mimo że pierwsze opisy objawów preeklampsji pochodzą z czasów starożytnych, to wciąż nie jest znany patomechanizm tej choroby i nie można skutecznie zapobiegać wystąpieniu tego zjawiska.
Preeklampsja dotyczy aż 5-10 proc. wszystkich kobiet ciężarnych i stanowi poważne zagrożenie dla życia matki i jej dziecka. W grupie tzw. wysokiego ryzyka są m.in. kobiety, które miały przed ciążą zdiagnozowane nadciśnienie lub cukrzycę, które ukończyły 35. rok życia, które w poprzedniej ciąży rozwinęły nadciśnienie, lub które leczą się z powodów chorób o podłożu autoimmunologicznym.
Najczęściej po 20. tygodniu powikłanej ciąży nagle wzrasta ciśnienie krwi (powyżej 140/90 mmHg) u ciężarnej kobiety dotychczas nie leczonej z powodów kardiologicznych. Z reguły pojawia się białkomocz. Lekarz może również stwierdzić zatrucie ciążowe, gdy u kobiety z nadciśnieniem stężenie kreatyniny wzrośnie powyżej 1,1 mg/dl, stężenie prób wątrobowych wzrośnie dwukrotnie powyżej górnej wartości referencyjnej, liczba płytek krwi spadnie poniżej 100 tys./mm3 lub gdy pojawią się obrzęki i zaburzenia neurologiczne.
Oby tylko zakończyło się „cesarką”
Lekarze próbują obniżać i stabilizować ciśnienie, jednak – jak przyznaje dr Sakowicz – niestety z reguły leczenie nie jest skuteczne i lekarze decydują się na wczesne rozwiązanie ciąży drogą cesarskiego cięcia, aby ratować życie kobiety i jej dziecka. Mimo to około 27 proc. dzieci umiera, a pozostałe mogą w późniejszym życiu mieć poważne konsekwencje zdrowotne.
„Dokładne poznanie patomechanizmu preeklampsji pozwoli w przyszłości zaprojektować leki, które pozwoliłyby albo na skuteczne zapobieganie występowaniu zjawiska preeklampsji albo byłyby efektywne w zwalczaniu jej objawów, pozwalając ciężarnej kobiecie na donoszenie ciąży i terminowy poród” – uważa dr Sakowicz.
W artykule zostały opisane wyniki badań przeprowadzone na komercyjnie dostępnej linii, której komórki wywodzą się z łożyska. Komórki linii HTR8/SVneo były hodowane w warunkach symulujących warunki panujące w macicy kobiety ciężarnej w czasie ciąży przebiegającej z preeklampsją.
Za publikację łączącą informatykę i nauki medyczne oraz nauki chemiczne i nauki farmaceutyczne zespół otrzyma 40 tysięcy złotych. Więcej na temat zjawiska preeklampsji i wyników uzyskach w projekcie można dowiedzieć się na tej stronie.
Karolina Duszczyk
Czytaj też:
W szpitalach w całej Polsce brakuje krwi. Czekają noworodki, dzieci i kobiety w ciążyCzytaj też:
Bardzo wczesne objawy ciąży przed miesiączką