Pomimo faktu, że globalne programy szczepień docierają obecnie do większej liczby osób niż kiedykolwiek, około 1,5 miliona dzieci wciąż umiera każdego roku z powodu chorób, którym szczepionka mogłaby zapobiec. Szczepienia są również mniej skuteczne w krajach o niskich dochodach niż w krajach o wysokich dochodach, chociaż nie jest jeszcze jasne, dlaczego.
Niemowlęta mają mniejsze rezerwy żelaza
„W Szwajcarii dzieci rodzą się z zapasami żelaza, które zwykle wystarczają na pierwsze sześć miesięcy życia” – mówi Zimmermann, profesor żywienia człowieka. „Ale w Kenii i innych krajach subsaharyjskich rezerwy żelaza u niemowląt są znacznie mniejsze, zwłaszcza u matek z anemią lub dzieci z niską masą urodzeniową”. Jest to pogarszane przez infekcje i krwawą biegunkę, a ich rezerwy żelaza często wyczerpują się po dwóch do trzech miesiący, wyjaśnia.
Ponad dwukrotnie większe ryzyko
Badanie wykazało, że ponad połowa dzieci cierpiała na anemię już w wieku 10 tygodni, a po 24 tygodniach ponad 90 procent miało niski poziom hemoglobiny i czerwonych krwinek. Korzystając z analiz statystycznych, naukowcy, kierowani przez Zimmermana, byli w stanie wykazać, co następuje: pomimo kilku szczepień ryzyko stwierdzenia braku przeciwciał ochronnych przeciwko błonicy, pneumokokom i innym patogenom we krwi 18-miesięcznych osób było większe i dwa razy wyższe u niemowląt z anemią w porównaniu z tymi, które nie były anemiczne.
W drugim badaniu naukowcy podawali proszek zawierający mikroelementy 127 niemowlętom w wieku nieco powyżej sześciu miesięcy codziennie przez cztery miesiące. U 85 z tych dzieci proszek zawierał również żelazo; pozostałe 42 dzieci nie otrzymywały dodatku żelaza. Kiedy dzieci były szczepione przeciwko odrze w wieku dziewięciu miesięcy – zgodnie z kenijskim harmonogramem szczepień – te dzieci, które otrzymały również żelazo jako suplement diety, rozwinęły silniejszą odpowiedź immunologiczną pod dwoma względami: nie tylko miały więcej przeciwciał przeciw odrze wieku 12 miesięcy, ale ich przeciwciała były również lepsze w rozpoznawaniu patogenów.
Żelazo jako suplement diety zapobiegający anemii
Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) zaleca karmienie niemowląt wyłącznie mlekiem matki przez pierwsze sześć miesięcy, aby uniknąć zakażenia chorobami przenoszonymi w zanieczyszczonej wodzie. Z tego powodu Zimmermann i jego zespół badawczy nie podawali dzieciom suplementu diety w proszku, dopóki nie osiągnęły wieku siedmiu miesięcy, chociaż większość szczepień była już generalnie podawana do tego momentu; szczepienie przeciwko odrze było jedynym wyjątkiem.
Czytaj też:
Szczepionka przeciw grypie może chronić przed poważnymi powikłaniami dotyczącymi serca i udaru