Autorzy badania, opublikowanego w JAMA Ophthalmology, zauważyli, że od momentu pojawienia się koronawirusa w Wuhan w grudniu 2019 r. niewielu pacjentów noszących na co dzień okulary zostało przyjętych do szpitala z powodu COVID-19. Aby dokładniej zbadać sprawę, zebrali dane na temat noszenia okularów od wszystkich pacjentów z COVID-19 w ramach ich historii medycznej.
Czytaj też:
„Koronawirus może zostać z nami na zawsze". Polska spółka szuka leku i szczepionki
Ochrona oczu a COVID-19
Ich małe badanie wykazało, że tylko 16 (5,8 procent) z 276 pacjentów przyjętych z powodu COVID-19 nosiło okulary przez ponad osiem godzin dziennie. Gdy ustalili, że wszyscy ci pacjenci byli krótkowzroczni, następnie sprawdzili odsetek osób z krótkowzrocznością w prowincji Hubei, gdzie znajduje się szpital.
Okazało się, że jest on znacznie większy (31,5 procent), co wskazuje, że odsetek przyjęć pacjentów z krótkowzrocznością do szpitala z COVID-19 był ponad pięć razy niższy, niż można by oczekiwać od tej populacji. To fascynująca obserwacja, ale tak jak w przypadku wszystkich pojedynczych badań, wyniki należy traktować z ostrożnością.
Chociaż ochrona oczu zawsze była ważnym elementem środków ochrony osobistej, wielkość różnicy zgłoszonej w tym badaniu budzi podejrzenia.
Nie oznacza to, że wyniki mogą nie być prawdziwe, ale raczej nie należy wprowadzać zmian behawioralnych na dużą skalę (np. noszenia okularów razem z maseczkami), dopóki nie zostaną niezależnie potwierdzone.
Czy oczy są bramą dla wirusa?
Jednym z kluczowych kroków w przypadku każdej infekcji wirusowej jest pierwsze wejście do organizmu. Podczas gdy większość naszego ciała pokryta jest barierą ochronną – skórą, która jest bardzo skuteczna w zapobieganiu przedostawaniu się wirusów lub bakterii do naszego organizmu, znacznie cieńsze „błony” pokrywają drogi oddechowe, układ pokarmowy i oczy.
Rolą tych cieńszych membran jest wpuszczanie do naszego ciała elementów zewnętrznych, takich jak tlen, żywność, a w przypadku oczu – światło. Niestety, wirusy nauczyły się wykorzystywać te punkty wejścia.
To jest powód, dla którego środki ochrony osobistej zostały zaprojektowane, aby chronić te punkty wejścia, poprzez stosowanie masek na twarz, okularów i odzieży ochronnej.
Jednakże, chociaż możemy sobie wyobrazić, że główny atak na te regiony pochodzi z cząstek wirusów przenoszonych przez powietrze w postaci aerozoli, głównym sposobem, w jaki cząsteczki wirusa docierają do tych słabych punktów, są w rzeczywistości nasze ręce. Stąd rada odnośnie COVID-19, aby często myć ręce przez 20 sekund lub dłużej i unikać dotykania twarzy.
Dlatego ma sens, że zakrywanie oczu okularami może zapewnić dodatkową ochronę, zarówno przed wirusem, który może przenosić się w oddechu innych ludzi, ale także zapobiegać dotykaniu oczu przez osoby noszące.
Rzeczywiście, już w lutym pojawiły się doniesienia o ludziach zarażonych COVID-19 przez nieodpowiednią ochronę oczu w placówkach opieki zdrowotnej. Wiadomo też, że podobne miejsca wnikania do organizmu (receptory ACE-2), preferowane przez koronawirusa, występują również w oczach.
Czytaj też:
Jak przygotować się do testu na koronawirusa? To nie takie proste!
Czy powinniśmy zacząć nosić okulary?
Krytyczną częścią interpretacji wszelkich dowodów pochodzących z badań obserwacyjnych jest pamiętanie, że korelacja (dwie rzeczy zachodzące razem) niekoniecznie oznaczają przyczynowość (jedna rzecz powoduje drugą). Aby zbadać przyczynowość, potrzebna jest teraz kontrolowana próba lub test.
W idealnym przypadku byłoby to śledzenie dwóch starannie dobranych grup osób - niektórych noszących okulary, a innych bez okularów - aby zobaczyć, która grupa częściej zaraża. Dowody z takiego kontrolowanego badania zawsze będą znacznie silniejsze niż dowody z badań obserwacyjnych, takich jak te przedstawione w ostatnim artykule.
Należy również zauważyć, że autorzy tego badania wymienili szereg słabych punktów. Przypomnijmy, że było to bardzo małe badanie przeprowadzone tylko w jednym miejscu.
Dane naukowców dotyczące populacji ogólnej pochodzą ze znacznie wcześniejszych badań na próbie, która nie była dokładnie dopasowana (pod względem wieku, demografii i innych czynników) do próby przyjętej do szpitala z COVID-19. I nie można było zagwarantować, że wszyscy ludzie z krótkowzrocznością w ogólnej populacji również nosili okulary dłużej niż osiem godzin dziennie.
Więc chociaż to nowe badanie jest bardzo interesujące, istnieje wiele powodów, aby być ostrożnym w stosunku do tego wyniku. Z pewnością potrzebujemy więcej danych, zanim będziemy mogli udzielić jakiejkolwiek porady dotyczącej noszenia okularów razem z maseczkami.
Czytaj też:
Szczepionka na koronawirusa. Jak długo będzie chronić przed COVID-19?