Hipokryta – kim jest, zachowanie. Jak żyć z hipokrytą i jak go rozpoznać?

Hipokryta – kim jest, zachowanie. Jak żyć z hipokrytą i jak go rozpoznać?

Dodano: 
Hipokryta
Hipokryta Źródło: Pixabay / mohamedmatar

Hipokryta jest terminem często powtarzanym w mediach, zwłaszcza w programach poświęconych psychologii, relacjom w związku. Życie z hipokrytą do najłatwiejszych bowiem nie należy. Bo kto to tak właściwie jest?

Hipokryta to osoba, która udaje kogoś, kim nie jest. Hipokryta lubi być zorientowany w tym, co się dzieje w jego dalszej rodzinie. Lubi plotki, potrzebuje wiedzy do tego, co się dzieje u innych, żeby móc wygłaszać swoje osądy i mówić o tym, co jego zdaniem powinny zrobić inne osoby w danej sytuacji. Sprawia wrażenie świetnie zorientowanego w każdej sytuacji. Z jednej strony chętnie wygłasza stawiane przez siebie tezy, często nie licząc się przy tym z uczuciami innych osób, a z drugiej strony skrycie może wyrażać zupełnie inne poglądy od tych, które tak chętnie głosi. Życie z taką osobą jest trudne, współpraca z nią również. Co warto wiedzieć o hipokryzji?

Hipokryta: jaka jest jego definicja?

Spójrzmy na definicję słownikową, a konkretnie zajrzyjmy do Słownika Języka Polskiego. Zawarta w nim definicja opisuje hipokrytę jako „człowieka skrywającego prawdziwe myśli i uczucia, po to, by przedstawić się w lepszym świetle”. Synonimami hipokryty są natomiast: obłudnik, kłamca, dwulicowiec i faryzeusz. Hipokryci to zatem osoby, które wykazują negatywne cechy, matacząc i konfabulując lub dostosowując się do innych w celu osiągnięcia własnej korzyści.

Czym ta hipokryzja danej osoby może się objawiać w życiu codziennym? Na przykład znajomy, poproszony o udział w zbiórce charytatywnej mówi ci, że nie bierze udział w takich inicjatywach i ich nie popiera, a potem widzisz, jak komentuje w mediach społecznościowych, jak bardzo takie zbiórki są ważne. Inny przykład: twój partner zaznacza w rozmowie, jak ważna jest otwartość w mówieniu o finansach między wami dwojgiem, że musicie nawzajem wiedzieć, na co wydajecie pieniądze, a potem słyszysz od znajomych, że zeszłej nocy (hipotetyczne czasy przed pandemią) widzieli go na mieście, jak imprezował i wydawał tych pieniędzy niemało.

Hipokryta to także osoba, która głośno informuje, że uprawia sport i lubi aktywny styl życia, podczas gdy prawda jest zupełnie inna i w wolnym czasie najchętniej

W dzisiejszych czasach coraz trudniej rozpoznać hipokrytę. Przykłady hipokryzji i hipokrytów widać jednak wszędzie, nawet w sferze publicznej. Polityk z partii konserwatywnej, podkreślający, jak ważna jest rodzina i jej spójność, okazuje się mieć kochankę. Albo gwiazda internetu podkreślająca, że nie ma nic złego w naturalnym ciele, że każdy powinien być „naturalny”, a sama stanowi żywą reklamę usług chirurga plastycznego.

Psychologia od dawna zajmuje się zarówno kwestią oszustw, jak i dysonansu poznawczego (czyli sytuacji konfliktu między czyjąś postawą a zachowaniem) oraz hipokryzji. Profesor Jesse Graham z University of Southern California stwierdził nawet, że całą dziedzinę psychologii społecznej można nazwać nauką o hipokrytach i hipokryzji.

Kim jest hipokryta?

Hipokryci są nieuczciwi względem siebie i innych. Z powody wygody i własnych korzyści hipokryta dostosowuje się do innych osób, unikając odpowiedzialności wynikającej z wygłaszania własnego zdania. Jeśli jest niewystarczająco zorientowany w temacie, to po prostu powiela zdanie innych ludzi. Własne poglądy hipokryta najczęściej ukrywa, wygłaszając osądy i opinie poprawne merytorycznie względem tego, czego oczekuje rozmówca. Co więcej, hipokryta nie widzi swojej winy w zachowaniu.

Czy hipokryzja może przynosić korzyści?

Hipokryzja przynosi szereg korzyści, dlatego często ludzie stają się hipokrytami dla świętego spokoju. Aby nie narażać się na konflikty i nie prowokować dyskusji, hipokryci dostosowują się do innych ludzi. Może na przykład krytykować rozwodników, choć sam popiera rozwody. Większość osób, które nazwiemy hipokrytami, nie przyzna się do swoich poglądów, by zachować swój komfort życia i nie narażać się na dyskusje czy ataki. W dobrym interesie hipokryty jest tak balansować w życiu towarzyskim, by mieć święty spokój.

Co ciekawe, w pracy hipokryzja może przynosić bardzo dużo korzyści. Pracownicy, którzy elastycznie dostosowują się do zdania szefa i robią wszystko, by go zadowolić, mogą wręcz odnosić w pracy sukcesy. Bycie hipokrytą może zatem pozwolić osiągnąć sukces, dlatego hipokrytów możemy często odnaleźć wśród osób, które chcą zrobić karierę zawodową.

Co wyróżnia hipokrytę?

Hipokryzja może ujawniać się na wiele sposobów. Cechą wspólną dla wszystkich hipokrytów jest to, że udają inną osobę niż są w rzeczywistości. Ukrywają własne zdanie, starając się nie zwracać uwagi na swoje poglądy. Dostosowują się do innych, nawet jeśli sami robią zupełnie inaczej. Ich zachowanie jest spowodowane nie tylko chęcią bycia lubianych przez wszystkich, ale również... wygodą. Hipokryci po prostu chcą mieć święty spokój.

Dlaczego hipokryta jest zawsze niewinny?

Hipokryta jest osobą, która bardzo płynnie dostosowuje się do innych. Jeśli trafi na silną osobowość w swoim towarzystwie, zacznie prezentować podobne do niej zachowania. Może zacząć krytykować innych, nawet jeśli sam nie zachowuje się bez zarzutu. Prostym przykładem hipokryzji jest np. sytuacja, w które może on krytykować rozwodników, a sam pozostawać w związku z zamężną kobietą lub żonatym mężczyzną. Usprawiedliwia jednak samego siebie i swoją hipokryzję, żywiąc przekonanie, że np. związek partnerki lub partnerki już dawno się rozpadł, a on sam nikogo nie krzywdzi.

Dlaczego tematy tabu sprzyjają hipokryzji?

Tematy tabu sprzyjają hipokryzji, ponieważ hipokryta rzadko kiedy decyduje się na wyrażenie własnych poglądów. Trudne tematy sprawiają, że hipokryzja od razu zmusza się do naśladowania zachowania innych osób. Na pierwszy rzut oka może prezentować wyraziste i mocne poglądy, ale hipokrytów cechuje to, że nie jest to ich zdanie. udawanie, dostosowywanie się do innych to wiodące cechy hipokrytów. Mogą oni wywoływać wrażenie bardzo silnych postaci, gdy w rzeczywistości takimi nie są. Udawanie siły i zachowanie wiodące w tłumie wynikają ze skłonności do udawania kogoś, kim nie są.

Jak rozpoznać hipokrytę?

Większość badań poświęconych hipokrytom mówi również o dwulicowości moralnej, bo to tez jeden z synonimów hipokryzji. Hipokryta fałszywie twierdzi, że jego zachowanie pozostaje wolne od jakichkolwiek złych intencji, że nie można mu niczego zarzucić, ale w rzeczywistości tak nie jest. W ustawieniu podwójnych standardów wobec siebie ludzie są znacznie łagodniejsi niż wobec innych – łatwiej im wytłumaczyć samych siebie niż kogoś innego. Przykład? Irytujesz się, jeśli inny kierowca nie przepuści cię na przejściu dla pieszych, ale jednocześnie pozwalasz sobie na takie same zachowania, bo przecież „tobie się naprawdę śpieszyło”.

Cechy hipokryty

  • hipokryta uwielbia plotki
  • nie kierują nim zasady moralne
  • ignoruje rzeczywistość
  • nie wchodzi w otwarte konflikty i unika konfrontacji
  • wykazuje brak troski o innych ludzi
  • lubi stawiać siebie w najlepszym świetle
  • zawsze ma wiele argumentów na swoją obronę
  • mówi ludziom to, co chcą usłyszeć, nawet jeśli uważa inaczej

Jak można pokrótce scharakteryzować hipokrytę?

  1. Hipokryta mówi jedno, a robi drugie
  2. Lubi udzielać rad, ale nie postępuje zgodnie ze swoimi wskazówkami
  3. Twierdzi, że jest osobą tolerancyjną, a negatywnie osądza tych, którzy myślą inaczej niż on
  4. Hipokryta często zgłasza inną osobę do wykonania jakichś prac, a sam pozostaje nieaktywny
  5. Inaczej zachowuje się w domu, inaczej publicznie
  6. Udaje kogoś, kim nie jest, by tylko zdobyć akceptację
  7. Tworzy zasady, ale ich nie przestrzega
  8. Żąda od innych wykonania rzeczy, których sam nie chce zrobić
  9. Jedną rzecz mówi komuś w twarz, a inną za plecami
  10. Wśród różnych osób wyraża różne opinie, by każdej z nich się przypodobać
  11. Pomaga innym tylko, gdy leży to w jego interesie
  12. Udaje, że się czymś przejmuje, jednak jego motywacja pozostaje samolubna
  13. Udaje oburzenie, mimo że nie ma ochoty nic z tym zrobić
  14. Hipokryta czuje wyższość moralną nad innymi osobami

Jak żyć z hipokrytą?

Tak naprawdę wielu z nas zachowuje się czasem jak hipokryci, bo choć łatwiej zauważać takie zachowania u innych, trudniej przyznać, że i nam czasem się zdarzają. W niektórych przypadkach ten poziom hipokryzji może jednak stać się tak duży, że życie z daną osobą będzie nie lada wyzwaniem. Czasem hipokryzja działa jak nałóg, a hipokryta nie jest w stanie się z niego wyzwolić. Tym, co może takiej osobie pomóc, jest uświadomienie jej własnej dwulicowości moralnej, co jednak może nie być najłatwiejsze. Jak w przypadku wszystkich nałogów kluczem do sukcesu jest chęć wyzbycia się go pochodząca od samego uzależnionego. Spróbuj więc porozmawiać z bliskim ci hipokrytą i na spokojnie, może półżartem, ale półserio opowiedzieć o swoich odczuciach związanych z jego postawą.

Postaraj się też, by czyny i słowa innej osoby nie zepsuły ci dnia, humoru. Weź kilka oddechów, policz do 10, wyjdź na chwilę na świeże powietrze, zanim skonfrontujesz się z hipokrytą. Jeśli też rozmawiasz z kimś i wiesz, że nie masz szans, by zmienić jego zachowanie, nastawienie, spróbuj sobie odpuścić. Przyjmij do wiadomości, że masz do czynienia z hipokrytą i dla własnego dobra odwróć się na pięcie, stwierdzając, że naprawdę musisz lecieć.

Bycie z notorycznym hipokrytą w związku nie jest łatwe. Jeśli dana osoba sama nie zauważy u siebie objawów hipokryzji i nie postanowi czegoś z tym zrobić, np. choćby udać się do terapeuty, jej partnerowi czy partnerce trudno będzie stworzyć z nią szczęśliwy i długotrwały związek.

Czy hipokryzję można wyleczyć?

Hipokryta powinien zgłosić się na terapię do psychologa, który pomoże mu odnaleźć sedno problemu. Decyzja dotycząca leczenia należy jednak zawsze do zainteresowanego. Osoby biorące udział w terapii muszą dostrzec, że postępują błędnie, a ich zachowanie wymaga poprawy. Skorzystanie z samej porady lekarskiej rzadko kiedy przynosi efekty. Potrzebna jest psychoterapia, w czasie której zainteresowany zda sobie sprawę z własnej hipokryzji i rozpocznie pracę nad sobą. Wymaga to jednak ogromnej pracy nad sobą, dlatego może tak się wcale nie wydarzyć.

Czytaj też:
Jak odczuwać mniejszy niepokój? Ten prosty sposób zmieni twoje życie