Leki są przetwarzane w wątrobie i jelicie cienkim przez wyspecjalizowaną grupę białek zwaną cytochromem P450 (CYP). CYP rozkładają leki, zmniejszając poziom wielu z nich we krwi. Grejpfrut i kilku jego bliskich krewnych, takich jak pomarańcze z Sewilli, tangelo i pomelo zawierają klasę chemikaliów zwanych furanokumarynami.
Furanokumaryny zakłócają normalną funkcję CYP. Badania pokazują, że zwiększają one poziom ponad 85 leków we krwi. Spowalniając sposób, w jaki CYP normalnie rozkładają leki w jelitach i wątrobie, grejpfruty mogą nasilać działania niepożądane tych leków. Warto wiedzieć, że:
- Wystarczy jeden grejpfrut lub szklanka soku grejpfrutowego, aby zmienić wpływ leków na twój organizm
- Zdolność grejpfruta do wpływania na leki utrzymuje się przez 1-3 dni
- W przypadku niewielkiej liczby leków działanie grejpfruta może być poważne.
Mając to na uwadze, poniżej znajdziesz szczegółowe informacje o lekach, które mogą wchodzić w interakcje z grejpfrutem, sklasyfikowanych według zastosowania.
Czytaj też:
Czy picie kawy jest bezpieczne, kiedy jesteś chory? Zaskakująca wiadomość ze świata nauki
Niektóre leki przeciwcholesterolowe
Grejpfrut wpływa na niektóre leki przeciwcholesterolowe zwane statynami. Statyny działają poprzez ograniczenie naturalnej produkcji cholesterolu. Poprawiają profil lipoprotein we krwi i zmniejszają liczbę zgonów z powodu chorób serca u pacjentów z grupy ryzyka.
Statyny mogą powodować rabdomiolizę lub rozpad tkanki mięśniowej. Prowadzi to do osłabienia mięśni, bólu, a czasami do uszkodzenia nerek. Grejpfrut znacznie zwiększa poziom trzech popularnych statyn we krwi, zwiększając ryzyko rabdomiolizy. Są to: atorwastatyna, lowastatyna i symwastatyna.
Jedno z badań wykazało, że picie szklanki soku grejpfrutowego z symwastatyną lub lowastatyną zwiększa poziom tych statyn we krwi o 260%. Alternatywy: prawastatyna, rosuwastatyna i fluwastatyna nie wchodzą w interakcje z grejpfrutem.
Niektóre leki na nadciśnienie
Grejpfrut nie wpływa na większość rodzajów leków na nadciśnienie. Należy jednak ostrożnie stosować następujące cztery leki na ciśnienie krwi: felodypina, nifedypina, lozartan i eplerenon.
Pierwsze dwa leki z tej listy są znane jako blokery kanału wapniowego. Działają poprzez zmianę sposobu, w jaki naczynia krwionośne wykorzystują wapń, rozluźniając naczynia i obniżając ciśnienie krwi. Dwa ostatnie leki z tej listy działają poprzez zmniejszenie aktywności hormonu zwanego angiotensyną 2, który naturalnie podnosi ciśnienie krwi.
W jednym badaniu stwierdzono, że poziom nifedypiny we krwi gwałtownie wzrósł po zażyciu z około 2 filiżankami (500 ml) soku grejpfrutowego. Spowodowało to gwałtowny spadek ciśnienia krwi, który może być niebezpieczny, jeśli nie będzie kontrolowany.
Grejpfrut zmniejsza działanie lozartanu, potencjalnie ograniczając jego zdolność do kontrolowania ciśnienia krwi. Eplerenon działa podobnie do lozartanu, ale jego poziom wzrasta, gdy jest przyjmowany z grejpfrutem. Nadmierny poziom eplerenonu może powodować zbyt duże stężenie potasu we krwi, co może zaburzać rytm serca.
Alternatywy: spironolakton, podobny lek do lozartanu i eplerenonu, nie wchodzi w interakcje z grejpfrutem. Amlodypina jest blokerem kanału wapniowego, takim jak felodypina i nifedypina, który również nie wchodzi w interakcje z grejpfrutem.
Czytaj też:
Z jaki i lekami Iporel wchodzi w interakcję? Najczęstsze interakcje leków
Leki stosowane przy zaburzeniach rytmu serca
Grejpfrut wpływa na kilka leków, które leczą nieprawidłowy rytm serca. Te interakcje mogą być szczególnie niebezpieczne i obejmują następujące leki: amiodaron i dronedaron.
W badaniu podano szklankę soku grejpfrutowego (około 300 ml) 11 mężczyznom, którzy przyjmowali amiodaron. Poziomy leków wzrosły nawet o 84% w porównaniu z tymi, którzy nie pili soku.
Te dwa leki odgrywają kluczową rolę w kontroli zdrowia pacjentów z zaburzeniami rytmu serca. Związane z grejpfrutem zmiany poziomów tych leków czasami powodowały niebezpieczne zmiany rytmu serca.
Grejpfrut a inne substancje lecznicze
Grejpfrut zwiększa także stężenie we krwi leków przeciw HIV – rylpiwiryny i marawiroku. Może to wpływać na rytm lub funkcje serca.
Większość leków przeciwdepresyjnych i przeciwlękowych można bezpiecznie stosować z grejpfrutem. Jednak w interakcje z nim wchodzi kilka leków na poprawę nastroju, w tym kwetiapina, lurazydon, zyprazydon, buspiron, diazepam, midazolam i triazolam.
Kilka leków na zaburzenia erekcji i prostaty również zasługuje na uwagę w odniesieniu do interakcji z grejpfrutem, a są to: syldenafil (czyli popularna viagra), tadalafil, tamsulozyna, sylodosyna. Ponieważ naczynia krwionośne nie tylko te odpowiedzialne za erekcję, ale również inne, również rozluźniają się przy tych lekach, podwyższony poziom tych leków we krwi spowodowany przez zjedzenie grejpfruta może obniżyć ciśnienie krwi.
Ponadto leki na powiększenie prostaty, takie jak tamsulozyna, mogą również powodować zawroty głowy i niskie ciśnienie krwi, gdy są przyjmowane z grejpfrutem. Grejpfrut nie wpływa znacząco na inną klasę leków na powiększenie prostaty, która obejmuje finasteryd i dutasteryd.
Czytaj też:
Zażywając statyny trzeba uważać na niektóre antybiotyki?