Wstrząs mózgu to przemijające zaburzenie w funkcjonowaniu mózgu, będące następstwem urazu. Może on pojawić się w wyniku urazu głowy (upadek, uderzenie), silnego szarpnięcia np. podczas wypadku samochodowego, a także w wyniku uprawiania niektórych sportów (sporty walki, sporty zimowe, sporty wodne).
Co to jest wstrząśnienie mózgu?
Wstrząśnienie mózgu jest zaliczane do lekkich urazów głowy i w większości przypadków nie jest przyczyną późniejszych problemów zdrowotnych. Uraz ten nie powoduje szkód w układzie nerwowym, choć daje objawy kojarzone z jego nieprawidłowym funkcjonowaniem.
Wstrząs mózgu – przyczyny
Do wstrząśnienia mózgu może dojść na skutek wielu zdarzeń. Najczęściej są to upadki i uderzenia w głowę, gwałtowne szarpnięcia głową np. obserwowane w czasie nagłego hamowania oraz wypadków komunikacyjnych, a także silne „podskoki” w czasie ekstremalnej jazdy na rowerze, nartach lub podczas np. jazdy konnej. Trzeba wiedzieć, że kask nie chroni w 100 procentach przed wstrząśnieniem mózgu i może do niego dojść także, gdy uprawiamy sport, korzystając z najlepszych akcesoriów ochronnych.
Do wstrząśnienia mózgu może dojść także w czasie uprawiania sportów wodnych np. jazdy na nartach wodnych, skoków do wody, jazdy na skuterze itp.
Ważne: wstrząśnienie mózgu może wystąpić także po z pozoru niegroźnych urazach i upadkach, które bardzo często zdarzają się stawiającym pierwsze kroki dzieciom. W przypadku dzieci każdy uraz głowy warto skonsultować z lekarzem, który najpewniej zaleci obserwację dziecka i udanie się z nim na ostry dyżur, jeżeli wystąpią niepokojące objawy.
Objawy wstrząśnienia mózgu
Jednym z głównych objawów wstrząśnienia mózgu jest chwilowa utrata przytomności oraz niepamiętanie tego, co wydarzyło się bezpośrednio przed wystąpieniem urazu; w niektórych przypadkach wstrząśnienie mózgu nie powoduje utraty przytomności, co może spowodować, że zbagatelizujemy późniejsze objawy tej dolegliwości.
Typowe wstrząśnienie mózgu powoduje także:
-
ból i zawroty głowy,
-
splątanie, dezorientację oraz problemy z koncentracją,
-
nudności i wymioty,
- kłopoty z równowagą,
- uczucie osłabienia oraz wzmożoną senność,
-
zaburzenia mowy, problemy z formułowaniem poprawnych zdań.
Powyższe objawy wstrząśnienia mózgu nie muszą wystąpić zaraz po urazie; czasami pojawiają się na kilka, kilkanaście godzin po doznanym upadku, uderzeniu w głowę itp. i mogą z różnym nasileniem, dokuczać nawet przez kilka tygodni.
Oprócz typowych, opisanych powyżej, objawów wstrząśnienia mózgu mogą wystąpić także zaburzenia emocjonalne, chwiejność nastrojów, agresja, bezsenność, bełkotliwa mowa, a także (w skrajnych przypadkach) zaburzenia osobowości.
Ciężkie powikłania po wstrząśnieniu mózgu zdarzają się przede wszystkim w przypadku częstych urazów, na które narażeni są m.in. bokserzy; u większości osób, które doznały wstrząśnienia mózgu, nie obserwuje się powikłań.
Wstrząśnienie mózgu – pierwsza pomoc
Jeżeli jesteśmy świadkami wypadku i podejrzewamy, że mogło dojść do wstrząśnienia mózgu (nastąpiła chwilowa utrata przytomności), należy jak najszybciej wezwać pogotowie oraz ułożyć poszkodowaną osobę w pozycji bocznej ustalonej; poszkodowanego nie układamy na boku, gdy mogło dojść do urazu kręgosłupa np. w wyniku niefortunnego skoku do wody lub uderzenia częścią potyliczną o twarde podłoże np. krawężnik. W razie wątpliwości, z jakim urazem mamy do czynienia, niezbędnych instrukcji udzieli nam dyspozytor medyczny.
W przypadku, gdy osoba poszkodowana ma rany głowy, trzeba ją opatrzyć, tamując krwawienie np. jałową gazą.
Należy pamiętać, że w przypadku każdego urazu głowy, po którym wystąpiła utrata przytomności, trzeba skonsultować się z lekarzem. Wstrząśnienia mózgu nie można bagatelizować, bo choć najczęściej nie powoduje ono żadnych powikłań, może mu towarzyszyć także inne urazy np. krwawienie do mózgu, uszkodzenie czaszki, uszkodzenie kręgosłupa, a nie zawsze dają one o sobie znać bezpośrednio po urazie.
Czytaj też:
Jak się zachować, kiedy jesteśmy świadkami wypadku?