Po bardziej i mniej skomplikowanych operacjach w początkowej fazie gojenia się rany możemy liczyć na fachową opiekę w szpitalu. Lekarz zakłada szwy, które zapobiegają rozchodzeniu się brzegów rany. Pielęgniarka regularnie przemywa ranę i zmienia opatrunki. W przypadku ran w okolicach stawów lekarz może zalecić też odpowiednie ćwiczenia, które zniwelują ryzyko powstania przykurczów i zwiększą ruchomość. Jednak po powrocie do domu to my musimy dopilnować, by proces gojenia blizn przebiegał prawidłowo i nie miał dla nas negatywnych konsekwencji w przyszłości.
A jak właściwie wygląda prawidłowy proces tworzenia się blizny? Rozpoczyna się on zazwyczaj w ciągu pierwszej doby od powstania rany. Naczynia włosowate zwiększają swoją przepuszczalność, co w efekcie prowadzi do przekrwienia tkanki w okolicach nacięcia. Rana wypełnia się skrzepem krwi, a następnie powstaje nad nią strup. Po siedmiu dniach rozpoczyna się proces oczyszczania, obumarłe komórki zostają usunięte przez makrofagi (czyli komórki żerne, które odgrywają kluczową rolę w procesie gojenia ran). Organizm zaczyna produkować kolagen, a następnie stopniowo tworzy się nabłonek. Najczęściej na tym etapie odpada też strup.
Często procesowi tworzenia się blizny towarzyszy uczucie swędzenia. Objaw ten jest zupełnie naturalny i nie powinien nas niepokoić. Swędzenie może powodować histamina, czyli hormon tkankowy, który znacznie przyśpiesza regenerację skóry.
Zaburzenia w procesie gojenia się ran
Jak wygląda prawidłowo zagojona blizna? Przede wszystkim nie powinna mieć wypukłości, jest za to miękka w dotyku i elastyczna. Ma zazwyczaj jaśniejszy kolor od skóry. Jeśli pojawiają się problemy takie, jak m.in. przykurcz czy intensywne uczucie ściągania skóry, może to być sygnał, że blizny goją się nieprawidłowo.
Niestety, na proces gojenia się świeżej blizny wpływają negatywnie różne czynniki, takie jak, na przykład, niespodziewane podrażnienia rany czy szkodliwe działanie promieni UV. Nieprawidłowa pielęgnacja, a także dziedziczne skłonności mogą przyczynić się do powstania blizn, które są bardziej widoczne na naszej skórze. Czasami w miejscu rany tworzą się na przykład bliznowce (keloidy). Są to zgrubiałe i przerośnięte zmiany skórne, które wyglądem przypominają narośl. Pojawiają się w miejscu dawnego urazu w wyniku nadmiernej produkcji kolagenu.
O prawidłową pielęgnację świeżej blizny muszą zadbać szczególnie osoby, u których występują dziedziczne skłonności do bliznowców, a także osoby młode, u których zazwyczaj na tym etapie życia produkcja kolagenu jest naturalnie zwiększona.
Innym powszechnym problemem są blizny przerostowe. Powstają one w wyniku nieprawidłowego odkładania się włókien kolagenowych w trakcie gojenia rany. Zazwyczaj mają czerwony kolor, są twarde i wypukłe. Nieestetyczny wygląd to jednak najmniejszy problem. Blizny tego typu mogą ograniczać elastyczność otaczających je tkanek i tym samym powodują znaczny dyskomfort.
Blizny mogą być przyczyną problemów zdrowotnych
Zazwyczaj myślimy o bliznach jedynie w kontekście problemów estetycznych. Zapominamy jednak o tym, że blizny mogą też wywoływać dolegliwości bólowe pojawiające w różnych częściach naszego organizmu. Warto wiedzieć o tym, że blizny wpływają nie tylko na skórę właściwą. Bezpośrednio oddziałują również na tkankę tłuszczową, kostną oraz mięśniową. Mogą też wywierać wpływ na prawidłowe działanie powięzi.
Często wydaje nam się, że blizny są zawsze widoczne na skórze. Występują jednak również blizny ukryte, które mogą pojawić się m.in. jako skutek różnego typu skręceń i zwichnięć. Zarówno blizny widoczne, jak i ukryte niekorzystnie wpływają na ruchomość skóry, w konsekwencji pojawia się dyskomfort, ból oraz napięcia. Blizny ukryte zrastają się czasami z innymi tkankami, doprowadzając do dotkliwych naprężeń obejmujących tkanki, powięzi i mięśnie. I tak w przypadku operacji wycięcia wyrostka lub woreczka żółciowego może dojść do problemów z ruchomością z powodu nieprawidłowo zrastających się i przesuwających się względem siebie tkanek podskórnych, które również podlegają procesowi bliznowacenia.
W przypadku takiej diagnozy warto sięgnąć po pomoc fizjoterapeuty. Dzięki odpowiednio dobranym metodom można rozluźnić napięcie w ciele, zwiększyć ruchomość tkanek i tym samym ograniczyć dyskomfort. Duże znaczenie ma odpowiedni moment. Musimy poczekać, aż blizna się zagoi, a zaczerwienienie zniknie. Rozpoczęta zbyt wcześnie fizjoterapia może skutkować pojawieniem się bliznowca. Aby ograniczyć ryzyko wystąpienia tego problemu, najlepiej jak najwcześniej zwrócić uwagę na odpowiednią pielęgnację gojącej się rany.
Kompleksowa opieka
Aby zapobiec powstaniu nieestetycznej blizny warto starannie zatroszczyć się o miejsce rany. Pamiętajmy o tym, by stosować się do zaleceń lekarza. Prawidłowe oczyszczanie rany, korzystanie ze środków antyseptycznych oraz systematyczne wymienianie jałowych opatrunków to podstawa. Unikajmy podrażnienia miejsca rany. Zakładajmy luźne ubrania, które przepuszczają powietrze. Tym samym unikniemy bolesnych obtarć.
Bardzo ważne jest to, by odpowiednio chronić bliznę przed światłem słonecznym. Dzięki temu możemy skutecznie zapobiec nieestetycznym przebarwieniom. Jeśli blizna jest świeża, kategorycznie powinniśmy zrezygnować z opalania się oraz z wizyt w solarium. Pamiętajmy o tym, by przed wyjściem z domu na spacer stosować filtry przeciwsłoneczne.
Od razu po wygojeniu się rany, odpadnięciu strupków możemy natomiast sięgnąć po żel np. Contractubex®, który pomoże nam odpowiednio zaopiekować się bliznami. To lek dostępny bez recepty. Możemy stosować go do leczenia blizn różnego pochodzenia, zarówno tych, które powstały po zabiegach chirurgicznych, jak i tych po oparzeniach i urazach. Preparat zawiera substancje czynne takie jak heparyna, wyciąg z cebuli i alantoina, które wspomagają proces gojenia się skóry, wpływają na zmiękczenie blizny, zmniejszenie obrzęku i dyskomfortu. Zwiększają też elastyczność i sprężystość formującej się tkanki.
Co więcej, wyciąg z cebuli wykazuje właściwości przeciwzapalne i bakteriobójcze. Zapobiega tworzeniu się nadmiernej tkanki blizny. Heparyna zmiękcza bliznę i niweluje obrzęki. Pobudza regenerację komórek, może też wiązać wodę w tkance blizny. Alantoina pobudza powstawanie blizny, podobnie jak heparyna ma działanie zmiękczające. Dodatkowo łagodzi uczucie pieczenia.
Wiele osób zastanawia się, kiedy włączyć lek na blizny do codziennej pielęgnacji. Możemy zrobić to już po zdjęciu szwów, a dokładniej po tym, jak odpadną strupki, a z okolicy blizny nie sączą się żadne płyny. Nakładamy preparat od środka blizny aż do jej brzegów. Następnie delikatnie wcieramy żel, aż do jego zupełnego wchłonięcia.
Preparat przeznaczony jest do codziennego stosowania. Został wyprodukowany na bazie wody, dzięki czemu nie jest tłusty i nie pobrudzi ubrań.
Zawarte w publikacji informacje mają charakter wyłącznie informacyjny, nie mają charakteru konsultacji medycznej i nie mogą zastąpić konsultacji lekarza, do którego należy ostateczna decyzja o rodzaju i zakresie wdrożonego leczenia.
Contractubex żel, 1 g żelu zawiera substancje czynne: 50 IU heparyny sodowej, 100 mg wyciągu płynnego z cebuli i 10 mg alantoiny. Wskazania: Blizny ograniczające ruch, powiększone (przerostowe, obrzmiałe, o kształcie bliznowca), nieestetyczne blizny pooperacyjne, blizny po amputacjach, blizny pooparzeniowe i powypadkowe, przykurcze np. palców (przykurcz Dupuytrena), przykurcze ścięgien spowodowane urazami oraz kurczeniem się blizny. Przeciwwskazania: Nie stosować Contractubex żel w przypadku uczulenia (nadwrażliwości) na substancje czynne lub którykolwiek z pozostałych składników tego leku. Przeciwwskazaniami do zastosowania żelu są: niewyleczone rany, blizny obejmujące duże obszary skóry, uszkodzona skóra, aplikacja na błony śluzowe. Przed użyciem zapoznaj się z treścią ulotki dołączonej do opakowania bądź skonsultuj się z lekarzem lub farmaceutą, gdyż każdy lek niewłaściwie stosowany zagraża Twojemu życiu lub zdrowiu. Podmiot odpowiedzialny Merz Pharmaceuticals GmbH, Niemcy
Przed użyciem zapoznaj się z treścią ulotki dołączonej do opakowania bądź skonsultuj się z lekarzem lub farmaceutą,
gdyż każdy lek niewłaściwie stosowany zagraża Twojemu życiu lub zdrowiu.