Skierowanie na leczenie szpitalne nie jest konieczne w sytuacji zagrożenia życia lub zdrowia. Jeżeli np. ulegniemy wypadkowi lub nasz stan zdrowia będzie wskazaniem do wezwania karetki, przyjęcie do szpitala odbędzie się bez skierowania. Nieco inaczej jest w przypadku planowanych specjalistycznych badań diagnostycznych, które wymagają przyjęcia na oddział szpitalny, zabiegów medycznych oraz rehabilitacji w szpitalu – w takich sytuacjach musimy uzyskać skierowanie na leczenie.
Nie zawsze uzyskanie skierowania jest równoznaczne z natychmiastowym przyjęciem na oddział – jeżeli stan zdrowia pacjenta nie wymaga natychmiastowego udzielenia pomocy medycznej, to może on zostać wpisany na listę oczekujących, gdy szpital nie dysponuje wolnymi łóżkami. W sytuacji nagłego pogorszenia się stanu zdrowia, zagrożenia zdrowia i zagrożenia życia oraz braku możliwości przyjęcia na oddział szpitalny, musi zostać wskazane inne miejsce leczenia.
Skierowanie do szpitala może wystawić lekarz ubezpieczenia zdrowotnego – lekarz podstawowej opieki zdrowotnej (POZ), czyli lekarz rodzinny oraz lekarz specjalista. Co ważne – skierowanie takie może zostać wystawione także przez lekarza, u którego leczymy się prywatnie.
Pacjent ma prawo do wyboru podmiotu leczniczego na terenie Polski, w którym uzyska niezbędną pomoc medyczną. Warunkiem, który musi być spełniony przed rozpoczęciem leczenia szpitalnego w wybranej placówce, jest podpisana umowa z NFZ.
Kiedy nie potrzebujesz skierowania do szpitala?
Skierowania do szpitala nie musisz mieć, jeżeli doszło do wypadku, urazu, zatrucia organizmu toksynami, twój stan zdrowia uległ nagłemu pogorszeniu, a także, kiedy rozpoczęła się akcja porodowa lub wystąpił stan zagrożenia życia.
Bez skierowania można także zgłosić się do szpitala psychiatrycznego, jeżeli potrzebujemy specjalistycznej pomocy psychiatrycznej oraz zostać przyjętym na leczenie odwykowe.
Uzyskanie skierowania do szpitala nie jest konieczne, jeżeli zaliczamy się do grupy osób zwolnionych z obowiązku jego uzyskania. Zwolnieni z obowiązku posiadania skierowania w celu skorzystania ze specjalistycznej opieki szpitalnej są m.in.:
- pacjenci zakażeni wirusem HIV,
- chorzy na gruźlicę,
- osoby uzależnione od alkoholu, środków odurzających oraz substancji psychotropowych.
Skierowanie do szpitala krok po kroku
Jak już zostało wspomniane – w sytuacji nagłego pogorszenia się zdrowia lub wypadku oraz stanu zagrożenia życia, nie potrzebujemy skierowania do szpitala. Jeżeli wezwiemy pogotowie, to ratownicy medyczni mogą zdecydować o konieczności wykonania badań w szpitalu. Następnie badający nas w izbie przyjęć specjaliści zdecydują, czy kwalifikujemy się do leczenia szpitalnego. W przypadku zagrożenia zdrowia i życia oraz braku miejsc w placówce, do której trafiliśmy, powinno zostać znalezione miejsce w innym szpitalu.
Skierowanie do szpitala jest potrzebne, gdy leczenie ambulatoryjne nie jest wystarczające, a także, gdy nie może zostać rozpoczęte lub kontynuowane w warunkach ambulatoryjnych. Wystawienie skierowania przez lekarza powinno zostać poprzedzone zapoznaniem się z dokumentacją medyczną i uzasadnione stanem zdrowia pacjenta.
Lekarz kierujący nas na leczenie szpitalne (obecnie skierowanie na leczenie szpitalne jest najczęściej wystawiane w formie elektronicznej) musi do niego dołączyć:
- kopię wyników badań diagnostycznych i przeprowadzonych konsultacji,
- istotne informacje na temat zastosowanego leczenia ambulatoryjnego,
- istotne informacje o dotychczasowym leczeniu specjalistycznym, leczeniu szpitalnym i zastosowanym leczeniu.
Na skierowaniu powinny znajdować się dokładne dane pacjenta oraz informacja, czego ono dotyczy, a także, jaki jest cel leczenia.
Co decyduje o kolejności przyjmowania pacjentów do szpitala?
Ważne! Obowiązujące przepisy nie uzależniają zakwalifikowania pacjenta do leczenia szpitalnego, wpisania na listę oczekujących czy przyjęcia do szpitala od dostarczenia skierowania, które zostało wystawione w poradni przyszpitalnej. Brak jest podstaw prawnych, które uzasadniają wymaganie od pacjentów, którzy mają już skierowanie do szpitala, by uzyskali kolejne skierowanie w poradni przyszpitalnej.
Kategoria medyczna a przyjęcie do szpitala
Na skierowaniu widnieje kategoria medyczna, która kwalifikuje pacjenta do poszczególnej grupy oczekujących na leczenie.
Skierowanie do szpitala w trybie nagłym kwalifikuje do natychmiastowego przyjęcia pacjenta ze względu na zagrożenie zdrowia lub życia. Skierowanie w trybie pilnym („na cito”) oznacza, że pacjent powinien zostać przyjęty na oddział bez zbędnej zwłoki, bo opóźnienie rozpoczęcia leczenia szpitalnego może pogorszyć jego stan zdrowia. Jeżeli stan zdrowia pacjenta jest stabilny, to konieczne jest oczekiwanie w kolejce. Jego pogorszenie się jest wskazaniem do zmiany kategorii medycznej na skierowaniu, co pozwala przyspieszyć przyjęcie do szpitala.
Warto pamiętać, że brak zagrożenia dla zdrowia i życia jest często równoznaczny z koniecznością oczekiwania w kolejce. Pierwszeństwo podczas przyjmowania na oddział mają osoby, których stan zdrowia wymaga rozpoczęcia leczenia w trybie nagłym lub pilnym.
Jeżeli pacjent nie zostanie przyjęty w ustalonym terminie, z powodu braku miejsc, to w chwili ustania terminu przyjęcia, powinien zostać poinformowany o nowym terminie udzielenia świadczenia.
Oryginał skierowania (jeśli wydano je w wersji papierowej) trzeba dostarczyć do szpitala w ciągu 14 dni roboczych od dnia wpisania na listę oczekujących. Może ono zostać dostarczone osobiście, pocztą lub przez osobę trzecią. Jeżeli zostało wystawione e-skierowanie, to nie jest konieczne dostarczanie do szpitala skierowania w postaci papierowej.
Podstawa prawna
- Ustawa z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz.U. z 2021 r. poz. 1285, z późn. zm.);
- Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 8 września 2015 r. w sprawie ogólnych warunków umów o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej (Dz.U. z 2020 r. poz. 320).
Czytaj też:
Prawa pacjenta – najważniejsze z tych praw i gdzie ich dochodzićCzytaj też:
Pacjenci pozbawieni terapii. „Szpiczak to maraton, w którym biegniemy od lat”