Obrzeżek gołębień (obrzeżek gołębi, kleszcz ptasi, pluskwa ptasia) jest znacznie większy od kleszczy z rodziny Ixodes. Jego charakterystyczny, jajowaty, zwężający się w kierunku głowy korpus ma jasnobrązowy lub szary kolor oraz dobrze widoczny wzór, który przypomina swoim wyglądem plątaninę korytarzy. Ugryzienie obrzeżka jest wyjątkowo bolesne, trudno się goi i może zakończyć się poważnymi problemami zdrowotnymi.
Czytaj też:
Naukowcy odkryli nowy rodzaj alergii. Przyczyna? Stworzenia podobne do kleszczy
Obrzeżek gołębień – to musisz o nim wiedzieć…
Obrzeżek gołębień swoim wyglądem nieco przypomina pluskwę. Ma podobny kształt, jednak można odróżnić go po bardziej płaskim korpusie, który ma wywinięte ku górze brzegi. Pajęczak ten ma 4 pary odnóży; korpus obrzeżka może mieć nawet 10 mm długości i 7 mm szerokości, co sprawia, że nietrudno przeoczyć go na skórze. Nie oznacza to jednak, że obrzeżki są łatwymi przeciwnikami. Pajęczaki te za dnia ukrywają się w szczelinach podłóg, ścian oraz ram okiennych, a nocą wyruszają na żer, szukając niczego nieświadomych ofiar. Najczęściej atakują gołębie i inne ptactwo, jednak w okresie braku dostępu do krwi ich podstawowych żywicieli, atakują m.in. ludzi. Gniazdujące w naszym najbliższym otoczeniu ptaki sprawiają, że obrzeżki często zalęgają się w domach i mieszkaniach. Zwykle na swoje mieszkania wybierają strychy, poddasza, pomieszczenia gospodarcze, stodoły, gołębniki oraz kurniki, jednak pojawiające się na naszych parapetach, balkonach i tarasach ptaki mogą sprawić, że poprzez otwarte okna pajęczaki dostaną się do wnętrza naszych mieszkań i domów. Wówczas możemy mieć spore problemy, bo obrzeżki dość szybko zwiększają swoją liczebność. Samica składa jednorazowo do 50 jaj, z których wykluwają się mające 3 pary odnóży larwy. Po tygodniu larwy przeobrażają się w nimfy, które wyglądem przypominają dorosłe osobniki.
Ważne: ślina obrzeżków jest silnym alergenem, dlatego w miejscu ukąszenia występuje spora opuchlizna oraz odczyn zapalny. W przypadku alergików ugryzienie obrzeżka może doprowadzić nawet do śmierci - takie ryzyko zachodzi, gdy pajęczak ugryzie w twarz lub szyję, powodując dużą opuchliznę jamy nosowo-gardłowej lub krtani i tchawicy.
Larwy obrzeżków mogą pasożytować na ciele człowieka do kilku dni. Dorosłe osobniki zaspokajają głód w kilka godzin, więc początkowe objawy ich ukąszenia można pomylić z nocnym ukąszeniem komara lub meszki, bo nie widzimy przyczepionego do naszej skóry pajęczaka. Po najedzeniu się krwią obrzeżki spokojnie udają się na sjestę w szczelinach podłóg, ścian oraz w inne ciemne i niedostępne dla człowieka miejsca.
Poza sezonem żerowania, który trwa od wiosny do jesieni, obrzeżki stają się mniej aktywne, co nie znaczy, że nam nie zagrażają. Jeżeli zagnieżdżą się w domu, to ze względu na wysoką temperaturę otoczenia często atakują także zimą. Bez pożywania mogą przetrwać nawet kilka lat.
Czytaj też:
Czy komary mogą przenosić koronawirusa?
Obrzeżek gołębień – objawy ugryzienia
Ugryzienie obrzeżka powoduje silny świąd, zaczerwienie oraz opuchliznę. W miejscu ugryzienia może pozostać krwawy ślad lub niewielki pęcherzyk. Silnie alergizująca ślina tych pajęczaków często powoduje odczyn zapalny. Opuchlizna nie obejmuje jedynie niewielkiego fragmentu skóry wokół miejsca ugryzienia; często atak obrzeżka sprawia, że puchnie cała kończyna, twarz lub inny fragment ciała. W wielu przypadkach miejscowemu odczynowi zapalnemu towarzyszą dodatkowe objawy m.in.:
- gorączka,
- ból głowy,
- zawroty głowy,
- dolegliwości ze strony układu pokarmowego,
- powiększenie węzłów chłonnych,
- osłabienie i ogólne złe samopoczucie,
- pulsujący ból w miejscu ugryzienia,
- zaburzenia wzroku,
- zaburzenia słuchu,
- duszności i świsty oskrzelowe,
- atak astmy.
Miejsce ugryzienia może być widoczne na skórze nawet przez kilkanaście miesięcy. Okresowo mogą także nawracać nieprzyjemne dolegliwości np. kłujący ból, świąd i pieczenie skóry.
W skrajnych przypadkach ugryzienie obrzeżka może spowodować wstrząs anafilaktyczny, który zagraża przede wszystkim alergikom oraz małym dzieciom.
Czy obrzeżek gołębień przenosi choroby?
Obrzeżek gołębień może być nosicielem kilku poważnych chorób. Możemy znaleźć informacje, że jest on nosicielem boreliozy, jednak zdaniem niektórych wirusologów boreliozą możemy zarazić się jedynie od kleszczy z rodzaju Ixodes. Nie zmienia to faktu, iż ugryzienie obrzeżka może doprowadzić do zakażenia kozią grypą (gorączka Q), babeszjozą, kleszczowym zapaleniem mózgu i paradurem gołębim.
Czytaj też:
Sezon na kleszcze trwa. Wszystko, co trzeba wiedzieć, by nam nie zaszkodziły