Nie tylko w Polsce, ale także w innych krajach stale przybywa osób, które kończą 100 lat i pomimo sędziwego wieku nadal cieszą się werwą i wigorem. Pandemia mimo wszystko nie wpłynęła znacząco na liczbę stulatków – według statystyk z 2020 roku ZUS wypłacał ponad 2,2 tys. dodatkowych świadczeń dla Polaków urodzonych ponad sto lat temu.
Czytaj też:
Jakie choroby serca pojawiają się wraz z wiekiem? Kalkulator wieku serca
Wiemy coraz więcej na temat tego, jak zapobiegać wielu chorobom cywilizacyjnym, ale największe znaczenie dla statystycznej długości życia wbrew pozorom mają nasze nawyki i styl życia – to, w jaki sposób na co dzień dbamy o zdrowie, często ma dużo większe znaczenie niż dostęp do najnowszych osiągnięć medycyny i kompleksowej opieki medycznej.
Polskim stulatkom pod względem liczebności nadal jednak daleko do mieszkańców tzw. niebieskich stref, czyli tych regionów świata, w których jest statystycznie najwięcej ludzi mających więcej niż 100 lat. Jaki jest sekret długowieczności m.in. Japończyków z Wyspy Okinawa, Włochów z Sardynii, Greków z Wyspy Ikaria, czy seniorów z kalifornijskiego miasteczka Loma Linda?
Jak żyć dłużej? Najlepsze sposoby na zapobieganie chorobom cywilizacyjnym
Zasada „Hara Hachi Bu”, czyli... nigdy się nie przejadaj!
Japończycy z Okinawy od lat praktykują prosty sposób, który pozwala im cieszyć się nienaganną sylwetką i zapobiegać wielu chorobom wynikającym z przejedzenia. Długowieczni mieszkańcy tej wyspy uważają, że należy przestać jeść, kiedy jest się w 80 proc. sytym.
Propagowana przez nich zasada „Hara Hachi Bu” w dosłownym tłumaczeniu oznacza: „jedz, aż będziesz w 80 proc. pełen”. Dzięki temu zaspokoimy głód, ale nie obciążymy zbytnio organizmu, który musi tracić sporo energii na trawienie, co tylko przyczynia się do tego, że ciało szybciej się starzeje.
Zasada „moai” – otaczaj się przyjaciółmi i ludźmi, którzy myślą tak samo jak ty
Moai to z kolei krąg przyjaciół, którzy o siebie dbają i wspierają się w trudnych chwilach. Świadomość tego, że mamy na kogo liczyć wbrew pozorom ma ogromne znaczenie dla seniorów i pozwala czuć się bezpieczniej bez względu na to, co ich spotyka.
To właśnie dlatego Azjaci w podeszłym wieku tyle czasu spędzają na zewnątrz – w parkach i na placach przeznaczonych dla seniorów częściej mają okazję spotkać swoich rówieśników i podzielić się tym, co ich trapi – takie wsparcie działa lepiej niż niejedna psychoterapia.
Śpiesz się powoli – biegaj... wolno, chodź piechotą, zbytnio się nie męcz się, ale nie rezygnuj z aktywności
Ludzie z różnych stron świata, którym udało się dożyć stu lat, zwykle są bardzo aktywni, ale wcale zbytnio się nie przemęczają.
Sekretem ich długotrwałej sprawności jest głównie to, że nie rezygnują z ruchu, choć wcale nadmiernie nie forsują organizmu.
Wszystkie czynności fizyczne, których się podejmują, zwykle sprawiają im sporą satysfakcję i nie są podejmowane po to, by się popisać i pobić rekordy sportowe. Sporo stulatków ma zwyczaj chodzenia wszędzie piechotą i uznaje, że to właśnie z tego powodu udaje się im zachować sprawność do późnej starości.
Zasada „ikigai” – stawiaj przed sobą cele, które nadają sens życiu
Jeśli chcemy być sprawni do późnej starości, powinniśmy być przekonani o tym, że mamy cel w życiu, a wszystkie podejmowane przez nas działania mają sens, bo przybliżają nas do spełnienia tego, na czym nam najbardziej zależy.
Ciekawość świata może napędzać nas do działania bez względu na to, ile mamy lat – nawet jeśli już dawno zdmuchnęliśmy 100 świeczek na urodzinowym torcie.
Wysypiaj się – dzięki temu ograniczysz ryzyko chorób cywilizacyjnych
Badania potwierdzają, że osoby, które śpią po 8 godzin dziennie, są mniej narażone m.in. na otyłość, cukrzycę typu II i wiele innych dolegliwości, które mogą wpływać na statystyczną długość życia.
Brak snu sprawia, że nasz organizm nie ma sił na to, by odpowiednio się zregenerować, co tylko przyczynia się do przedwczesnego starzenia się.
Nie rezygnuj z wakacji i raz na tydzień pozwól sobie na większy luz
Naukowcy udowodnili, że ryzyko przedwczesnego zgonu jest o 19 proc. mniejsze u mężczyzn, którzy przynajmniej raz w roku biorą urlop od wykonywania obowiązków zawodowych. Z kolei kobiety powinny wyjeżdżać na wakacje dwa razy w ciągu roku, by ograniczyć ryzyko chorób cywilizacyjnych (m.in. cukrzycy i chorób serca).
Natomiast mieszkańcy kalifornijskiego miasteczka uniwersyteckiego Loma Linda, w którym według niektórych statystyk jest najwięcej stulatków w USA, uważają, że sekretem ich długowieczności (oprócz wegetarianizmu i zdrowej diety roślinnej) jest cotygodniowy szabat. Sporo mieszkańców tego miasta to Adwentyści Dnia Siódmego, którzy co tydzień przeznaczają jeden dzień na odpoczynek i kontemplację.
Pij zieloną herbatę i wysokiej jakości wodę
Naukowcy z Uniwersytetu Harvarda potwierdzili, że Japończycy, którzy spożywają około 5 filiżanek zielonej herbaty dziennie, są mniej narażeni m.in. na choroby serca.
Z kolei słynący z długowieczności mieszkańcy półwyspu Nikoya w Kostaryce uważają, że żyją dłużej niż rówieśnicy z innych krajów, ponieważ mają dostęp do twardej wody bogatej w wapń i magnez (czynnik ten w połączeniu z dostępem do dużej ilości promieni słonecznych przez większą część roku ma sprawiać, że są mniej narażeni na wiele chorób cywilizacyjnych).
Pozwól sobie na niewielkie ilości czerwonego wina
Mieszkańcy Sardynii na Morzu Śródziemnym uważają natomiast, że ich długowieczność jest zasługą regularnego spożywania niewielkich ilości wysokiej jakości czerwonego wina – każdego dnia piją nie więcej niż lampkę tego szlachetnego trunku.
Unikaj nadmiaru cukru i wysokoprzetworzonych pokarmów
Większość seniorów dożywających późnej starości (bez względu na to, z której z „niebieskich stref długowieczności” pochodzi) stroni od nadmiaru słodkich i wysokoprzetworzonych produktów.
Wielu starszych ludzi, którym udało się dożyć stu lat, unika popularnych, wysokokalorycznych przekąsek. Zamiast tego w ich diecie dominują naturalne, dobrej jakości składniki, w których na próżno szukać chemicznych dodatków.
Ogranicz czerwone mięso – jedz więcej orzechów
Słynący z długowieczności mieszkańcy niebieskich stref spożywają niewielkie ilości czerwonego mięsa (lub w ogóle wykluczają ten składnik z diety).
Zamiast tego w ich jadłospisie nie brakuje zwykle orzechów, które szybko zaspokajają głód i są bardzo zdrową przekąską, o ile jedzone są z umiarem (bo są dosyć kaloryczne).
Holenderscy naukowcy udowodnili, że ryzyko przedwczesnej śmierci można ograniczyć dzięki pół garści orzechów dziennie (ich zdaniem taka ilość oznacza nie więcej niż około 7 sztuk orzechów włoskich).Czytaj też:
Czekolada na... odchudzanie? Pomaga schudnąć kobietom podczas menopauzy – zaskakujące odkrycieCzytaj też:
Co jeść, by najlepiej nawodnić organizm latem? 10 warzyw i owoców, w których jest najwięcej wody