Wraz z początkiem ciepłych dni coraz więcej osób decyduje się na to, by spędzić czas na łonie natury. To jednak wiąże się z pewnym ryzykiem. Chodzi o kleszcze, które można spotkać wszędzie tam, gdzie jest ciepło i wilgotno, a także występują krzaki, liście, trawy czy niewysokie drzewa. Te pajęczaki najbardziej aktywne są od wiosny do wczesnej jesieni. Kleszcze, choć są niewielkich rozmiarów, to budzą strach. Wynika to z faktu, że mogą przenosić różne choroby odkleszczowe, w tym boreliozę. Dlatego warto używać preparatów na kleszcze., by skutecznie odstraszyć te pasożyty.
Jak wygląda ugryzienie kleszcza?
Sam kleszcz jest mniej więcej wielkości główki od szpilki (nieco ponad 1,5 mm), jednak po najedzeniu się zwiększa swój rozmiar aż kilkukrotnie. Jest to pajęczak, który żywi się krwią ludzi i zwierząt. Są miejsca na ciele człowieka, które kleszcze lubią najbardziej, dlatego to właśnie je należy dokładnie obejrzeć po każdym spacerze. Kleszcze najczęściej atakują te miejsca, które uznawane są za bardzo delikatne, czyli obszary za uszami, zgięcia stawów, pachwiny. Samo ugryzienie przez kleszcza nie boli, jednak może być niebezpieczne. W większości przypadków w miejscu ugryzienia pojawia się niewielki, zaczerwieniony guzek. Czasami bywa on swędzący, a wielkość zmiany nie przekracza 5 cm średnicy. W takiej sytuacji możemy mówić o odczynie alergicznym lub innym stanie zapalnym. Występuje on bezpośrednio po ugryzieniu kleszcza. Taka zmiana znika po kilku dniach i nie jest oznaką boreliozy. Ważne jest jednak, by obserwować wygląd skóry i swoje samopoczucie po ugryzieniu.
Kiedy ugryzienie kleszcza jest niebezpieczne?
Po ugryzieniu kleszcza może pojawić się też inna zmiana, która powinna nas zaniepokoić. Mowa o odczynie w miejscu ugryzienia, który określa się jako rumień wędrujący. Pojawia się on we wczesnych stadiach boreliozy. Jest to zmiana o kształcie owalnym, która powiększa się wraz z upływającym czasem. Zazwyczaj ma kształt obrączkowaty. Rumień ma średnicę powyżej 5 cm. Niekiedy można zauważyć też przejaśnienia w środku, a całość przypomina tarczę strzelniczą. W środku znajduje się plamka po ukąszeniu kleszcza, później widoczny jest blady okrąg niezmienionej skóry, a na zewnątrz czerwona obręcz, która z każdym dniem staje się coraz większa.
Taki rumień najczęściej pojawia się po kilku dniach (zazwyczaj w okolicach 7 dnia) od ukąszenia przez kleszcza zakażonego tą chorobą. Taka zmiana występuje u 50-70 procent osób zakażonych, jednak nie u każdego. Jeśli zauważymy u siebie taką charakterystyczną zmianę po ugryzieniu kleszcza – koniecznie należy zgłosić się do lekarza. Rumień wędrujący utrzymuje się na skórze zazwyczaj przez 3-4 tygodnie i znika bez leczenia (zdarza się, że bywa niezauważony).
Rumieniowi mogą towarzyszyć objawy grypopodobne:
- zmęczenie,
- bóle głowy,
- gorączka,
- uczucie rozbicia,
- bóle mięśniowe i stawowe,
- powiększenie węzłów chłonnych,
- senność.
Bardzo rzadko zdarza się (jedynie około 2 procent przypadków), że do 2 miesięcy po ugryzieniu kleszcza pojawia się nietypowa zmiana w postaci czerwono-sinego guzka. Jest on umiejscowiony na brodawce sutkowej, płatku ucha lub mosznie. Wtedy też należy zrobić badanie krwi na obecność przeciwciał w kierunku boreliozy.
Borelioza – choroba przenoszona przez kleszcze
Borelioza jest wieloukładową chorobą zapalną przenoszoną przez kleszcze. Rumień po ugryzieniu kleszcza nie pojawia się u każdego zakażonego boreliozą pacjenta, jednak jego brak wcale nie oznacza, że nie doszło do zakażenia. Później mogą wystąpić symptomy neurologiczne, a także zajęcia stawów czy mięśnia serca. Zaburzenia mogą się na siebie nakładać lub dotyczyć tych układów pojedynczo. Objawy tej choroby są dość niejednoznaczne i zróżnicowane, dlatego często występują trudności w jej rozpoznaniu.
Tę chorobę dzieli się na trzy etapy: boreliozę wczesną, boreliozę wczesną rozsianą i boreliozę późną (przewlekłą). Każdemu z tych etapów przypisuje się konkretne symptomy, jednak mogą one występować też jednocześnie. Co więcej, borelioza może objawić się też dopiero w swoim najbardziej zaawansowanym stadium. Według danych epidemiologicznych w Polsce obserwuje się stały wzrost zachorowalności na boreliozę. Jeśli ktoś podejrzewa ją u siebie – koniecznie powinien zgłosić się do lekarza, który zleci odpowiednie badania w kierunku jej rozpoznania.
Czytaj też:
Czujesz mrowienie w okolicach rąk lub nóg? To może być objaw boreliozyCzytaj też:
Dwukrotnie więcej przypadków boreliozy. Specjaliści: Kleszcze są nawet w miastach