Kolonoskopia uważana jest za jedno z mniej przyjemnych badań. Ma to związek m.in., z tym że wykonuje się ją przez odbyt, co samo w sobie jest przede wszystkim krępujące. Pacjenci obawiają się kolonoskopii z wielu powodów, jednak dobre przygotowanie do zabiegu oraz nastawienie mogą znacząco wpłynąć na jego przebieg.
Co to jest kolonoskopia?
Kolonoskopia jest badaniem, które pozwala ocenić zdrowie jelita grubego. Zalecana się jej wykonanie po ukończeniu 50. roku życia, jednak w niektórych przypadkach powinno się wykonać kolonoskopię dużo wcześniej – chodzi tutaj o osoby, w których rodzinie występowały przypadku nowotworu jelita grubego.
Kolonoskopia jest badaniem, w którym wykorzystuje się zakończony kamerą endoskop. Przeprowadza się ją w celu oceny stanu dolnego odcinka przewodu pokarmowego, czyli mającego około 1,5 metra długości jelita grubego. Badanie to jest najlepszym sposobem na wczesne wykrycie zmian nowotworowych oraz innych schorzeń, które przez długi czas mogą przebiegać bezobjawowo. Warto wiedzieć, że wcześnie wykryty nowotwór jelita grubego można wyleczyć, jednak nadal schorzenie to diagnozuje się w momencie, gdy choroba jest w zaawansowanym stadium, co zmniejsza szansę na wyzdrowienie. Dlatego właśnie trzeba się badać, nawet gdy badanie może wiązać się ze skrępowaniem lub innym dyskomfortem.
W przypadku osób, które obawiają się kolonoskopii lub związany z nią stres jest na tyle duży, że mógłby wpłynąć na przebieg badania, można wykonać endoskopię dolnego odcinka przewodu pokarmowego pod narkozą; standardowo stosuje się znieczulenie miejscowe.
Czytaj też:
Zaproszenie na bezpłatną kolonoskopię. W czyjej skrzynce się pojawi?
Kiedy trzeba wykonać kolonoskopię?
Kolonoskopię wykonuje się u osób po 50. roku życia i stanowi ona ważną część profilaktyki nowotworu jelita grubego. Innym wskazaniem do kolonoskopii jest występowanie dolegliwości zdrowotnych i objawów, które mogą wskazywać na choroby zapalne jelit oraz zaburzenia wchłaniania substancji ożywczych. Wskazaniem do kolonoskopii mogą być nawracające biegunki, zaparcia, problemy z wypróżnianiem się oraz anemia i inne schorzenia, które powstają wskutek niedoborów substancji odżywczych.
Jak przebiega kolonoskopia?
Kolonoskopia polega na wprowadzeniu do jelita grubego specjalnie przystosowanego do wykonywania tego badania endoskopu. Endoskop wprowadzany jest przez odbyt po wcześniejszym badaniu fizykalnym oraz znieczuleniu miejscowym.
W czasie wykonywania badania do jelita grubego wprowadzane jest powietrze, dzięki któremu światło jelita ulega poszerzeniu i można ocenić stan dolnego odcinka układu pokarmowego oraz wykryć ewentualne zmiany chorobowe. Badanie trwa najczęściej kilkadziesiąt minut; podczas kolonoskopii lekarz może stwierdzić niepokojące zmiany w jelicie, jak i pobrać próbki tkanek do badań histopatologicznych.
Jak przygotować się do kolonoskopii?
Kolonoskopia wymaga wcześniejszego przygotowania organizmu, które należy rozpocząć już na tydzień przed terminem badania. Ma to na celu oczyszczenie jelita ze złogów, które mogą utrudniać ocenę zdrowia śluzówki.
Przygotowanie do kolonoskopii obejmuje:
-
rezygnację ze spożywania owoców zawierających pestki np. truskawek, malin i poziomek na minimum 7 dni przed badaniem;
-
rezygnację ze spożywania produktów pełnoziarnistych na minimum 7 dni przed badaniem;
-
rezygnację ze spożywania produktów zawierających nasiona i pestki np. płatków muesli oraz pieczywa z ziarnami itp. na minimum 7 dni przed terminem badania;
-
rezygnację ze spożywania buraków czerwonych, intensywnie czerwonych owoców oraz soków, które mogą barwić ściany jelita na minimum 7 dni przed badaniem;
- przejście na płynną dietę na 3 dni przed dniem wykonania kolonoskopii – dieta musi być lekkostrawna i nie może uwzględniać np. produktów mięsnych.
Dzień przed kolonoskopią konieczne jest dokładne oczyszczenie jelita za pomocą środków przeczyszczających. Osoby, które zostały skierowane na badanie, powinny otrzymać zwolnienie lekarskie na dzień poprzedzający badanie, aby mogły przyjąć zalecone środki przeczyszczające. W celu skuteczniejszego oczyszczenia jelit i uniknięcia spowodowanego biegunką odwodniania trzeba zwiększyć ilość wypijanej wody do około 3 litrów na dobę. Na badanie należy zgłosić się na czczo, co oznacza, że minimum przez 12 godzin przed kolonoskopią nie można nic jeść (także pokarmów płynnych), ale dopuszczone jest picie niegazowanej wody.